Κοινά Θρησκειών
Την θεωρία μιας κοινής αρχικής
θρησκείας, υποστηρίζουν πολλά
στοιχεία από τη συγκριτική έρευνα
των θρησκειών και από την
εννοιολογική και ετυμολογική
συνάφεια πολλών λέξεων και
ονομάτων σε διαφορετικές γλώσσες.
Η παράθεση επιπλέον στοιχείων
ενισχύει ακόμη περισσότερο την
θεωρία αυτή και πρώτα από όλα η
διαπίστωση, πως δεν υπάρχει ούτε
ένας λαός σε ολόκληρη την
ανθρώπινη ιστορία, που να μην είχε
κάποια θρησκευτική πεποίθηση.
Κοινό σημείο όλων των θρησκειών είναι και η λατρεία των ουράνιων σωμάτων, της Αφροδίτης, της Σελήνης, κυρίως δε του Ήλιου. Ο Sergei Ouvaroff διαπιστώνει πως: «Απ΄ όλες τις θεωρίες περί της καταγωγής του πολιτισμού, η πιο δυνατή είναι, αναμφίβολα, εκείνη που δέχεται ένα κοινό κέντρο, μια εστία φώτων». Η επιπλέον παράθεση ενός μεγάλου αριθμού σημαντικών παραδειγμάτων, δεν είναι πραγματικά αναγκαία, ώστε να διαφανεί αναμφίβολα το νήμα που συνδέει την ύπαρξη των τοπικών θρησκειών με εκείνη την πανάρχαια, κοινή θρησκευτική αρτηρία, που για χιλιετίες τροφοδότησε με πνευματικό υλικό-αν και συχνά, λίγο ή πολύ, τροποποιημένο από τις συνθήκες, τις ντόπιες λατρείες
Αιγυπτιακή θρησκεία
Οι κυρίαρχες πεποιθήσεις αρχαίων Αιγυπτίων συγχωνεύονταν και αλλοιώνονταν ανάλογα με το ποιες ηγετικές ομάδες διεκδικούσαν την πολιτική εξουσία, επιβάλλοντας τις λατρευτικές πεποιθήσεις του ηγεμονικού οίκου τους.Αρχικά ο Ρα και ο Άμων συγχωνεύθηκαν σε μία θεότητα,
τον Άμμωνα-Ρα και αργότερα ο Ρα απορροφήθηκε
με τη σειρά του από τον Όρο, για να δημιουργηθεί
μια νέα θεότητα με το όνομα Ρα-Χεράκτυ.
Οι Αιγύπτιοι πίστευαν στο ιερατείο, στους ιερείς
και σε αυτούς τους θρησκευτικούς άνδρες οι
οποίοι με τη δύναμη τους κατάφερναν να κάνουν
κάποια πράγματα αλλά χωρίς αυτό να σημαίνει ότι
απέκλειαν τις γυναίκες από την ιεροσύνη. Η ιδέα
μίας τριάδας τους γοήτευε αλλά μέσα στα πλαίσια
της λογικής κι όχι της προκατάληψης, όπως
συνέβαινε με τους χριστιανούς, έβλεπαν ότι ήταν
λογικό να υπάρχει θεός και πνεύμα και με τη
συγχώνευση αυτών των δύο να παράγεται μία
τρίτη ενέργεια που εξατομικεύτηκε σαν κόρη ή
γιος.
Στις πεποιθήσεις των Αιγυπτίων περί ψυχής
περιλαμβανόταν η πίστη πως με την ταρίχευση και
τη μουμιοποίηση διατηρείτο η ταυτότητα του
ατόμου στην μεταθανάτια ζωή.
Αρχαία Ελληνική Θρησκεία
Χαρακτηριστικά της αρχαίας θρησκείας:
ΟΙ ΘΕΟΙ ΟΝΟΜΑΤΙΚΑ
-
Ήρα: Αδελφή και σύζυγος του Δία. Ήταν προστάτιδα του γάμου και της συζυγικής πίστης.
-
Ποσειδώνας: Θεός της θάλασσας, των ποταμών, των πηγών των πόσιμων νερών και γενικά του υγρού στοιχείου.
-
Δήμητρα: Θεά της γης, της γεωργίας , της χλωρίδας, της τροφής, του γάμου και προστάτιδα των γεωργών.
-
Εστία : Θεά της οικογένειας, της οικίας, της φωτιάς και των υφαντικών τεχνών.
-
Αφροδίτη: Θεά της ομορφιάς και του έρωτα.
-
Απόλλων: Θεός της μαντικής τέχνης, της μουσικής και του χορού, της ηθικής τάξης και της λογικής. Ήταν ακόμα θεραπευτής θεός.
-
Άρης: Θεός της μάχης και του πολέμου..
-
Άρτεμις: Θεά της άγριας φύσης, του κυνηγιού, των ζώων και της γονιμότητας.
-
Αθηνά: Θεά της Σοφίας, των τεχνών και του σώφρονος πολέμου.
-
Ήφαιστος: Θεός της φωτιάς, των ηφαιστείων, της μεταλλουργίας και προστάτης των τεχνιτών. Ήταν ακόμα ο κατασκευαστής των όπλων των θεών.
-
Ερμής: Ήταν ο αγγελιαφόρος των θεών, κήρυκας και ψυχοπομπός, προστάτης του εμπορίου, των ταξιδιωτών αλλά και των ληστών.
Άλλες θεότητες της ελληνικής μυθολογίας είναι:
* Πλούτωνας ή Άδης : Θεός του Κάτω και του Αόρατου Κόσμου.
* Γαία : Θεά της Γης.
* Διόνυσος : Θεός του κρασιού και των σαρκικών απολαύσεων.
* Εκάτη : Θεά της μαγείας.
* Έρως : Θεός του έρωτα.
* Ήβη : Θεά της νεότητας.
* Ιασώ : Θεά της ίασης.
* Παν : Θεός της πανίδας και των ποιμένων.
* Περσεφόνη : Θεά του Κάτω Κόσμου.
Η ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗ ΜΕ ΤΟ ΘΕΛΗΜΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΗΤΑΣ
ΛΑΤΡΕΙΑ
Λατρεία: Παρόλο που η λατρεία των θεοτήτων είναι ελεύθερη παύει να έχει τον παραδοσιακό χαραχτήρα και επιβάλλεται λατρεία των θεοτήτων των πόλεων από τους πολίτες τους. Αυτό κατορθώνεται με νόμους. Κι έτσι ενώ οι πολίτες είναι ελεύθεροι να σέβονται τις θεότητες είναι υποχρεωμένοι δια νόμων να σέβονται και να μετέχουν στις λατρείες των θεοτήτων των πόλεών τους. Η λατρεία των νεκρών προσπαθήθηκε να περιοριστεί, κατόπιν και της πολυδάπανης κυρίως ταφής, αλλά αλλού συστηματοποιήθηκε (π.χ. ήρωες προστάτες των πόλεων)
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΣΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ
Αφρικανικη Θρησκεια
Κεντρικό στοιχείο κάθε ντόπιας αφρικανικής θρησκείας είναι η κοσμολογία της -όπου αναφέρονται οι απαρχές της φυλής και οι πρώτες μεταναστεύσεις της και εξηγούνται τα βασικά ιδεολογικά προβλήματα κάθε πολιτισμού, όπως γιατί υπάρχει θάνατος, η φύση της κοινωνίας, η σχέση ανδρών και γυναικών, ζωντανών και νεκρών κλπ. Οι κοινωνικές αξίες εκφράζονται τυπικά στους μύθους, τους θρύλους, στις λαϊκές παραδόσεις και στα αινίγματα, που συχνά κρύβουν κοινωνιολογικά και ιστορικά νοήματα, τα οποία δεν διακρίνει εύκολα ο ξένος.
ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΤΗΣ ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ
Το 75% των Νοτιοαφρικανών πιστεύουν ότι η πολυγαμία είναι "ηθικά λανθασμένη
Η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων αποδοκιμάζει την ομοφυλοφιλική συμπεριφορά
Η Αφρική είναι ίσως η πιο "θρησκευόμενη" ήπειρος στον κόσμο, με το 80% να δηλώνει ότι πιστεύει στο Θεό, στις περισσότερες χώρες
Περίπου το 40% των Αφρικανών πιστεύει στη μαγεία. Ένα παρόμοιο ποσοστό επισκέπτεται επίσης τους παραδοσιακούς θεραπευτές για να θεραπευτούν από κάποια ασθένεια.
Όπως ήταν αναμενόμενο, υπήρξε θρησκευτικός διαχωρισμός ανάμεσα σε αυτούς που εγκρίνουν το αλκοόλ, το οποίο απαγορεύει το Ισλάμ
Στις αντιλήψεις για τα διαζύγια εμφανίστηκε μεγάλο χάσμα στις θρησκείες της Νιγηρίας
Τα τελευταία χρόνια, οι σκληροπυρηνικοί Ισλαμιστές στη Σομαλία και τη Νιγηρία έχουν θεσπίσει αυστηρές ποινές που βασίζονται στο νόμο της Σαρία, όπως τον ακρωτηριασμό των χεριών των κλεφτών και το λιθοβολισμό μέχρι θανάτου για τη μοιχεία.
Η έρευνα ρώτησε επίσης για την κατανάλωση υλικών αγαθών στη φτωχότερη ήπειρο του κόσμου
Στην Αιθιοπία, ωστόσο, εμφανίζονται τα χαμηλότερα ποσοστά ανθρώπων (7%) που δηλώνουν ότι χρησιμοποιούν τακτικά το διαδίκτυο
Η Ζιμπάμπουε, για την οποία ο λαός Λέμπα υποστηρίζει ότι είναι η χαμένη φυλή του Ισραήλ, δεν ήταν μία από εξεταζόμενες χώρες
ΒΟΥΝΤΟΥ Τι είναι το Βουντού:
Βουντού
ονομάζεται μία μορφή αφροαμερικανικής
μαγικής λατρείας η οποία αρχικά
παρουσιάστηκε τον 18ο αιώνα στα νησιά
τής Καραϊβικής και κυρίως στην Αϊτή
μεταξύ των μαύρων σκλάβων που
μεταφέρονταν από τους δουλεμπόρους
βίαια από την Αφρική στο Νέο Κόσμο.
Παρά τον αναγκαστικό εκχριστιανισμό
τους οι Αφρικανοί σκλάβοι με εξωτερικό
χριστιανικό περίβλημα, διατήρησαν τα
εντόνως ανιμιστικά, φετιχιστικά,
μαγικά θρησκευτικά τους στοιχεία,
τους τελετουργικούς χορούς τους και
την προγενέστερη νοηματοδότησή τους.
Σήμερα συναντά κάποιος τη λατρεία
βουντού εκτός από τα νησιά της
Καραϊβικής, κυρίως στις Η.Π.Α. Σε τι
πιστεύουν οι οπαδοί του Βουντού; Οι οπαδοί του Βουντού πιστεύουν σε μία υπέρτατη θεότητα το Αγαθό πνεύμα, σε διάφορους αφρικανικούς θεούς που θεωρούνται κατώτερες θεότητες και σε θεοποιημένα πνεύματα προγόνων. Αυτοί οι θεοί και τα πνεύματα ονομάζονται Λόα (Loa). Κατά την εποχή του δουλεμπορίου, είχαν αντιστοιχήσει τα Λόα, για να αποκρύψουν την πραγματικότητα, με Ρωμαιοκαθολικούς αγίους. Τα Λόα, απαιτούν πιστότητα και αφοσίωση από τους λάτρεις τους. Τα πιο φοβερά και πλέον δαιμονικά Λόα ονομάζονται Guede και έχουν σχέση με το θάνατο, το σεξ, τη μαύρη μαγεία. Κάθε οικογένεια ή επιμέρους ομάδες ανθρώπων, συγκροτούν λατρευτικούς κύκλους ενός ή πολλών Λόα, με υποχρεωτική την παρουσία κάποιου ιερέα που ονομάζεται "χάνγκαν" ή και ιέρειας που ονομάζεται "μάμπο" ως ενδιάμεσου για προστασία. Τα Λόα, αισθητοποιούν την παρουσία τους στους πιστούς, όταν στην κυριολεξία τα πνεύματα τους καταλαμβάνουν κατά την διάρκεια της τελετουργίας. |
Γνωρίσματα της λατρείας Βουντού:
Γνωρίσματα
της εν λόγω μαγικού και δαιμονικού
χαρακτήρα λατρείας είναι: α) Ο εξαιρετικά
έντονος φρενήρης και εκστατικός
τελετουργικός χορός, β) Η έκχυση αίματος
κατά τη διάρκεια της τελετουργίας
συνήθως μέσω θυσίας ζώου. Παλαιότερα
είχαν καταγραφεί και ανθρωποθυσίες,
γ) Η παρουσία ιερέως ή ιέρειας, δ) Η
κατάληψη κυριολεκτικώς των οπαδών -
λάτρεων κατά την έκσταση από τα πνεύματα
(Λόα). ε) Η έκδηλη παρουσία τού μαγικού
- δαιμονικού στοιχείου.Βουντού και
μαύρη μαγεία: Η έκδηλη παρουσία μαγικών πρακτικών και δαιμονικών οντοτήτων στη λατρεία Βουντού έχει σε μεγάλο βαθμό ταυτίσει το Βουντού στις Η.Π.Α. και στην Ευρώπη γενικότερα με την άσκηση μαύρης μαγείας. Ιδίως στις ΗΠΑ- και κυρίως στη Νέα Ορλεάνη, είναι γνωστές οι Κούκλες Βουντού που στις διάφορες αποκρυφιστικές και Μαγικές τελετές χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατα και ομοιώματα των ανθρώπων, στους οποίους θέλουν να προξενήσουν πόνο, ασθένεια ή κακό. Στα πλαίσια αυτά το Βουντού κατανοείται κυρίως ως αποκρυφιστική πρακτική και όχι ως ονομασία συγκεκριμένης ομάδας. |
Βουδισμός
Οι γενεαλογίες άσκησης
Ορισμός του Βούδα
350 εκατομμύρια Βουδιστές σε όλο τον κόσμο
Ιαπωνική Θρησκεία
ΣΙΝΤΟΪΣΜΟΣ Πρόκειται για την εθνική θρησκεία των Ιαπώνων. Όπως δηλώνει και το ιαπωνικό όνομά του (Σίντο = η οδός των θεών), ο Σιντοϊσμός είναι μια πολυθεϊστική θρησκεία. Λατρεύει δηλαδή ένα πλήθος θεοτήτων που ονομάζονται "Κάμι" . Υπάρχουν έτσι θεότητες της θάλασσας, των βουνών, του κεραυνού, του ήλιου, της σελήνης, της γης, του ανέμου, των δέντρων, κτλ. Πολλά από τα χαρακτηριστικά της αρχαίας ελληνικής θρησκείας, όπως η ισαριθμία επιμέρους πραγματικοτήτων του κόσμου και θεοτήτων, η ύπαρξη διαμέσων (Σαμάνων), κτλ, ισχύουν και για τον Σαντοϊσμό. Ο Σαντοϊσμός πήρε στης διάρκεια της ιστορίας του κι έχει και τώρα πολλές μορφές. Η πρώτη από αυτές υπήρξε η συστηματοποίηση των θεοτήτων του υπό τη θεά του ήλιου "Αματεράσου". Η θεά αυτή είναι η προγονική θεότητα του ιαπωνικού αυτοκρατορικού οίκου, ο οποίος γύρω στα τέλη του 7ου αι. μ.Χ. , κατόρθωσε να κυριαρχήσει στη χώρα κι έτσι να επιβάλει αυτή τη θεότητα ως κυριότερη. Σύμφωνα με τον προγονικό μύθο του αυτοκρατορικού οίκου, η Αματεράσου έστειλε τον εγγονό της από τον ουρανό στην Ιαπωνία με εντολή να την κυβερνήσει. Οι απόγονοί του, οι αυτοκράτορες, έλκουν το αξίωμά τους, αλλά και τη θεία ιδιότητα που , ως το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, πιστευόταν οτι έχουν, από αυτή την εντολή. Αυτός ο μύθος αποτελεί την κεντρική διήγηση των αρχαίων χρονικών Κοτζίκι (712 μ.Χ.) και Νιχόν-σόκι (720 μ.Χ.) . Τα χρονικά αυτά περιέχουν, επίσης, μεγάλο μέρος της ιαπωνικής μυθολογίας, δηλαδή των διηγήσεων για της σαντοϊστικές θεότητες. Γι' αυτό το λόγο αποτελούν δύο από τα βασικά βιβλία του Σαντοϊσμού. |
Κομφουκιανισμός
Ιουδαϊσμός
Σημασιολογική προσέγγιση της έννοιας
Ο
Ιουδαϊσμός είναι η παραδοσιακή
θρησκεία των Εβραίων ανά τον κόσμο
με περίπου 15 εκατομμύρια πιστούς το
2006, γεγονός που τον κατατάσσει ως
δωδέκατη σε τάξη μεγέθους οργανωμένη
θρησκεία. Είναι η πρώτη μαρτυρούμενη
μονοθεϊστική θρησκεία και μία από
τις αρχαιότερες θρησκευτικές
παραδόσεις που τελούνται στον σύγχρονο
κόσμο. Οι αξίες και η ιστορία του
εβραϊκού λαού συνιστούν μείζον
θεμέλιο των άλλων Αβρααμικών θρησκειών
όπως είναι ο Χριστιανισμός, ο
Ισλαμισμός, οι Σαμαρίτες και η Πίστη
Μπαχαι.
Ιουδαϊσμός και Ιουδαϊκή συναγωγή: τόπος λατρείας και προσευχής Συναγωγή
Ορισμός:
Η Συναγωγή, Εβρ. בית
כנסת μπέιτ
κνεσέτ, είναι ο τόπος λατρείας της
Ιουδαϊκής θρησκείας.Ο όρος συναγωγή
προέρχεται από το ρήμα συνάγω και
σημαίνει «τόπος συγκέντρωσης». Ο
αντίστοιχος εβραϊκός όρος μπέιτ
κνεσέτ σημαίνει «οίκος συνέλευσης».Μια
τυπική συναγωγή αποτελείται από ένα
μεγάλο χώρο προσευχής και μικρότερα
δωμάτια μελέτης. Συνήθως περιλαμβάνει
και χώρο κοινωνικών συναθροίσεων,
καθώς και γραφεία.Στις Ορθόδοξες
συναγωγές επιτρέπεται στον κύριο
χώρο να εισέρχονται μόνο άντρες.
Γυναίκες εισέρχονται μόνο για την
τελετή του γάμου, τον υπόλοιπο καιρό
συμπροσεύχονται από γειτονικά
δωμάτια. Στις προοδευτικές ή
μεταρρυθμισμένες (ρεφορμιστικές)
ιουδαϊκές κοινότητες επιτρέπεται η
είσοδος και στις γυναίκες. Η συναγωγή
δημιουργήθηκε κατα τη διάρκεια της
Βαβυλώνιας αιχμαλωσίας όπου οι
Ισραηλίτες έπρεπε να έχουν ένα τοπο
προσευχής και λατρείας αφού βρίσκονταν
μακριά απο το Ναό. Ο τόπος αυτός ήταν
η συναγωγή.
Επικεφαλής
της συναγωγ’ης είναι ο αρχισυνάγωγος
,ενώ οι διδάσκαλοι του Νόμου ονομάζονται
ραββίνοι.Στο εσωτερικό της συναγωγής
υπάρχουν ορισμένα σύμβολα και σχέδια
που τη διακοσμούν. Αρχικά δεσπόζει
το λιοντάρι το οποίο είναι σύμβολος
της φυλής του Ιούδα, το στέμμα που
δείχνει τη βασιλέια του Θεού, το άστρο
του Δαβίδ ένα απο τα αρχαιότερα
εβραίκά σύμβολα το οποίο συμβολίζ
ε το έμβλημα του βασιλιά
Δαβίδ. Τέλος, υπάρχει η επτάφωτη
λυχνία καθώς και οι δύο πλάκες του
Νόμου. |
H παραδοσιακή άποψη για την ανάπτυξη του Ιουδαϊσμού.
Το θέμα των Εβραϊκών Γραφών είναι η εξιστόρηση της σχέσης των Ισραηλιτών (κλάδου των Εβραίων) με τον Θεό όπως αποτυπώνεται στην ιστορία τους από την αρχή του χρόνου έως την ανέγερση του Δεύτερου Ναού (περ. 350 Π.Κ.Ε./π.Χ.). Η συγκεκριμένη σχέση απεικονίζεται συχνά με όρους διαμάχης, καθώς οι Εβραίοι αγωνίζονται μεταξύ της πίστης τους στον Θεό και της έλξης τους προς άλλους θεούς, κυρίως Εβραίοι όπως ο Αβραάμ, ο Ιακώβ, ο πατέρας όλων των Ισραηλιτών -γνωστός μεταγενέστερα ως Ισραήλ- και ο Μωυσής.
Σύμφωνα με τον Ορθόδοξο Ιουδαϊσμό και τους βαθιά θρησκευόμενους Εβραίους, ο βιβλικός πατριάρχης Αβραάμ ήταν ο πρώτος Εβραίος. Η ραββινική φιλολογία αναφέρει ότι ήταν ο πρώτος από γενεάς του Νώε που αποκήρυξε δημόσια την ειδωλολατρία και κήρυξε τον μονοθεϊσμό. Το αποτέλεσμα ήταν η υπόσχεση του Θεού ότι θα αποκτούσε τέκνα (Γένεση 15:5) και μέσω του "σπέρματός του θα ευλογούνταν όλα τα έθνη της γης" (Γένεση 22:15-18). Πρωτότοκος του Αβραάμ ήταν ο Ισμαήλ και δευτερότοκος ο Ισαάκ, για τον οποίο ο Θεός προσδιόρισε ότι θα συνέχιζε το έργο του Αβραάμ και θα κληρονομούσε τη γη του Ισραήλ -επονομαζόμενη τότε Χαναάν- μετά την εξορία και τη λύτρωσή του. Ο Θεός έστειλε τον πατριάρχη Ιακώβ και τα παιδιά του στην Αίγυπτο, όπου μετά από πολλές γενεές έγιναν σκλάβοι. Τότε ο Θεός έστειλε τον Μωυσή να απελευθερώσει τους Ισραηλίτες από τη δουλεία. Μετά την Έξοδο από την Αίγυπτο, ο Θεός οδήγησε τους Ισραηλίτες στο όρος Σινά όπου τους έδωσε την Τορά, για να καταλήξουν τελικά στη γη του Ισραήλ.
Ο Θεός προσδιόρισε τους απογόνους του Ααρών, αδελφού του Μωυσή ως ιερατική τάξη στην ισραηλιτική κοινότητα. Καταρχήν λάτρευαν σε σκήνωμα (σκηνοπηγία) και μεταγενέστερα οι απόγονοί τους ήταν υπεύθυνοι της λατρείας στον Ναό της Ιερουσαλήμ.
Όταν εγκαταστάθηκαν οι Ισραηλίτες στη γη του Ισραήλ, το σκήνωμα ρίζωσε στην πόλη Σηλώ για περισσότερο από 300 χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων ο Θεός έστειλε μεγάλους άνδρες και γυναίκες να συνεγείρουν το έθνος εναντίον των εχθρών του, ορισμένοι από τους οποίους στάλθηκαν ως τιμωρία για τις αμαρτίες του εβραϊκού λαού, όπως ο Ιησούς του Ναυή και οι Κριτές. Στο διάβα του χρόνου, το πνευματικό επίπεδο του έθνους έφθινε μέχρι που ο Θεός επέτρεψε στους Φιλισταίους να καταλάβουν το σκήνωμα στην Σηλώ.
Ο λαός του Ισραήλ είπε στον Σαμουήλ τον προφήτη πως είχε φθάσει η στιγμή που χρειάζονταν τη διακυβέρνηση ενός μόνιμου βασιλέα, όπως συνέβαινε και με τα άλλα έθνη, γεγονός που περιγράφεται στα Βιβλία του Σαμουήλ. Ο Σαμουήλ όρισε βασιλέα τον Σαούλ, μεγάλο αλλά πράο άνθρωπο ως Βασιλέα. Όταν ο λαός πίεσε τον Σαούλ να ενεργήσει ενάντια σε μια εντολή που έδωσε μέσω του Σαμουήλ, ο Θεός είπε στον Σαμουήλ να ορίσει ως βασιλέα τον Δαβίδ στη θέση του.
Από τη στιγμή που έγινε Βασιλέας ο Δαβίδ, είπε στον προφήτη Νάθαν ότι επιθυμούσε να οικοδομήσει έναν μόνιμο ναό. Ως ανταπόδοση για τις πράξεις του ο Θεός υποσχέθηκε στον Δαβίδ πως θα επέτρεπε στον γιο του να οικοδομήσει έναν μόνιμο ναό και ότι οι απόγονοί του θα συνέχιζαν τη βασιλική του γραμμή. Ο ίδιος ο Δαβίδ δεν επετράπη να οικοδομήσει τον ναό, εξαιτίας του γεγονότος ότι είχε εμπλακεί σε πολεμικές συρράξεις και συνεπώς δεν ήταν κατάλληλος για την οικοδόμηση του ναού της ειρήνης. Ο γιος του Δαβίδ, ο Σολομών έκτισε τον πρώτο ναό σύμφωνα με τη θέληση του Θεού στην Ιερουσαλήμ, όπως περιγράφεται στα βιβλία των Βασιλέων.
Μετά από τον θάνατο του Σολομώντα, το βασίλειό του διαιρέθηκε σε δύο επι μέρους τμήματα: το βόρειο βασίλειο του Ισραήλ και το νότιο βασίλειο του Ιούδα. Μετά από αρκετούς αιώνες, εξαιτίας της ειδωλολατρίας, ο Θεός επέτρεψε στην Ασσυρία να κατακτήσει το Ισραήλ και να εξορίσει τον λαό του. Το βασίλειο του Ιούδα, με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ, παρέμεινε υπό την διακυβέρνηση του οίκου του Δαβίδ. Ωστόσο, όπως συνέβη και με τον βορρά, η ειδωλολατρία αυξήθηκε σε τέτοια έκταση, ώστε ο Θεός επέτρεψε στην Βαβυλωνία να κατακτήσει το βασίλειο, να καταστρέψει τον Ναό μετά από 410 χρόνια και να εξορίσει τον λαό με την υπόσχεση της απελευθέρωσης μετά από 70 χρόνια. Αυτά τα γεγονότα καταγράφτηκαν στα βιβλία του Ησαΐα και του Ιερεμία.
Μετά από 70 χρόνια επετράπη στους Ιουδαίους να επιστρέψουν στην πατρίδα τους υπό την καθοδήγηση του Έσδρα. Ο Ναός επανοικοδομήθηκε, όπως καταγράφεται στα βιβλία του Έσδρα και του Νεεμία. Ο Δεύτερος Ναός παρέμεινε άθικτος επί 420 χρόνια, για να καταστραφεί από τον ρωμαίο στρατηγό τότε και κατόπιν αυτοκράτορα Τίτο. Ο ισραηλιτικός ναός παραμένει ερειπωμένος έως ότου εγερθεί ένας απόγονος του Δαβίδ να αποκαταστήσει τη δόξα του Ισραήλ και να ανοικοδομήσει τον Ναό στην Ιερουσαλήμ.
Η Τορά, Γένεση, Έξοδος, Λευιτικό, Αριθμοί, και Δευτερονόμιο, που δόθηκε στο όρος Σινά συνοψίστηκε στα πέντε αυτά βιβλία του Μωυσή (Πεντάτευχος). Μαζί με τα βιβλία των προφητών αποκαλείται Γραπτή Τορά. Οι λεπτομέρειες και η ερμηνεία του νόμου, που ονομάζονται Προφορική Τορά ή προφορικός νόμος στον Ιουδαϊσμό, ήσαν αρχικά άγραφοι. Εξαιτίας, όμως, των διωγμών που υπέστησαν οι Εβραίοι και του κινδύνου απώλειας μνήμης των λεπτομερειών, η ραββινική παράδοση αναφέρει ότι αυτοί οι προφορικοί νόμοι καταγράφηκαν στη Μισνά, το Ταλμούδ και άλλα ιερά βιβλία.
Ισλαμισμός
Θρησκεία μονοθεϊστική.
Ιδρυτής ο Μωάμεθ (570 μ.Χ.-632 μ.Χ.)
Το
πρώτο του κήρυγμα στη Μέκκα. Οι άνθρωποι
εκεί αντέδρασαν στις μονοθεϊστικές
αντιλήψεις και τον ανάγκασαν να καταφύγει
στη Μεδίνα. (622 μ.Χ. έτος Εγίρα).
Η
διδασκαλία του περιέχεται στο Κοράνιο
(114 κεφάλαια «Σούρες»). Αποκαλύφθηκε στο
Μωάμεθ από τον αρχάγγελο Γαβριήλ.
Θεωρείται θείο και αλάθητο.
Ονομασία
Η
αραβική λέξη «Ισλάμ»σημαίνει
«υποταγή»,και χρησιμοποιείται από
τους μουσουλμάνους ως «υποταγή στον
Θεό» και εκείνοι που αποδέχονται την
θρησκεία του Ισλάμ,(τη στάση υπακοής,
εξάρτησης και αφοσίωσης στον Θεό)
ονομάζονται μουσλίμ (muslim), που σημαίνει
«υποταγμένος» δηλαδή:«υποταγμένος
στον Ύψιστο». Το Ισλάμ δεν έχει μόνο θρησκευτική αλλά και πολιτική υπόσταση, όπως και άλλες θρησκείες. Έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορες ονομασίες για να το προσδιορίσουν, όπως «Ισλαμισμός», «Μουσουλμανισμός» και «Μωαμεθανισμός»(Ο τελευταίος όρος θεωρείται απορριπτέος από τους μουσουλμάνους μιας και θεωρούν εαυτούς όχι λάτρεις του Μωάμεθ αλλά απλώς ακόλουθους της διδασκαλίας του.) |
Οι πέντε στύλοι του Ισλάμ
Τα
υποχρεωτικά καθήκοντα κάθε πιστού
Μουσουλμάνου. *Ομολογία πίστης κι επανάληψη της φράσης «Δεν υπάρχει άλλος Θεός παρά μόνο ο Αλλάχ και ο Μωάμεθ είναι ο προφήτης του. * Προσευχή πέντε φορές τη μέρα με κατεύθυνση τη Μέκκα. Η Παρασκευή είναι μέρα αφιερωμένη στην προσευχή. Τζαμί είναι ο ναός τους. Μιχράμπ είναι μια ημικυκλική κόγχη που βλέπει στη Μέκκα. Εκεί στρέφεται ο Ιμάμης και απαγγέλλει προσευχές. * Ελεημοσύνη. * Νηστεία κατά το μήνα Ραμαντάν. * Ιεραποδημία. |
Βασικές διδασκαλίες του κορανίου
*
Ένας είναι ο Θεός (Αλλάχ). Ο Μωάμεθ
είναι ο τελευταίος και μεγαλύτερος
προφήτης. Προηγήθηκαν κι άλλοι
μικρότεροι. * Υπάρχουν άγγελοι και διάβολος (Ιμπλίς) * Το κισμέτ καθορίζει τη ζωή και τις πράξεις του ανθρώπου. * Υπάρχει τελική κρίση και ανταπόδοση(παράδεισος-κόλαση). * Ένα πρόβλημα της Μουσουλμανικής Θεολογίας είναι η αντίφαση μεταξύ της ιδέας της ανταπόδοσης και του κισμέτ. |
Το Ισλάμ.....γεωγραφικά
Το
Ισλάμ έχει επικρατήσει σε ολόκληρη
τη ζώνη που εκτείνεται από τον Βόλγα
προς βορά, μέχρι τη Μαδαγασκάρη προς
νότο, και από το Καράτσι του Πακιστάν
ανατολικά, μέχρι το Ντακάρ της Σενεγάλης
δυτικά. Ανατολικότερα, αποτελεί κύρια
θρησκεία στο Μπανγκλαντές, στη Μαλαισία
και την Ινδονησία. Σήμερα, το Ισλάμ
έχει περισσότερους από 1 δισεκατομμύριο
πιστούς και είναι η πιό γρήγορα
αυξανόμενη πίστη στον κόσμο. |
Επιδράσεις που έχει δεχτεί το Ισλάμ
Το Ισλάμ έχει λάβει επιδράσεις από τρεις βασικές ρίζες: η προϊσλαμική αραβική θρησκεία, ο Ιουδαϊσμός και ο Χριστιανισμός. Από φιλοσοφικής πλευράς επηρεάστηκε τόσο από την Πλατωνική όσο και από την Αριστοτελική σκέψη. Σε νομικά θέματα, εκτός από την αραβική κληρονομιά, δέχθηκε επιδράσεις και από την ρωμαϊκή και βυζαντινή παράδοση.
Στην
Ορθόδοξη Εκκλησία, εφόσον γίνεται
αποδεκτό ότι ο Θεός αποκαλύφθηκε στους
ανθρώπους διά του σαρκωμένα Υιού και
Λόγου του, είναι φανερό ότι η μόνη,
κύρια και απόλυτη πηγή του χριστιανικού
δόγματος είναι η Θεία Αποκάλυψη εν
Χριστώ. Κατά συνέπεια, στην Ορθόδοξη
εκκλησιαστική ζωή και σκέψη, Δόγμα
σημαίνει την επί μέρους αυθεντική
διδασκαλία της Εκκλησίας, η οποία
αναφέρεται στην αλήθεια της εν Χριστώ
Αποκαλύψεως, αλλά και τη γενική δομή
της διδασκαλίας περί του περιεχομένου
της Αποκαλύψεως αυτής.
|
Η
λέξη δόγμα προέρχεται από την αρχαία
Ελλάδα. Η ρίζα της βρίσκεται στη λέξη
δοκείν που σημαίνει νομίζω, αλλά το
δόγμα κυριολεκτικά σημαίνει ότι
φαίνεται σε κάποιον καλό, το σωστό, το
φρόνημα, η αρχή, η γνώμη, η πίστη. Η
έννοια αυτή μετατέθηκε στη φιλοσοφία.
Έτσι από τον Πλούταρχο μαθαίνουμε φερ
ειπείν για "τα περί ψυχών δόγματα",
ενώ στη φιλοσοφία και ειδικά στην
Ακαδημία λαμβάνει τη μορφή του
νομοθετείν. Αυτή όμως η απόφανση περί
των δογμάτων δεν εννοείται ως κάτι
αφηρημένο, αφού προηγείται έρευνα και
απόφανση μόνο για όσα έχουν καταληφθεί
και έλεγχος για τα ψευδή και στάση
εφεκτική απέναντι στα άδηλα. Ο όρος
δόγμα επίσης χρησιμοποιείται για τη
νομοθεσία της πόλης κράτους, δείχνοντας
ένα υποχρεωτικό χαρακτήρα στη
χρησιμοποίησή του. Γενικώς η έννοια
του δόγματος στην Αρχαία Ελλάδα έχει
την έννοια της αυθεντικής καθιέρωσης,
είτε αφορά την πολιτική εξουσία και
δη τη νομοθεσία, είτε αφορά επιστημονικού
κύρους αλήθειες. Τελικά αποβαίνει η
αυθεντική αρχή των φιλοσοφικών σχολών
ή τις κατά καιρούς αποκλίσεις από τον
κεντρικό κορμό.
Σα
θρησκευτικό όρο αρχικώς τον βρίσκουμε
στην Παλαιά Διαθήκη με μια έννοια
νομικού-υποχρεωτικού χαρακτήρα. Στην
Καινή Διαθήκη με την έννοια της κρατικής
νομοθεσίας (Λουκάς 2, 1), αλλά και στον
Παύλο, περισσότερο όμως με μία αρνητική
σημασία (Κολοσσαείς 2, 14. Εφεσίους 2,
15) αλλά και πάλι με την έννοια του
υποχρεωτικού νόμου. Την πρώτη φορά
που θα βρούμε την έννοια δόγμα σχεδόν
με το περιεχόμενο το οποίο αποδόθηκε
σταθερά στην εκκλησιαστική πράξη
είναι στις Πράξεις των Αποστόλων όπου
αναφέρεται "φυλάσσει τα δόγματα τα
κεκυρωμένα υπό των αποστόλων και των
πρεσβυτέρων" (Πράξεις 15, 28). Παρά τη
συνήθη χρήση του όρου στη σημερινή
πράξη οι πατέρες δε τον χρησιμοποιούν
ιδιαίτερα, ενώ στον Ευσέβιο παρατηρούμε
ότι όρος έχει ήδη πάρει την έννοια της
καθολικότητας της αλήθειας. Στους
Αποστολικούς Πατέρες πάντως λαμβάνει
την έννοια της πράξης, ενώ αργότερα
κατά το Μέγα Βασίλειο χαρακτηρίζει
το αδιάβλητο της παραδοχής των
αναλλοίωτων αληθειών τόσο της εκκλησίας
όσο και των αιρετικών, καθώς και τη
βιωθεί εμπειρία της λατρευτικής
κοινότητας, η οποία όμως διαφέρει από
την εξαγγελία. Θα μπορούσαμε τελικά
να πούμε πως η έννοια δόγμα στην
πατερική θεολογία διατήρησε την έννοια
της αυθεντίας, όπως αυτή εκδηλώθηκε
στην αρχαία ελληνική γραμματεία, αν
και η πρώτη λέξη που χρησιμοποιήθηκε
ως ο όρος Δόγμα, ήταν η λέξη Όρος, δηλαδή
όριο.
|
Θεός
περιγράφεται ως "Τρισυπόστατη
Μονάδα" η οποία φανερώνεται με
ενέργειες και έργα στην κτίση και την
ιστορία. Έχει μεν τρία πρόσωπα, αλλά
αυτά τα τρία πρόσωπα δεν αποτελούν
τρεις χωριστούς Θεούς, αλλιώς ο
Χριστιανισμός δε θα ήταν μονοθεϊστική
αλλά τριθεϊστική θρησκεία. Κατά το
δόγμα, ο λόγος που ο τριαδικός Θεός
είναι ένας αν και με τρεις υποστάσεις
είναι η απουσία χώρου και χρόνου. Ο
χώρος και ο χρόνος διαφοροποιούν τις
ανθρώπινες υποστάσεις μεταξύ τους,
ώστε τα διαφορετικά πρόσωπα να αποτελούν
διαφορετικούς ανθρώπους. Επειδή όμως
ο χώρος και ο χρόνος είναι κτιστοί
(δημιουργήματα του Θεού), ο Θεός δεν
υπόκειται σε αυτούς. Έτσι έχουμε το
μυστήριο (ακατάληπτο για τους ανθρώπους)
της Τρισυπόστατης Μονάδας. Στην
εκκλησιαστική ιστορία, η ταυτότητα
της ουσίας και η διάκρισή της σε Τρία
Πρόσωπα οδήγησε συχνά σε "αιρετικές"
ερμηνείες.
Η
τάξη αυτή όπου, πρώτος αναφέρεται ο
Πατήρ, δεύτερος ο Υιός και τρίτο το
Άγιο Πνεύμα, δεν ανταποκρίνεται σε
αληθινή και ουσιαστική διαβάθμιση
των Τριών Προσώπων (π.χ. υπεροχή του
Πατέρα) αλλά σχετίζεται με τη φύση του
ανθρώπινου λόγου.
Τα
τρία πρόσωπα αυτά ή αλλιώς υποστάσεις,
έχουν μοναδικές και αμεταβίβαστες
ιδιότητες που προκύπτουν από τις
αιώνιες (χωρίς χρονική αρχή) σχέσεις
τους. Ταυτόχρονα τα τρία πρόσωπα έχουν
μία ουσία ή φύση.
|
Χριστιανισμός
-
Ο Χριστιανισμός ως μονοθεϊστική θρησκεία δέχεται ένα Θεό, που δημιούργησε τον κόσμο "εκ του μη όντος" υποδηλώνοντας έτσι τη διαφορετική ουσία του "όντος" και άκτιστου θεού, από αυτήν του "μη όντος" και κτιστού κόσμου.
Ταυτόχρονα, ο Χριστιανισμός πρεσβεύει ότι ως θρησκεία εξ αποκαλύψεως, ο θεός αποκαλύπτει στην πορεία της ιστορίας το τριαδικό του μυστήριο δηλαδή την ύπαρξη ενός αλλά τρισυπόστατου θεού (Πατέρα, Υιό, Άγιο Πνεύμα).Υποστηρίζεται πως η Τριαδικότητα είναι εμφανής σε πολλά σημεία των ιερών κειμένων αναφερόμενοι σε χωρία όπως «Και είπεν ο θεός ποιήσωμεν άνθρωπον […]» (Γέν. Α’ 26), «Και είπεν ο θεός ιδού Αδάμ γέγονεν ως εις εξ ημών […]» (Γέν. γ’ 22) που παρουσιάζουν τον θεό να μιλά για τον εαυτό του στον πληθυντικό ή και άλλα όπως «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις τό όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος (Ματθ. κη' 19). Κυρίως αυτό το πρόβλημα της ενότητας της μίας θείας φύσης σε τρία θεία πρόσωπα αλλά και το Χριστολογικό δόγμα (το πρόβλημα της ένωσης μεταξύ της θείας και ανθρώπινης φύσης του Ιησού Χριστού και της σχέσης αυτού προς τον θεό Πατέρα), προκάλεσαν οξύτατες διαφωνίες μεταξύ των χριστιανών, και οδήγησαν στη διαμόρφωση διάφορων δοξασιών, όπως ο αρειανισμός, ο δοκητισμός, ο μονοφυσιτισμός κ.ά., που χαρακτηρίζουν ιστορικά ολόκληρη αυτή την περίοδο της αρχαίας εκκλησίας. Τελικά, το 451 μ.Χ. κατά τη Δ' Οικουμενική Σύνοδο, η αιώνια σχέση των τριών προσώπων ή υποστάσεων αποσαφηνίζεται:
Ο τριαδικός Θεός είναι μονάδα, γιατί υπάρχει ένα αίτιο και μια ουσία· και είναι τριαδικός κατά τις υποστάσεις, γιατί υπάρχει η ετερότητα των υποστάσεων. Έτσι ο Πατέρας είναι αγέννητος, ο Υιός γεννητός ακτίστως και το Άγιο Πνεύμα εκπορευτό. Οι ιδιότητες αυτές είναι μεταξύ τους αμεταβίβαστες και ακοινώνητες, δηλαδή δεν τις έχει άλλο πρόσωπο από την τριάδα.
Η Γνωστική Πολιτιστική Εταιρεία "Samael-Lakhsmi",
Η Σχολή μας έχει πολλά κέντρα στην Ελλάδα και στον κόσμο, όπου διδάσκεται η Γνώση σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο, μέσω διαλέξεων και συναντήσεων εσωτερικού χαρακτήρα.
Διαθέτει επίσης εκπαιδευτές σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, και σκοπός μας είναι να διαδίδουμε την Γνώση σε όσους δεν την έχουν λάβει, να δίνουμε το μήνυμα, βοηθώντας τους ανθρώπους. www.gnosisellas.gr/index.php/epikoinwnia.html
Υπάρχει
πόνος, υπάρχει πείνα, υπάρχει σύγχυση,
αλλά τίποτε από αυτά δεν μπορεί να
εξαλειφτεί μέσω των παράλογων διεργασιών
της βίας. Όποιοι θέλουν να μετασχηματίζουν
τον κόσμο με αιματηρές επαναστάσεις
και αλκοόλ, ή με κτυπήματα της πολιτείας
και πυροβολισμούς είναι ολότελα
εσφαλμένοι, διότι η βία γεννά περισσότερη
βία και το μίσος περισσότερο μίσος.
Χρειαζόμαστε ειρήνη εάν θέλουμε να
επιλύουμε τα προβλήματα της
ανθρωπότητας.
"
Α.Δ. Samael Aun Weor
"
Την
αγνοια τη νικάμε με τη σοφια και τη σοφια
την αποχτάμε με πολλές προσπάθειες.
"
Α.Δ.
LAKHSMI
Ζούμε αστρικές στιγμές αυτού του πλανήτη και της ανθρωπότητας, διότι ποτέ στην ιστορία και στο πέρασμα των αιώνων δεν είχαν αποκαλυφθεί τόσα μυστήρια σε σχέση με τη «Μεγάλη Αλήθεια» της Δημιουργίας. Η αιτία αυτού είναι το γεγονός ότι διάγουμε δυσχερέστατες στιγμές κατά τις ποίες τα 4 στοιχεία της Φύσης (γη, νερό, αέρας και φωτιά) επαναστατούν μέσω μεγάλων φυσικών καταστροφών, ως συνέπεια του ψυχολογικού φορτίου της ανθρωπότητας. Είναι στιγμές, στις οποίες υπάρχουν πόλεμοι και φήμες για επερχόμενους πολέμους σε πολλά μέρη της Γης. Στιγμές που, απ΄ ότι φαίνεται, η ανθρωπότητα έχει χάσει το δρόμο της...
Όμως, αναμφίβολα, στον ορίζοντα ανατέλλει ο «Ήλιος του Υδροχόου», για να φωτίσει όλους τους ανθρώπους με καθαρή και ευγενή καρδιά, που επιθυμούν να εισχωρήσουν στο θαυμαστό μονοπάτι της Αυτογνωσίας και της Μύησης.
Α.Δ. MICHAEL
www.gnosisellas.gr/index.php/daskalos-michael/47-schoolsmysteries.html
Η Γνωστική διδασκαλία δε μπορεί να μαθευτεί με βιβλία ή με την ευφυΐα μας, αλλά μέσω της άμεσης εμπειρίας της πραγματικότητας η οποία μας αποκαλύπτει μια απόκρυφη αλήθεια για το Σύμπαν και τον εαυτό μας. Αυτή η Σοφία υπήρχε σε κάθε χρονική περίοδο και παράδοση καθ' όλη τη διάρκεια της ιστορίας του ανθρώπινου γένους στη Γη. Πολλοί άνδρες και γυναίκες αφού έψαξαν και βρήκαν την αλήθεια μέσα τους, την εσώτερη αλήθεια, ίδρυσαν τις διάφορες θρησκείες και σχολές μυστηρίων για να μοιραστούν τη γνώση τους με τους άλλους.
www.gnosisellas.gr/index.php/vmgaleno.html
Όταν κάποιος ξυπνά διαπιστώνει πως το σάλιο του είχε άλλη γεύση και τώρα που ξύπνησε η γεύση έχει αλλάξει Α Δ Γαληνός
Η Γνώση διδάχτηκε σε εσωτερικές και φιλοσοφικές σχολές σ' όλους τους αρχαίους πολιτισμούς. Δόθηκε στην ανθρωπότητα στην αρχαία Ινδία, Αίγυπτο, Κίνα, Περσία, Ελλάδα, Ρώμη, Μεξικό, κλπ.
Η Γνώση είναι μια σχολή Μυστηρίων κι έχει δύο θεμελιώδεις όψεις: τη μελέτη και τη μυστικιστική εμπειρία . Βιώνουμε αυτές τις όψεις, μέσω των μαθημάτων και των πρακτικών ασκήσεων, που μας οδηγούν στην αφύπνιση των λανθάνουσων ικανοτήτων του ανθρώπινου όντος. Η Γνώση μας οδηγεί στη συνάντηση με τον εσώτερο εαυτό μας, φέρνοντας μας σ' επαφή με την βαθύτερη όψη της εσωτερικής πραγματικότητάς μας.
Οι Μεγαλες Θρησκειες Του Κοσμου
Μεταφερθειτε
σε έναν κόσμο όπου οι πνευματικές πεποιθήσεις δεν γνωρίζουν όρια. Ενα
Ταξίδι σε όλο τον κόσμο και να δούμε πώς τέτοιες θρησκείες όπως ο
Βουδισμός, ο Ινδουισμός, Ισλάμ, Ιουδαϊσμός και ο Χριστιανισμος
διαμόρφωσαν τους πολιτισμούς, άλλαξαν την ιστορία και άφησαν το στίγμα
τους στην ανθρωπότητα. Μάθετε συναρπαστικά γεγονότα σχετικά με τις
εντυπωσιακές ομοιότητες και τις διαφορές. Εξερευνήστε τι αποτελεί τον
πυρήνα της ίδιας μας της ύπαρξης. Σειρα ντοκιμαντερ με αφήγηση από τον
Ben Kingsley.
Οι Μεγαλες Θρησκειες Του Κοσμου | Ντοκιμαντέρ
Οι Μεγαλες Θρησκειες Του Κοσμου
Παραγωγής: PBS
Διάρκεια: 47:00 min (το κάθε επεισόδιο)
Υπότιτλοι: Ελληνικοί Ενσωματωμένοι
Γλώσσα: Αγγλικά
Επεισόδιο 1: Χριστιανισμός
Επεισόδιο 2: Ισλαμισμός
Επεισόδιο 3: Βουδισμός
Επεισόδιο 4: Ινδουισμός
Επεισόδιο 5: Ιουδαϊσμός
: https://maira61.webnode.gr
theologos vasiliadis
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου