Πολλοί μεσσίες, πολλοί χριστοί

Πολλοί μεσσίες, πολλοί χριστοί

 

ΕΛΛΗΝΕΣ ΜΥΘΙΚΙΣΤΕΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ

Τί είναι αυτό που μας δείχνει αν κάτι είναι ιστορικό ή όχι; Μπορούμε να θεωρήσουμε ότι ο Διγενής Ακρίτας, ο βασιλιάς Αρθούρος, ο Σωκράτης, η μάχη του Μαραθώνα, τα Χόμπιτς ήταν υπαρκτά πρόσωπα ή συμβάντα, αποτέλεσμα μυθικής διεργασίας, μυθοπλασίας ή συνδυασμός τους; Πώς κρίνουμε ότι κάτι που αναφέρεται στο παρελθόν είναι αληθές, μερικώς αληθές ή καθόλου; Και το σημαντικό στην περίπτωσή μας, πώς θα κρίνουμε το αν πραγματικά υπήρξε ο Ιησούς των Ευαγγελίων;


Η ιστορικότητα ενός προσώπου ή συμβάντος εξαρτάται από κάποια κριτήρια. Όσο τα κριτήρια αυτά απουσιάζουν, τόσο το πρόσωπο ή το συμβάν αυτό χωλαίνει ιστορικά. Σήμερα, με τον καταιγισμό ειδήσεων από το Διαδίκτυο και την άκριτη αναδημοσίευσή τους, γίνεται όλο και πιο σημαντικό να τοποθετούμαστε συνέχεια κριτικά στην κάθε δημοσίευση, αφού έχει αποδειχθεί ότι η κάθε είδηση δεν είναι απαραίτητα αλήθεια. Είναι λοιπόν σημαντικό να αναρωτηθούμε, τί κάνει την είδηση αξιόπιστη και σε πιο βαθμό. Φυσικά, εδώ θα μιλήσουμε για θέματα ιστορίας, δηλαδή του παρελθόντος, που είναι δύσκολο να βρούμε αυτόπτες μάρτυρες για να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν την αλήθεια ενός προσώπου ή πράγματος.

Κριτήρια ιστορικότητας

 
Το βασικό κριτήριο για την ιστορικότητα προσώπου ή συμβάντος του παρελθόντος, είναι να υπάρχουν αρκετοί ανεξάρτητοι αυτόπτες μάρτυρες, να καταγραφεί η εμπειρία τους, να έχουν αρκετά κοινά στοιχεία και να βρεθούν τα κείμενα αυτά. Αν λόγω παλαιότητας τα κείμενα αυτά δεν υπάρχουν, να υπάρχουν αρκετές ανεξάρτητες δευτερογενείς πηγές, που δεν είδαν μεν, αλλά αναμετέδωσαν κάποιες από αυτές, προφορικές ή γραπτές, και αυτές αν και προέρχονται από διαφορετικές διαδρομές και διαφορετικούς ανεξάρτητους αναμεταδότες, να συμπίπτουν σε κάποιο βαθμό. Είναι προφανές, ότι όσο πιο κοντά χρονικά είναι οι πρωτογενείς ή οι δευτερογενείς αυτές πηγές στο συμβάν και οι μαρτυρίες ταυτίζονται, τόσο αυτό θεωρείται πιο ιστορικό, ενώ όσο η χρονική απόσταση μεγαλώνει, και οι μαρτυρίες διαφέρουν, τόσο η ιστορικότητα χωλαίνει.
Τέλος, να υπάρχουν αρχαιολογικά ευρήματα που να αποδεικνύουν κάτι από τα λεγόμενα. Όσο το συμβάν ή το πρόσωπο είναι και πιο σημαντικό ή επηρεάζει μεγάλη μερίδα ανθρώπων, τόσο τα στοιχεία αυτά θα πρέπει να είναι και περισσότερα και πιο άμεσα και τα ευρήματα να επιβεβαιώνουν τα λεγόμενα.

 
Ακολουθεί ο έλεγχος των πηγών που είναι το ίδιο σημαντικός…

 
Ποιός είναι ο συγγραφέας της κάθε είδησης; Είναι γνωστός; Τί ξέρουμε για την ιδεολογία του σε σχέση με το συμβάν ή το πρόσωπο που ιστορεί; Τί ξέρουμε για το θρησκο-κοινωνικό του υπόβαθρο; Τί ξέρουμε για την αξιοπιστία του σε σχέση με άλλα συμβάντα; Αν δεν είναι αυτόπτης μάρτυρας, αναφέρει τις πηγές του και αυτές φαίνονται αξιόπιστες; Η μαρτυρία ή η είδηση ενός τυχαίου προφανώς δεν έχει την ίδια βαρύτητα με έναν γνωστό και καταξιωμένο ιστορικό. Αν η ιδεολογία του είναι ξεκάθαρη υπέρ του προσώπου ή του συμβάντος, είναι επίσης πολύ πιθανό και η μαρτυρία του να είναι αντίστοιχα χρωματισμένη και επηρεασμένη. Το ίδιο και για τις πηγές του.
 

 

Τί είναι αυτά που ιστορεί; Έχουν λογική με βάση το σήμερα ή το τότε; Περιέχουν θαύματα ή θρύλους; Αναφέρεται σε συμβάντα από πρώτο ή δεύτερο χέρι, ή σε πεποιθήσεις άλλων; Μιλάνε για την ύπαρξη και την δράση κάποιου ή ότι υπάρχουν οπαδοί του, όπως συμβαίνει συχνά με τις πηγές που φέρνουν συχνά οι απολογητές.
 

Η χρονική απόσταση. Όπως ήδη ανάφερα, θα πρέπει να γνωρίζουμε πότε έγινε η δημοσίευση. Η χρονική απόσταση της πηγής από το συμβάν έχει μεγάλη σημασία, και όσο μεταγενέστερη είναι αυτή, τόσο η σημασία της μειώνεται.
Οι περισσότερες πηγές που φέρνουν οι χριστιανοί απολογητές είναι κατά κανόνα αρκετά μεταγενέστερες, και δεν δίνουν πληροφορίες για την ύπαρξη ή δράση του Ιησού, αλλά για την ύπαρξη ή δράση χριστιανών, που όπως είπαμε ξέρουμε πλέον ότι από το 112 κ.ε. και μετά υπάρχουν ιστορικά ως διακριτή ομάδα.

Το πρόβλημα της ιστορικότητας στον Χριστιανισμό

 
Για το θέμα της Παλαιάς Διαθήκης, έχουμε ασχοληθεί ήδη και εκεί η αρχαιολογική σκαπάνη και η ιστορική έρευνα έχει ξεκαθαρίσει σε μεγάλο βαθμό ότι η θρησκεία του Ιεχωβά, ξεκίνησε από τον πολυθεϊσμό και επιβλήθηκε για λόγους συσπείρωσης του ιουδαϊκού λαού από τους γύρω του κινδύνους και την διαμάχη του με το Βόρειο Βασίλειο του Ισραήλ.
Ας έρθουμε τώρα στο θέμα της Καινής Διαθήκης και του Χριστιανισμού. Το βασικότερο πρόβλημα με την διερεύνηση των αρχών του Χριστιανισμού αλλά και της ιστορία του, είναι η ίδια η ιδεολογία του (και όλων των μονοθεϊστικών θρησκειών), που αφού απευθύνεται σε άτομα από τα οποία ζητάει την απόλυτη πίστη, και αφού υποτίθεται τους δίνει να πιστεύουν, ότι τους μεταφέρει την απόλυτη αλήθεια, έχουν συχνά χριστιανοί αντιγραφείς αποδεδειγμένα επέμβει σε κείμενα όχι μόνο δικά τους, αλλά σε ότι τους ήταν χρήσιμο ακολουθώντας τις εντολές του Δευτερονομίου στα κείμενα:
“3 καὶ κατασκάψετε τοὺς βωμοὺς αὐτῶν καὶ συντρίψετε τὰς στήλας αὐτῶν καὶ τὰ ἄλση αὐτῶν ἐκκόψετε καὶ τὰ γλυπτὰ τῶν θεῶν αὐτῶν κατακαύσετε πυρί, καὶ ἀπολεῖται τὸ ὄνομα αὐτῶν ἐκ τοῦ τόπου ἐκείνου” (Δευτερονόμιον, 12: 3).
Μην σας κάνει εντύπωση ακόμα και το ψέμα και την υποκρισία δικαιολογούν στα κείμενά τους όπως του Παύλου:
“7 εἰ γὰρ ἡ ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ ἐν τῷ ἐμῷ ψεύσματι ἐπερίσσευσεν εἰς τὴν δόξαν αὐτοῦ, τί ἔτι κἀγὼ ὡς ἁμαρτωλὸς κρίνομαι;” (Προς Ρωμαίους, 3: 7).
“23 Πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ’ οὐ πάντα συμφέρει. πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ’ οὐ πάντα οἰκοδομεῖ.”
(A’ Προς Κορινθίους, 10: 23).
“12 Πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ’ οὐ πάντα συμφέρει· πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ’ οὐκ ἐγὼ ἐξουσιασθήσομαι ὑπό τινος” (Α’ Προς Κορινθίους, 6: 12).
(Πάντα μοι ἔξεστιν = τα πάντα επιτρέπονται).
“13 εἴτε γὰρ ἐξέστημεν, Θεῷ, εἴτε σωφρονοῦμεν, ὑμῖν.” (Β’ Προς Κορινθίους, 5: 13)
(εἴτε γὰρ ἐξέστημεν = Γιατί είτε υπήρξαμε εκτός εαυτού)
“18 τί γάρ; πλὴν παντὶ τρόπῳ, εἴτε προφάσει εἴτε ἀληθείᾳ, Χριστὸς καταγγέλλεται, καὶ ἐν τούτῳ χαίρω. ἀλλὰ καὶ χαρήσομαι·” (Προς Φιλιππησίους, 1: 18).
“19 Ἐλεύθερος γὰρ ὢν ἐκ πάντων πᾶσιν ἐμαυτὸν ἐδούλωσα, ἵνα τοὺς πλείονας κερδήσω· 20 καὶ ἐγενόμην τοῖς Ἰουδαίοις ὡς Ἰουδαῖος, ἵνα Ἰουδαίους κερδήσω· τοῖς ὑπὸ νόμον ὡς ὑπὸ νόμον, ἵνα τοὺς ὑπὸ νόμον κερδήσω· 21 τοῖς ἀνόμοις ὡς ἄνομος, μὴ ὢν ἄνομος Θεῷ ἀλλ’ ἔννομος Χριστῷ, ἵνα κερδήσω ἀνόμους· 22 ἐγενόμην τοῖς ἀσθενέσιν ὡς ἀσθενής, ἵνα τοὺς ἀσθενεῖς κερδήσω· τοῖς πᾶσι γέγονα τὰ πάντα, ἵνα πάντως τινὰς σώσω. 23 Τοῦτο δὲ ποιῶ διὰ τὸ εὐαγγέλιον,” (A’ Προς Κορινθίους, 9: 19-23).
ή ακόμα και του Ευσέβιου Καισαρείας :
“εἴπερ τι καὶ ἄλλο ἐτόλμησεν ἂν ἐπ’ ἀγαθῷ ψεύδεσθαι πρὸς τοὺς νέους, ἔστιν ὅτι τούτου ψεῦδος λυσιτελέστερον ἂν ἐψεύσατό ποτε καὶ δυνάμενον μᾶλλον ποιεῖν μὴ βίᾳ, ἀλλ’ ἑκόντας πάντας πάντα τὰ δίκαια;” (Praeparatio Evangelica 12.31.1 λαʹ)

 
Ο σκοπός λοιπόν αγιάζει τα μέσα για τους ταγούς του Χριστιανισμού και εφ’ όσον αυτός είναι άγιος όπως νομίζουν, δεν πειράζει να αλλοιώσουν τα κείμενα, να πουν ψέμα, να υποκριθούν, ή να πουν καλύτερα αυτό που νομίζουν αυτοί ότι είναι το σωστό. Ακολουθώντας λοιπόν το παράδειγμα, κάποιος χριστιανός αντιγραφέας τον 4^ο αιώνα αποδεδειγμένα, επενέβη στο τέλος του Κατά Μάρκον (από το 16: 8 έως το τέλος), δηλαδή του αρχαιότερου ευαγγελίου, όπως εκείνος “ήξερε” καλύτερα, προσθέτοντας ξεκάθαρα την Ανάσταση και την Ανάληψη που μάθαμε από τα άλλα μεταγενέστερα βιβλία, που δεν αναφέρονται όμως στους παλαιότερους κώδικες που έχουμε στο Κατά Μάρκον. Επίσης στο 10: 34 το “μετα τριϲ ημεραϲ αναϲτηϲεται” επειδή δεν έβγαιναν οι ώρες το αλλοίωσαν ως: “τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ αναϲτηϲεται”. Στο 10: 21 το “ϋπαγε οϲα εχειϲ πωληϲον και δοϲ τοιϲ πτωχοιϲ και εξειϲ θηϲαυρον εν ουρανω” επειδή ήταν πολύ σκληρό ειδικά για τους πλούσιους, προστέθηκε το“εἰ θέλειc τέλειοc εἶναι” και άλλα φυσικά που μπορείτε να δείτε αναλυτικά εδώ:

 

 Το κατά Μάρκον στον Σιναϊτικό Κώδικα.
 

 

Τελικά, η παραχάραξη έγινε συνήθεια, κάθε νεότερη μετάφραση γίνεται όλο και ποιο ερμηνευτικά, ώστε το νόημα να αλλοιώνεται όπως θέλει η αντίστοιχη εκκλησία και στις διαμάχες με τις αιρέσεις, ο ένας παραχάρασε τα κείμενα του άλλου. Το χειρότερο όμως είναι ότι όταν ο Χριστιανισμός επικράτησε και κανονίστηκε ο Κανόνας και τα επίσημα Ευαγγέλια, κατέστρεψαν όχι μόνο τα άλλα Ευαγγέλια που μπήκαν στο καθεστώς του απόκρυφου, αλλά και ότι παλαιότερο υπήρχε, ώστε να μην υπάρχουν στοιχεία για το πως ξεκίνησε ο Χριστιανισμός. Εκτός αυτού υπάρχουν και χειρότερα, κατέστρεψε όλα τα κείμενα, όχι μόνο των εθνικών που είχαν αντίρρηση με τον Χριστιανισμό όπως του Πορφύριου, του Ιουλιανού ή του Κέλσου, αλλά και οποιουδήποτε είχε διαφορετική άποψη με αυτόν, που ονόμασε αιρετικούς. Το κάψιμο των βιβλίων των αντιπάλων και των αιρετικών ήταν από εκεί και πέρα μόνιμο καθεστώς για να μην φαίνεται στο μέλλον ότι υπάρχει άλλη άποψη από τον Χριστιανισμό. Η “λογική” του ήταν και για κάποιους ίσως είναι ακόμα, ότι “αφού εμείς ξέρουμε την απόλυτη αλήθεια, το “ψέμα” (βλέπε ή άλλη άποψη) δεν πρέπει να φαίνεται πουθενά και πρέπει να εξαφανιστεί”, δηλαδή μιλάμε για ιδεολογικό αλλά και πραγματικό φασισμό, γιατί υποχρέωσε το ρωμαϊκό–βυζαντινό κράτος, να επιβάλει τις καταστροφές που ήθελε και έκανε.
 

Το θέμα της ιστορικότητας δεν έχει τεθεί στην πραγματική του βάση, με την έννοια ότι ο προσηλυτισμός και η χριστιανική προπαγάνδα, μας φόρτωσε με ένα σωρό μυθεύματα ως αλήθειες που κανείς δεν είχε λόγο να αμφισβητήσει, όντας μέχρι πριν λίγα ακόμα χρόνια σε ένα περιβάλλον θρησκευτικού φασισμού, που οτιδήποτε άλλο εθεωρείτο αιρετικό και απόβλητο. Σήμερα με την εποχή της δημοκρατίας, της παγκοσμιοποίησης, του διαδικτύου, των δικαιωμάτων του ανθρώπου και με την δυνατότητα να εκφέρονται πιο ελεύθερα οι απόψεις στην κοινωνία, η κατάσταση άλλαξε.
Η θεώρηση ότι ήρθε ο Ιησούς και αμέσως πίστεψαν όλο και περισσότεροι, ότι παρά τις αντιδράσεις των κακών ειδωλολατρών, που ενώ είχαν αποδεδειγμένα ανεξιθρησκεία, περιέργως πως, κυνηγούσαν τους “αγαθούς” χριστιανούς, ή ότι επικράτησε ο Χριστιανισμός με αγάπη, όταν κάποιος ασχοληθεί με την ιστορία, καταλαβαίνει ότι όλα αυτά είναι εύσχημα ψέματα.
 

Ακόμα και για τον Ιησού δεν υπάρχουν ξεκάθαρες ιστορικές πηγές, παρά τα κοσμοϊστορικά πράγματα και θάματα που υποτίθεται συνέβησαν από αυτόν στην Γαλιλαία και την Ιερουσαλήμ και τα είδαν ή έγιναν γνωστά σε μεγάλα πλήθη. Τα Ευαγγέλια από τα οποία υποτίθεται ξέρουμε την ύπαρξη και δράση του, είναι γεμάτα με αντιφατικές ή και αντικρουόμενες πληροφορίες, γεμάτα ιστορικά και γεωγραφικά λάθη. Δεν γνωρίζουμε καν τους πραγματικούς συντάκτες τους ή τι τροποποιήσεις έχουν ήδη γίνει μέχρι τον 4^ο αιώνα, που έχουμε την τελική μορφή που ξέρουμε σήμερα. Δεν ξέρουμε πότε έχουν γραφτεί, και γίνονται γνωστά από το τέλος του 2^ουαιώνα (180-185 κ.ε. αναφέρονται για πρώτη φορά στον Ειρηναίο) και μετά, που σημαίνει ότι γράφηκαν τουλάχιστον 4-6 γενιές μετά τα γεγονότα που εξιστορούν. 

Αν δείτε στην λίστα των θραυσμάτων από πάπυρους που έχουν βρεθεί μόνο δύο γράφονται ως ξεκάθαρα του 2^ου αιώνα, αλλά αν ακολουθήσετε τους αντίστοιχους συνδέσμους θα δείτε ότι ο papyrus 52 αν και ο πρώτος που το βρήκε, τον χρονολόγησε μεταξύ του 100-150, προφανώς για να ευλογήσει την ανακάλυψή του, υπάρχουν και χρονολογήσεις μέχρι και τον 3^ο αιώνα με την ίδια σχεδόν μέθοδο, όσο για τον papyrus 90 γράφετε τέλος του 2^ου αιώνα δηλαδή την εποχή του Ειρηναίου.
 

Οι ίδιοι οι πρώτοι ελάχιστοι χριστιανοί, ιστορικά εμφανίζονται το 112 κ.ε (επιστολές του Πλίνιου του νεότερου από την Βιθυνία, όπου ήταν ανθύπατος), και τα πρώτα χριστιανικά κείμενα δείχνουν έναν διαφορετικό Ιησού, που δεν δείχνει να έχει μεγάλη σχέση με την Γη ή την ιστορική του δράση, όπως αυτή έγινε γνωστή από τα μεταγενέστερα Ευαγγέλια. 
Η εύρεση τέλος των κειμένων από τις Εσσαϊκές κοινότητες του Κουμράν, μας δείχνουν ότι η θεολογία, ο παρόμοιος μεσσιανισμός και όλοι σχεδόν οι νεωτερισμοί του χριστιανισμού, προϋπήρχαν με την ίδια φρασεολογία από τον 1^ο αιώνα π.κ.ε. σε μια κλειστή και απομονωμένη κοινότητα.  

 

Η ιστορικότητα λοιπόν του Ιησού έχει μεγάλη σημασία στο να καταλάβουμε τι από όλα αυτά μπορεί να έχει ίχνος αληθείας, την στιγμή μάλιστα που ο Χριστιανισμός έχει επικρατήσει σχεδόν στο ένα τρίτο του πλανήτη μας και η επικράτησή του αν και έγινε με την βία και την αυστηρή νομοθεσία, παρουσιάζεται ψευδώς διαφορετικά, αποδεικνύοντας ότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με την αλήθεια.

 
Για τον λόγο αυτό θα ακολουθήσει μια σειρά δημοσιεύσεων που συγκεντρώνει τα εξωβιβλικά στοιχεία που έχουμε για τις λεγόμενες αποδείξεις περί Ιησού και πόση πραγματική ιστορική αξία έχουν.

===================================================

Η περίφημη Φλάβια Μαρτυρία ή Testimonium Flavianum.
 

(Η δημοσίευση αυτή είναι τμήμα της σειράς δημοσιεύσεων περί της Ιστορικότητας του Ιησού.
Γιατί ο Ιησούς θεωρείται από την πλειοψηφία των σύγχρονων ιστορικών ως αποτέλεσμα μυθικής διεργασίας και αν τελικά υπήρξε, τότε ήταν κάποιος άσημος και δευτερεύον δάσκαλος που δεν έχει καμία σχέση με τα θρυλούμενα στα Ευαγγέλια; Γιατί πέρα από την χριστιανική γραμματεία, είναι άγνωστος ιστορικά. Και είναι άγνωστος ιστορικά γιατί κανείς μη χριστιανός στην εποχή του δεν μίλησε για αυτόν. Γιατί δεν υπήρχε κανείς αυτόπτης μάρτυρας της περίφημης δράσης του, γιατί όσοι έγραψαν για αυτόν, αυτό έγινε πολύ αργότερα από τον αναφερόμενο θάνατό του και με βάση τα θρυλούμενα στα Ευαγγέλια ή στους οπαδούς του, έναν αιώνα μετά από την θεωρούμενη δράση του. Να σημειωθεί ότι ιστορικά οι πρώτοι χριστιανοί αναφέρονται το 112 κ.ε. και μέχρι τότε δεν διακρίνονται από τους υπόλοιπους Εβραίους. Υπάρχει όμως ένας ιστορικός που στα κείμενά του υπάρχει αναφορά, η πρώτη χρονολογικά που μιλάει για τον Ιησού. Παρακάτω θα δούμε γιατί αυτή η αναφορά είναι πλαστογραφημένη.


Ο μοναδικός ιστορικός που εξιστόρησε με μεγάλη λεπτομέρεια το τι συνέβαινε στην Παλαιστίνη, ήταν ο Ιώσηπος. Ειδικά για την εποχή του 1^ου αιώνα που μας ενδιαφέρει και που υποτίθεται ότι έζησε ο Ιησούς Χριστός, έχει στο έργο του Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, τρεις αναφορές που έχουν κάποια σχέση με τα Ευαγγέλια (η μία είναι για τον Βαπτιστή και δεν θα εξετασθεί τώρα.
Ποιος όμως ήταν ο Ιώσηπος; Σε γενικές γραμμές μπορούμε να πούμε ότι ήταν ένας ορθόδοξος Εβραίος, δηλαδή Φαρισαίος, που μετά από την επαμφοτερίζουσα δράση του μέχρι να “ενηλικιωθεί”, κάνει μια προσπάθεια σύζευξης της ελληνορωμαϊκής με την εβραϊκή προσέγγιση, κατανοώντας το άτοπο και αδύνατο της ιουδαϊκής επανάστασης στην Ρώμη.
 

 

Η Αρχαιολογία είναι το τελευταίο του έργο και είναι εκτός από μια ιστορική αναδρομή της πορείας του λαού του, μια εμπλουτισμένη αναδιατύπωση ενός άλλου σπουδαίου του έργου, του Ιουδαϊκού Πολέμου, με επιπλέον πηγές στα κοινά τους σημεία, ίσως λόγω των νέων πηγών που χρησιμοποιεί και διαφορετικής οπτικής. Το χαρακτηριστικό σε όλο του το έργο, είναι ότι προσπαθεί να αιτιολογήσει την καταστροφή της πατρίδας του από τους Ρωμαίους το 70 κ.ε., σαν αποτέλεσμα της δράσης φανατικών ζηλωτών και περιφερόμενων τσαρλατάνων, που με προφητείες και δήθεν θαύματα, φανάτιζαν τον λαό, δημιουργώντας ψεύτικες ελπίδες για το ανέφικτο. Το σημαντικό πάντως στο έργο του, είναι ότι μας δίνει μια καλή ιδέα από το ιστορικό και γεωγραφικό πλαίσιο της Παλαιστίνης την εποχή του πρώτου αιώνα.

 
Πρώτη Αναφορά ή Πρώτη Φλάβια Μαρτυρία.

 
Στην Ιουδαϊκή Αρχαιολογία στο 18.63, αμέσως μετά από ένα συμβάν στάσης των Ιουδαίων κατά του Πιλάτου για την κατασκευή ενός υδραγωγείου, που είχε κακή κατάληξη για τους Εβραίους, αναφέρει:
“[63]Γίνεται δὲ κατὰ τοῦτον τὸν χρόνον Ἰησοῦς σοφὸς ἀνήρ, εἴγε ἄνδρα αὐτὸν λέγειν χρή· ἦν γὰρ παραδόξων ἔργων ποιητής, διδάσκαλος ἀνθρώπων τῶν ἡδονῇ τἀληθῆ δεχομένων, καὶ πολλοὺς μὲν Ἰουδαίους, πολλοὺς δὲ καὶ τοῦ Ἑλληνικοῦ ἐπηγάγετο· ὁ χριστὸς οὗτος ἦν.
[64] καὶ αὐτὸν ἐνδείξει τῶν πρώτων ἀνδρῶν παρ᾽ ἡμῖν σταυρῷ ἐπιτετιμηκότος Πιλάτου οὐκ ἐπαύσαντο οἱ τὸ πρῶτον ἀγαπήσαντες· ἐφάνη γὰρ αὐτοῖς τρίτην ἔχων ἡμέραν πάλιν ζῶν τῶν θείων προφητῶν ταῦτά τε καὶ ἄλλα μυρία περὶ αὐτοῦ θαυμάσια εἰρηκότων. εἰς ἔτι τε νῦν τῶν Χριστιανῶν ἀπὸ τοῦδε ὠνομασμένονοὐκ ἐπέλιπε τὸ φῦλον.
[65] Καὶ ὑπὸ τοὺς αὐτοὺς χρόνους ἕτερόν τι δεινὸν ἐθορύβει τοὺς Ἰουδαίους…” (Ιουδαϊκή αρχαιολογία, 18.63).
 

 

Το κείμενο αυτό το 90% των ιστορικών και θεολόγων το θεωρεί πλαστογραφημένο. 

 

Το 40% το απορρίπτει τελείως σαν ολική προσθήκη, το 50% θεωρεί ότι κάτι υπήρχε που έχει διαστρεβλωθεί και μόλις το 10% το θεωρούν γνήσιο όπως έχει, αν και τα στοιχεία που πλήττουν την γνησιότητά του είναι καταφανή. Από αυτούς που το θεωρούν διαστρεβλωμένο, έχουν γίνει αρκετές προτάσεις στο πως ίσως θα μπορούσε να ήταν, αν όντως κάτι υπήρχε στο αντίστοιχο τμήμα και δεν έχουν διαγραφεί στοιχεία από αυτό.

 

 
Αναφέρει σε μια μόνο φράση σε όλο το τεράστιο έργο του, σημεία και τέρατα που υποτίθεται έκανε αυτός ο Ιησούς, όπως και την ανάστασή του, σαν να μην συμβαίνει τίποτα, ενώ το αμέσως επόμενο ήσσονος σημασίας θέμα του, το αναλύει για πολλές σελίδες. Φυσικά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι ένας Φαρισαίος όπως ήταν ο Ιώσηπος, θα ήταν αδύνατο να θεωρεί τον Ιησού ως “Χριστό” ή ακόμα ως “τον Χριστό”, ειδικά ένας συγγραφέας που όλο του το έργο ήταν να καταδείξει ότι η καταστροφή των Εβραίων έγινε ακριβώς από τους διάφορους παρουσιαζόμενους ως Χριστούς ή Μεσσίες και τα γεννήματα τους, που ήταν οι Ζηλωτές. Τα έντονα γράμματα είναι λέξεις που δεν υπάρχει καμία περίπτωση να έχουν γραφτεί από τον τυπικό Φαρισαίο Ιώσηπο, αντίθετα μεταφέρουν μεταγενέστερη χριστιανική πεποίθηση όπως και την δήθεν επιβεβαίωση των προφητών, την ορολογία “φύλον”, η δε φράση “σοφός ανήρ” είναι η τιμητικότερη έκφραση που έχει δώσει ο Ιώσηπος σε ελάχιστους στην ιστορία του, και δεν υπάρχει περίπτωση να αφιέρωνε μόνο μια παράγραφο σε ένα τέτοιο σοφό πρόσωπο.
 

 

Ας δούμε όμως την ροή του κειμένου. Λίγο παραπάνω στο 60-62, αναφέρεται η τραγική κατάληξη για τους Εβραίους μιας στάσης κατά της προσπάθειας του νεοαφιχθέντος Πιλάτου, να φτιάξει ένα υδραγωγείο. Το συμβάν αυτό υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είναι πετσοκομμένο επίσης, γιατί είναι παράλογο να γίνει στάση για μια κατασκευή κοινής ωφέλειας που θα υδρεύσει όλη την πόλη της Ιερουσαλήμ. Από ό,τι φαίνεται, το Όρος των Ελαιών είχε στρατηγική σημασία για τους Εβραίους ζηλωτές, γιατί από εκεί επέδραμαν, όπως θα δούμε, πολλοί από αυτούς τους μεσσίες στις στάσεις τους. Η δικαιολογία φυσικά ότι χρηματοδοτήθηκε από τα λεφτά του Ναού είναι καλή. Όπως και να έχει, εκεί έγινε στάση και μια περιορισμένη σφαγή. Μεσολαβεί η αμφισβητήσιμη αναφορά περί Ιησού και αμέσως μετά συνεχίζει “Καὶ ὑπὸ τοὺς αὐτοὺς χρόνους ἕτερόν τι δεινὸν ἐθορύβει τοὺς Ἰουδαίους.” Αν δεν υπήρχε η παρεμβολή περί Ιησού, το κείμενο θα ήταν κανονικότατο, μετά το ένα δεινόν έρχεται το άλλο, αν μεσολαβεί κάτι, είναι καταφανές ότι πάλι δεινόν θα ήταν, δηλαδή μιλάμε για δεινά του λαού, τα οποία προήλθαν από κάποια στασιαστική κατάσταση, ίσως κάποιου επίδοξου μεσσία και όχι κάποιου “σοφού άνδρα”, όπως θέλει να μας πει ο διαστρεβλωτής του κειμένου.

 
Δεύτερη Αναφορά περί του Ιακώβου ή Δεύτερη Φλάβια Μαρτυρία.

 
Επίσης στο τελευταίο βιβλίο της Αρχαιολογίας στο 20.200 διαβάζουμε:
“[200] ἅτε δὴ οὖν τοιοῦτος ὢν ὁ Ἄνανος, νομίσας ἔχειν καιρὸν ἐπιτήδειον διὰ τὸ τεθνάναι μὲν Φῆστον, Ἀλβῖνον δ᾽ ἔτι κατὰ τὴν ὁδὸν ὑπάρχειν, καθίζει συνέδριον κριτῶν καὶ παραγαγὼν εἰς αὐτὸ τὸν ἀδελφὸν Ἰησοῦ τοῦ λεγομένου Χριστοῦ, Ἰάκωβος ὄνομα αὐτῷ, καί τινας ἑτέρους, ὡς παρανομησάντων κατηγορίαν ποιησάμενος παρέδωκε λευσθησομένους.
[201] ὅσοι δὲ ἐδόκουν ἐπιεικέστατοι τῶν κατὰ τὴν πόλιν εἶναι καὶ περὶ τοὺς νόμους ἀκριβεῖς βαρέως ἤνεγκαν ἐπὶ τούτῳ καὶ πέμπουσιν πρὸς τὸν βασιλέα κρύφα παρακαλοῦντες αὐτὸν ἐπιστεῖλαι τῷ Ἀνάνῳ μηκέτι τοιαῦτα πράσσειν· μηδὲ γὰρ τὸ πρῶτον ὀρθῶς αὐτὸν πεποιηκέναι.
[202] τινὲς δ᾽ αὐτῶν καὶ τὸν Ἀλβῖνον ὑπαντιάζουσιν ἀπὸ τῆς Ἀλεξανδρείας ὁδοιποροῦντα καὶ διδάσκουσιν, ὡς οὐκ ἐξὸν ἦν Ἀνάνῳ χωρὶς τῆς ἐκείνου γνώμης καθίσαι συνέδριον.
[203] Ἀλβῖνος δὲ πεισθεὶς τοῖς λεγομένοις γράφει μετ᾽ ὀργῆς τῷ Ἀνάνῳ λήψεσθαι παρ᾽ αὐτοῦ δίκας ἀπειλῶν. καὶ ὁ βασιλεὺς Ἀγρίππας διὰ τοῦτο τὴν Ἀρχιερωσύνην ἀφελόμενος αὐτὸν ἄρξαντα μῆνας τρεῖς Ἰησοῦν τὸν τοῦ Δαμναίου κατέστησεν.” (Ιουδαϊκή αρχαιολογία, 20.200).
 

 

Η αναφορά εδώ είναι έμμεση για τον Ιησού. Και εδώ υπάρχει διχογνωμία, διαβάστε και εδώ. Κανένας δεν το θεωρεί ως προσθήκη, ήταν γνωστό άλλωστε από τον Ωριγένη, σε αντίθεση με την 1^η αναφορά που του ήταν άγνωστη, αλλά αρκετοί ως πιθανή αλλοίωση του κειμένου, με την προσθήκη της φράσης “τοῦ λεγομένου Χριστοῦ”, ή “τοῦ λεγομένου” μόνο, αφού αμέσως παρακάτω (203) μας λέει ότι ο βασιλιάς Αγρίππας, από τις αντιδράσεις του κόσμου, αντικατέστησε τον Άννα με τον Ιησού του Δαμναίου. Να σημειωθεί, ότι στο Ιώσηπο αναφέρονται 20 διαφορετικά πρόσωπα με το όνομα Ιησούς, όσο για το “χριστός”, όλοι οι αρχιερείς εθεωρούντο χρισμένοι, δηλαδή χριστοί.
Το ουσιαστικό ερώτημα εδώ, είναι γιατί οι Εβραίοι να ξεσηκωθούν και να ζητήσουν αντικατάσταση του αρχιερέα τους για τον φόνο ενός “χριστιανού”, αν όντως ήταν έτσι όπως μας παρουσιάζεται ως αναφερόμενο στον αδελφό του Ιησού των Ευαγγελίων, τον οποίο η Εκκλησία παρουσιάζει μάλιστα και ως τον πρώτο επίσκοπο Ιεροσολύμων; Γιατί αν και οι Πράξεις χρησιμοποιούν την Αρχαιολογία σαν πηγή, δεν αναγράφουν το περιστατικό αυτό;
 

 

Η αλήθεια είναι ότι η δεύτερη αυτή αναφορά, έτσι όπως την βλέπουμε, έχει νόημα και αξία μέσα στην Αρχαιολογία, μόνο σε συνδυασμό με την πρώτη. Χωρίς αυτή, είναι ξεκάθαρη αλλοίωση του κειμένου. Αξίζει όμως να δούμε σε σχέση και με την εικόνα περί Ιησού και των μαθητών του από τα Ευαγγέλια την συνέχεια, που λέει ότι ο Άννας αυτός, (αρχιερέας γιος του άλλου παλαιότερου αρχιερέα Άννα και αδερφός του Καΐάφα) ήταν δυσάρεστος και τελικά κυνηγούσε αυτούς που ήταν τυπικοί με τους νόμους, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με την μη τυπικότητα που κήρυττε υποτίθεται ο Ιησούς, όπως στο θέμα του Σαββάτου ή σε άλλους υποτιθέμενους “νεοτερισμούς” του. Άρα αν υπήρχε εδώ κάτι, σίγουρα έρχεται σε αντίθεση με αυτά που μας λένε τα Ευαγγέλια και ο εδώ “Ιάκωβος” κυνηγήθηκε για την τυπικότητα και την προσήλωσή του στους πατροπαράδοτους νόμους, δηλαδή κάτι σαν φαρισαίος, από τον Άννα, που ήταν ελαστικός με αυτούς τους νόμους.
 

 

Να σημειωθεί ότι την πρώτη μαρτυρία την αγνοούν οι: Μάρτυρας Ιουστίνος, Θεόφιλος Αντιοχείας, Μελίτων Σάρδεων, Μινούκιος Φέλιξ, Ειρηναίος, Κλήμης Αλεξανδρείας, Επιφάνειος, Ιούλιος Αφρικανός, Ψευδοϊουστίνος, Τερτυλλιανός, Ιππόλυτος Ρώμης, Μεθόδιος, Λακτάντιος, Ωριγένης, Ιουλιανός, Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ακόμα και ο Φώτιος τον 9^ο αιώνα. Αυτός όμως που την γνωρίζει και είναι και ο πρώτος που την αναφέρει, είναι ο Ευσέβιος όπως θα δούμε παρακάτω. Να σημειωθεί επίσης ότι η ορολογία “φῦλον”, δεν αναφέρεται με αυτή την έννοια, ούτε από τον Ιώσηπο, ούτε από κανέναν άλλο πριν από τον Ευσέβιο, που είναι λέξη με την έννοια συγκεκριμένης ομάδας “τὸ Χριστιανῶν φῦλον μὴ ἐκζητεῖσθαι μέν” (Εκκλησιαστική Ιστορία, βιβλίο Γ’).  

 

Άλλωστε πολλοί ιστορικοί συμφωνούν ότι η πρώτη μαρτυρία συμφωνεί με τον τρόπο γραψίματος του Ευσέβιου και ότι αυτός είναι που την δημιούργησε ή την χάλκεψε.

 
Η δεύτερη προσθήκη, κατά τη γνώμη μου, αναφέρεται σε κάποιον αδερφό του Ιησού του Δαμναίου, σε μια προσωπική τους διεκδίκηση για το αξίωμα, που αμέσως παρακάτω θα γίνει αρχιερέας, άρα και αυτός χριστός, από τον ανταγωνιστή του Άννα, και κάποιος απλά προσέθεσε το “τοῦ λεγομένου Χριστοῦ” και έσβησε το του Δαμναίου και το όνομα του συγγενή του που σκότωσε ο Άννας, αν και το Ιάκωβος επίσης ήταν συνηθισμένο όνομα και θα μπορούσε να είναι το ίδιο, ή όντως αναφέρεται σωστά και παραπέμπει στην πρώτη αναφορά, μόνο που η πρώτη αναφορά ήταν τελείως διαφορετική και τελείως απαξιωτική για τον “λεγόμενο Χριστό” όπως ο ίδιος ο Ωριγένης (185-251) μας δείχνει να καταλάβουμε, αλλά και η άγνοια όλων των άλλων όπως ο Επιφάνειος που επίσης ήξερε και αντέγραψε στην εκκλησιαστική ιστορία του την 2^η αναφορά, όχι όμως την πρώτη.
 

 

Όσο για την πρώτη αναφορά, η γνώμη μου είναι ότι αν κάτι είχε η σχετική παράγραφος, δεν έχει φυσικά σχέση με το τελικό αποτέλεσμα, όπως θα δούμε και στο αντίστοιχο κείμενο του Ιουδαϊκού Πολέμου, κάτι όμως που δεν έχει σχέση με τον Ιησού, τουλάχιστον αυτόν που γνωρίζουμε από τα χριστιανικά κείμενα, για τον λόγο αυτό και ο Ωριγένης δεν το αναφέρει.
Ας δούμε τι λέει ο Ωριγένης:
“εἰρηκέναι κατὰ μῆνιν θεοῦ ταῦτα αὐτοῖς ἀπηντηκέναι διὰ τὰ εἰς Ἰάκωβον τὸν ἀδελφὸν Ἰησοῦ τοῦ λεγομένου Χριστοῦ ὑπ’ αὐτῶν τετολμημένα.” (Εις το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον Εξηγητικών σελ. 12).
“ὁ Ἰώσηπος μαρτυρεῖ τῷ Ἰωάννῃ ὡς βαπτιστῇ γεγενημένῳ….. Ὁ δ’ αὐτός, καίτοι γε ἀπιστῶν τῷ Ἰησοῦ ὡς Χριστῷ,…δέον αὐτὸν εἰπεῖν ὅτι ἡ κατὰ τοῦ Ἰησοῦ ἐπιβουλή τούτων αἰτία γέγονε τῷ λαῷ, ἐπεὶ ἀπέκτειναν τὸν προφητευόμενον Χριστόν·” (Προς τον επιγεγραμένον Κέλσου Αληθήν Λόγον 1.47 σελ. 23).
“οὗ ὁ υἱὸς Τίτος καθεῖλε τὴν Ἱερουσαλήμ ὡς μὲν Ἰώσηπος γράφει, διὰ Ἰάκωβον τὸν δίκαιον, τὸν ἀδελφὸν Ἰησοῦ τοῦ λεγομένου Χριστοῦ” (ο.π. 2.13 σελ. 45).
 

Εδώ, έχουμε ήδη μια προσπάθεια διαστρέβλωσης από τον Ωριγένη του τι είπε ο Ιώσηπος, λέγοντας μας ότι θεώρησε ως αιτία της καταστροφής των Εβραίων την δολοφονία του (όποιου) Ιακώβου, κάτι που σημαίνει ότι ή διαστρεβλώνει το κείμενο, γιατί δεν λέει κάτι τέτοιο ο Ιώσηπος, ή του μετέφεραν λάθος το κείμενο του. Όπως και να έχει, δείχνει άγνοια της πρώτης αναφοράς, ή αυτή αν υπήρχε, ήταν τελείως διαφορετική και απαξιωτική για τον Ιησού, ο πρώτος δε που την αναφέρει και την σχολιάζει όπως ακριβώς την έχουμε τώρα, θετικά, είναι όπως αναφέρθηκε ήδη, ο Ευσέβιος τον 4^ο αιώνα. που παραθέτει το κείμενο κατά λέξη και προσθέτει “ταῦτα τοῦ ἐξ αὐτῶν Ἑβραίων συγγραφέως ἀνέκαθεν τῇ ἑαυτοῦ γραφῇ περί τε τοῦ βαπτιστοῦ Ἰωάννου καὶ τοῦ σωτῆρος ἡμῶν παραδεδωκότος”, στο τέλος του πρώτου του βιβλίου της Εκκλησιαστικής Ιστορίας.
 

 

Το ενδιαφέρον είναι, ότι ακόμα και μετά τον Ευσέβιο, αρκετοί σχολιαστές του Ιώσηπου συνεχίζουν να αγνοούν την πρώτη αυτή μαρτυρία, όπως ο Φώτιος, αρκετούς αιώνες μετά, που σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά στην πρώτη αυτή δήλωση και σίγουρα δεν ήταν έτσι όπως εμφανίζεται σήμερα, αλλά ίσως να ανέφερε για άλλον έναν μεσσία και αντίστοιχης στάσης των Εβραίων, που ίσως να είχε μερικά κοινά με τον Ιησού των Ευαγγελίων ίσως όχι όμως αρκετά, για να μην σχολιαστεί αντίστοιχα.
Όπως λέει ο Ι.Ν.Φ.Μ.Ρούσσος: “Ο Φώτιος έχει γράψει τρία άρθρα για τον Ιώσηπο, αλλά και εκεί δεν γράφει τίποτα για την μαρτυρία του. Σε άλλο άρθρο του, περί του Ιούστου της Τιβεριάδος, ο Φώτιος εμφατικώς δηλώνει ότι ο Εβραίος ιστορικός Ιώσηπος δεν έχει σημειώσει την παραμικρή παρατήρηση για τον Χριστό τις πράξεις και τα θαύματά του. Έξαλλος ο Φώτιος εξαφάνισε διά της πυράς και διά παντός το σύγγραμμα του Ιούστου. Όλα αυτά σημαίνουν ότι αυτοί οι Πατέρες μετά τον Ευσέβιο, είτε δεν είχαν ένα πλαστογραφημένο αντίγραφο του Ιωσήπου στα χέρια τους, είτε εγνώριζαν ότι η παράγραφος αυτή ήταν παραχάραξη και συνεπώς την αγνόησαν”.
 

 

Εδώ θα προσθέσω και την εύλογη απορία του Ι. Ν. Φ. Μ. Ρούσσου, οι επισημάνσεις δικές μου :“Ο Ιώσηπος εγεννήθηκε το +37 και έζησε εις την Ρώμη από το +74 μέχρι τον θάνατό του το + 100 περίπου. Εδημοσίευσε τα έργα του περί τα έτη +93-95. Ουδέν όμως αναφέρει περί των χριστιανικών κοινοτήτων της Ρώμης ή έστω τού Πετρικού ή Παυλικού Χριστιανισμού πού υποτίθεται ότι υπήρχε εκεί και αποτελούσε ύβριν διά τόν Ορθόδοξον Ιουδαϊκόν Φαρισαϊσμόν.
[…]

Το γεγονός ότι ο πολυγραφότατος Ιουδαίος Φίλων Αλεξανδρινός μέσα στα τόσα έργα του δεν αναφέρει τον Ιησού ούτε κατά διάνοια, συνηγορεί στο ότι ο Ιησούς Χριστός είναι μύθος και η αναφορά του Ιωσήπου είναι πλαστογραφία. Ο Φίλων έζησε από το -15 Π. Κ.Ε. μέχρι +50 Κ.Ε. και είχε αναμειχθεί ενεργά στα κοινωνικά, πολιτικά, θρησκευτικά κλπ. θέματα της Ιουδαίας και των Εβραίων. Όπως βλέπομε το διάστημα της ζωής του αρχίζει αρκετά χρόνια πριν και τελειώνει αρκετά χρόνια μετά την ζωή του υποτιθεμένου Ιησού. Αν και ήταν σύγχρονος του Ιησού, μέσα στο μακροσκελές έργο του, δεν αναφέρει ούτε μία λέξη γι’ αυτόν ή για τα τρομερά γεγονότα που χαρακτηρίζουν την ζωή του σύμφωνα με τα Ευαγγέλια. Άρα κατά τον Φίλωνα Ιησούς Χριστός δεν υπήρχε. Ο κατά 60 χρόνια υστερόγραφος Ιώσηπος εγνώριζε καλά το έργο του Φίλωνος. Τότε πως είναι δυνατόν αυτός να αναφέρει τον Ιησού, ενώ ο πρόδρομος του και σύγχρονος των συμβάντων Φίλων τον αγνοεί;
 

 

Ο Γαλιλαίος Ιστορικός Ιούστος της Τιβεριάδος (+35-100 Κ.Ε.) αν και προηγείται του Ιωσήπου στο γράψιμο κατά 15 χρόνια, αλλά υστερεί κατά 5 χρόνια στην δημοσίευση, δεν αναφέρει καθόλου τον Ιησού και τους Χριστιανούς.
Ο διάσημος Ρωμαίος φυσιοδίφης επιστήμων Πλίνιος ο Πρεσβύτερος (+23-79 Κ.Ε.) ο οποίος κατέγραψε τα διάφορα αναπάντεχα και ασυνήθη φυσικά φαινόμενα των εποχών του (σεισμούς, εκλείψεις ηλίου και σελήνης, κλπ.), και χρονικά έζησε πολύ κοντά στα χρόνια του υποτιθεμένου Ιησού, και είχε ταξιδέψει ανά την αυτοκρατορία, δεν αναφέρει τίποτα απολύτως από τα διάφορα θαύματα και φαινόμενα που αναφέρονται στα Ευαγγέλια γύρω από τον Ιησού. Κανείς δεν του είπε κάτι τι γι ́αυτά!”!
Αξίζει εδώ να αναφερθεί και η άποψη του ομότιμου καθηγητή της Θεολογικής Σχολής, Σάββα Αγουρίδη, σε κείμενό του που θα δούμε αναλυτικότερα για τον Ιουδαϊκό Πόλεμο του Ιώσηπου: “Καὶ περὶ τῶν ὑπαρχουσῶν έν τῇ Ἀρχαιολογία μαρτυριῶν τοῦ Ἰωσήπου εὑρίσκεται τις μᾶλλον έν τῇ ἀληθείᾳ, ἐὰν θεωρήση ἁπάσας, ὑπό τὴν παροῦσαν αὐτῶν μορφήν, ὡς χριστιανικῆς επεξεργασίας κατασκευάσματα”.
Μια πλήρη γλωσσολογική και φιλολογική ανάλυση της Φλάβιας Μαρτυρίας έχει κάνει ο Dr. Paul J. Hopper και μπορείτε αρκετά στοιχεία της να τα δείτε σε μετάφραση εδώ.
Τέλος, στον Ιώσηπο υπάρχει και αναφορά στον Ιωάννη τον Βαπτιστή που αξίζει να την δούμε σε μια αυτοτελή μελλοντική δημοσίευση για αυτόν.
 

 

Το έργο γράφτηκε λίγο πριν την εκπνοή του πρώτου αιώνα, το 93-94 κ.ε., 60 χρόνια μετά την Σταύρωση. Θα ακολουθήσει μια παρουσίαση κάποιων στοιχείων από τους Ιουδαϊκούς Πολέμους του ιδίου συγγραφέα για να κλείσει ο κύκλος των υποτιθέμενων αναφορών που υπάρχουν για τον Ιησού από τον 1^ο αιώνα.

Χρησιμοποιήθηκαν:
ΑΡΘΡΑ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΑΙ ΕΠΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΥΠΟ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΟΡΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΝΕΟΚΛΕΟΥΣ ΦΙΛΑΔΕΛΦΟΥ Μ. ΡΟΥΣΣΟΥ, MINNEAPOLIS, 2013. Μια νεότερη του έκδοση μπορείτε να βρείτε εδώ.
Ιώσηπος, Ιουδαϊκή Αρχαιολογία
Ωριγένους, ΕΚ ΤΩΝ ΕΙΣ ΤΟ ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΕΞΗΓΗΤΙΚΩΝ
Ωριγένους Κατά Κέλσου


=====================================================

 

 

Θα δούμε εδώ, ένα θέμα που στο ελληνικό διαδίκτυο δεν θα βρείτε πολλά και είναι μάλλον άγνωστο σε αρκετούς. Στην προηγούμενη δημοσίευση είδαμε κάποιες σχετικές αναφορές στο έργο του Ιώσηπου, Ιουδαϊκή Αρχαιολογία. Εδώ θα δούμε κάποια αποσπάσματα απ’ ένα άλλο έργο του, τον Ιουδαϊκό Πόλεμο.


Σχετικά με τον Ιουδαϊκό Πόλεμο του Ιώσηπου, θα πρέπει να αναφερθεί ότι το παλαιότερο ελληνικό χειρόγραφο αντίγραφο που έχουμε είναι του 11^ου αιώνα. Το κείμενο αρχικά γράφηκε στα Αραμαϊκά, όπως ο ίδιος ο Ιώσηπος αναφέρει, έργο που έχει χαθεί. Τα κείμενα που έχουμε είναι από μεταγραφή του ελληνικού κειμένου που έχουμε σήμερα και που μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Κάτι σημαντικό στη συγγραφή των ιστοριών του Ιώσηπου, όπως ήδη έχω αναφέρει, είναι η κατάδειξη των προβλημάτων που δημιουργήθηκαν από τις μεσσιανικές ιδέες, με υπεύθυνους τους ζηλωτές και το έντονο προφητικό κήρυγμα της εποχής, που δυνάμωσε το κίνημα των ζηλωτών και που οδήγησε τελικά στην μόνιμη αναταραχή και καταστροφή των Εβραίων από τους Ρωμαίους.
 

 

Το κείμενο γράφτηκε το 75-79 κ.ε., δηλαδή μετά την καταστροφή της Ιερουσαλήμ και του Ναού που έγινε το 70 κ.ε. που είχε μεγάλη σημασία για τους Εβραίους. Έχουμε επιπλέον δύο μεταγενέστερες λατινικές μεταφράσεις που μάλλον έγιναν τον 5-6^ο αιώνα, μία συριακή ενός μόνο βιβλίου (του 6^ου) και μια εβραϊκή του 10^ου αιώνα. Το 1893 όμως (από τον A. Harnack) έγινε γνωστή, στην Δύση, μια ακόμα μετάφραση στα Σλαβονικά, αλλά αρκετά χρόνια αργότερα έγινε κάποια ανάλυσή της (Schweitzer–Berendts). Το ενδιαφέρον με αυτήν είναι, ότι αν και προέρχεται από το ελληνικό πρότυπο, έχει αρκετές αξιοσημείωτες ελλείψεις και προσθήκες. Ο Alexander Berendts (1910), λέγει στα πρώτα του σχόλια ότι “σε σημεία που αναφέρονται στον Βαπτιστή ή ίσως και στον Ιησού, για μεν έναν χριστιανό είναι λίγα, για έναν όμως Ιουδαίον του 70 κ.ε. είναι πάρα πολλά”.
 

 

Ήδη ο Emil Schűrer (1920), ο πρώτος μετά τον Berends σχολιαστής, αναφέρει ότι υπάρχουν έντονες χριστιανικές απόψεις μέσα στο κείμενο. Ακολουθούν και άλλοι κυρίως Γερμανοί, και αρκετές αντικρουόμενες απόψεις. Αυτό που έδειξε τελικά η έρευνα είναι ότι οι προσθήκες δεν προέρχονται από το πρωτότυπο ή τον Ιώσηπο, αλλά από χριστιανικές μεταγενέστερες παρεμβολές (Αγουρίδης σ. 12). Στην ανάλυση των παραλείψεων φαίνεται όλες να εμφανίζονται στα τέσσερα πρώτα βιβλία ισομερώς. Κατά τον Αγουρίδη, οι παραλείψεις οφείλονται σε προσπάθεια σύντμησης του ελληνικού προτύπου για την σχετική περίοδο και είναι άνευ σημασίας. Αντίθετα οι προσθήκες τουλάχιστον οι μεγαλύτερες, ευρίσκονται εις την ιστορία από της εποχής του Ηρώδη του Μεγάλου μέχρι και των αρχών του πολέμου με την Ρώμη (66 κ.ε.).

 
Ας δούμε τώρα κάποιες χαρακτηριστικές προσθήκες:

 
Η πρώτη και η δεύτερη που έχουν ενδιαφέρον, φαίνεται να αναφέρονται στον Ιωάννη τον Βαπτιστή και έχει τον χριστιανικό τίτλο “Ιωάννης ο Πρόδρομος” και το δεύτερο ο Αγριάνθρωπος.
(Οι κόκκινοι αριθμοί στις αγκύλες και με παρενθέσεις στην αρχή της κάθε παρέμβασης, είναι η αρίθμηση των παρεμβολών όπως τις αναλύει ο Αγουρίδης).
Το πρώτο κείμενο παρεμβάλλεται μεταξύ 2.110 & 2.111, ενώ το δεύτερο επεκτείνει το 8.138 και θα αναλυθούν σε ειδική αναφορά που θα πρέπει να γίνει στον Πρόδρομο.
[(12)] Η επόμενη σημαντική για εμάς προσθήκη είναι εκεί που αναφέρεται σε έναν “θαυματοποιό” του Όρους των Ελαιών, στην κρίση σας ποιος μπορεί να είναι αυτός ή τι θέλει να πει ο αντιγραφέας γιατί έχει και συνέχειες.
Το κείμενο σε κόκκινο είναι η απόδοση στα Ελληνικά από τα Γερμανικά των Berendts & Grass, από την μετάφραση από τα Σλαβονικά του πανεπιστημίου του Dorpatκαι του ίδιου του Alexander Berendts. Μπορείτε να δείτε μια απόδοση του στην δημοτική στην ιστοσελίδα agiotokos-kappadokia.gr.
 

 

Το κείμενο λοιπόν που παρεμβάλλεται μεταξύ 2.174 & 2.175 είναι αυτό:

«1. Τότε δὲ ἐφάνη ἀνήρ τις, ἐὰν ἁρμόζῃ νὰ ὀνομάσῃ τις αὐτὸν ἄνδρα.
2. Καὶ ἡ μὲν φύσις καὶ ἡ μορφὴ αὐτοῦ ἦτο ἀνθρώπινη, ἡ δὲ ὄψις αὐτοῦ ἦτο ὑπὲρ ἄνθρωπον·
3. ἀλλὰ τὰ ἔργα αὐτοῦ ἦσαν θεῖα. Τέρατα ἐποίει παράδοξα καὶ δυνατά.
4. Διὰ τοῦτο δὲν δύναμαι νὰ ὀνομάσω αὐτόν ἄνθρωπον·
5. ἐὰν δὲ πάλιν εἰς τὴν κοινὴν [αὐτοῦ] φύσιν ἀπίδω, δὲν θὰ ὀνομάσω αὐτόν ἄγγελον.
6. Πάντα δὲ ὅσα ἐποίει δι’ ἀοράτου τινὸς δυνάμεως, διὰ λόγου ἐτέλει καὶ προστάγματος
7. Καὶ οἱ μὲν ἔλεγον περί αὐτοῦ· «ὁ πρῶτος ἡμῶν νομοθέτης ἠγέρθη ἐκ τῶν νεκρῶν καὶ ἐπέδειξε πολλάς ἰάσεις καὶ τέρατα».
8. Οἱ δὲ ἐνόμιζον αὐτὸν ἀπεσταλμένον ἀπὸ Θεοῦ.
9. Ἀλλ’ ἀντετάσσετο ἐν πολλοῖς εἰς τὸν Νόμον καὶ δὲν ἐτήρει τὸ Σάββατον κατὰ τὸ παράδειγμα τῶν πατέρων.
10. Οὐδέν ὅμως ἐποίει ἐπονείδιστον οὔτε διὰ τῶν χειρῶν ἐποίει τι, ἀλλὰ διὰ μόνου τοῦ λόγου ἐπετέλει πάντα.
11. Καὶ πολλοὶ ἐκ τοῦ λαοῦ ἠκολούθουν αὐτόν καὶ ἤκουον τὴν διδασκαλίαν αὐτοῦ·
12. πολλῶν δ’ αἱ ψυχαὶ ἐδονοῦντο ἐπὶ τῆ σκέψει, ὅτι δι’ αὐτοῦ αἱ Ἰουδαϊκαὶ φυλαί θὰ ἐλευθερωθῶσι τῆς ῥωμαϊκῆς κυριαρχίας.
13. Ἦτο ὅμως συνήθειά του νὰ διατρίβῃ πρὸ τῆς πόλεως ἐπὶ τοῦ ὄρους τῶν Ἐλαιῶν·
14. ἐκεῖ δὲ παρεῖχε τὰς ἰάσεις πρὸς τὸν λαόν.
15. Καὶ συνοιθροίζοντο πρὸς αὐτὸν ἀπὸ μὲν τῶν βοηθῶν (ὑπηρετῶν) 150, ἀπὸ δὲ τοῦ λαοῦ πλῆθος.
16. Ὅτε δὲ εἶδον τὴν δύναμιν αὐτοῦ, ὅτι πάντα ὅσα θέλει δύναται διὰ μόνου τοῦ λόγου, καί γνωστὴν ἐποίησαν εἰς αὐτὸν τὴν βουλὴν αὐτῶν, ὅπως εἰσέλθῃ εἰς τὴν πόλιν και φονεύσῃ τοὺς Ρωμαίους στρατιώτας καὶ τὸν Πιλᾶτον και βασιλεύση ἐφ’ ἡμῶν,
17. οὗτος δὲν περιεφρόνησεν ἡμᾶς.
18. Καὶ ὅτε μετά ταῦτα ἐπληροφορήθησαν οἱ ἄρχοντες τῶν Ἰουδαίων περὶ τούτου, συνῆλθον μετὰ τοῦ ἀρχιερέως καὶ εἶπον· «ἡμεῖς εἴμεθα ἀδύνατοι καὶ ἀσθενεῖς, διὰ νὰ ἀντιστῶμεν εἰς τοὺς Ρωμαίους.
19. Ἐπειδὴ δὲ τό τόξον εἶναι (ἤδη) τεταμένον, θὰ ὑπάγωμεν καὶ θὰ κάμωμεν γνωστὰ εἰς τὸν Πιλᾶτον ὅσα ἠκούσαμεν, καὶ ἡμεῖς θὰ εἴμεθα ἐλεύθεροι πάσης θλίψεως, ἵνα μὴ τοῦτο παρ’ ἄλλων πληροφορηθῇ καὶ τῆς περιουσίας ἡμᾶς στερήσῃ καὶ ἡμᾶς ἀποκτείνῃ καὶ (τὰ) τέκνα διασκορπίση».
20. Καὶ ἀπῆλθον καὶ ἔκαμαν (τοῦτο) γνωστὸν εἰς τὸν Πιλᾶτον.
21. Καὶ οὗτος ἀπέστειλε καὶ ἐφόνευσε πολλούς ἐκ τοῦ πλήθους.
22. Τὸν δὲ θαυματοποιὸν ἐκεῖνον διέταξε νὰ φέρωσι ἐνώπιόν του καὶ ἐξετάσας τὰ κατ’ αὐτὸν ἀπεφάνθη, ὅτι «οὗτος εἶναι εὐεργέτης καὶ ὄχι κακοῦργος, οὔτε στασιαστής, οὔτε ἐπιδιώκων τὴν ἐξουσίαν» Καὶ ἀπέλυσεν αὐτόν·
23. διότι εἶχε θεραπεύσει τὴν ἀποθνῄσκουσαν σύζυγόν του.
24. Καὶ ἀφοῦ οὗτος ἀπῆλθεν εἰς τὸν συνήθη αὐτοῦ τόπον, ἐποίει τὰ συνήθη αὐτοῦ ἔργα.
25. Ὅτε δὲ πάλιν πλείονες ἐκ τοῦ ὄχλου συνήχθησαν περὶ αὐτόν, ὑπέρ πάντας ἐδόξαζεν ἑαυτόν διὰ τῶν ἔργων αὐτοῦ.
26. Καταληφθέντες ὑπὸ φθόνου οἱ Γραμματεῖς, ἔδωκαν εἰς τὸν Πιλᾶτον τριάκοντα τάλαντα, ἵνα αὐτόν θανατώσῃ.
27. Ἐκεῖνος δέ ἔλαβε (ταῦτα) καὶ ἔδωκεν αὐτοῖς τὴν ἐξουσίαν, ὅπως αὐτοὶ «ἐκτελέσωσι τὴν βουλὴν αὐτῶν.
28. Καὶ ἐκεῖνοι συνέλαβον αὐτόν καὶ ἐσταύρωσαν αὐτὸν ἐναντίον τῴ νόμῳ τῶν πατέρων αὐτῶν.
[175] Μετὰ δὲ ταῦτα ταραχὴν ἑτέραν ἐκίνει τὸν ἱερὸν θησαυρόν………..
 

 

Το κείμενο, όπως λέει και ο Αγουρίδης (σ. 51), δεν έχει συνάφεια εκεί που έχει τοποθετηθεί. Εκ πρώτης όψεως θα λέγαμε ότι έχει πάρα πολλά κοινά με τον Ιησού των Ευαγγελίων, παρ’ όλο που δεν τον κατονομάζει, αλλά και αρκετές διαφορές.
Τα “σημεία και τέρατα”, ότι δίδασκε με τον λόγο, για το Όρος των Ελαιών, τα 30 τάλαντα (ή αργύρια που λέει η μετάφραση στην δημοτική), την σταύρωση του, την μη τήρηση του Σαββάτου, όλα αυτά μυρίζουν Ιησού των Ευαγγελίων.
Από την άλλη έχει μεγάλες διαφορές. Στα Ευαγγέλια η βασική δράση του Ιησού ήταν στην Γαλιλαία και ελάχιστα στην Ιουδαία (τουλάχιστον στα συνοπτικά, στον Ιωάννη αλλάζει το πράγμα), οι μαθητές του ήταν 12+70, (0ι επιπλέον 70 αναφέροντε μόνο στον Λουκά) το πολύ 82, εδώ 150. Εδώ μιλάει για ένα είδος στάσης που δημιούργησε ρωμαϊκή επέμβαση και πολλά θύματα. Μιλάει για δύο συλλήψεις του Ιησού. Ο Πιλάτος αν και τον αθωώνει, γιατί του θεράπευσε την γυναίκα, τελικά χρηματίζεται από τους υποτελείς του με 30 τάλαντα που είναι τεράστιο ποσό και τον συλλαμβάνει, χωρίς αυτή τη φορά να γίνει σφαγή; Την σταύρωση την έκαναν οι Εβραίοι και οι Ρωμαίοι δεν συμμετείχαν. Η προδοσία του Ιούδα και τα δικά του 30 αργύρια επίσης διαφέρουν.
 

 

Ας δούμε τώρα τι από όλα αυτά αποκλείεται να είναι του Ιώσηπου:
Από το 1 έως το 6 υπάρχει μια συνεχής χρήση αντιθετικών εκφράσεων άγνωστες στο γράψιμο του Ιώσηπου, όπως παρατηρεί και ο Αγουρίδης και είναι ξεκάθαρα χριστιανικής προέλευσης ενώ ο στίχος 5 είναι προσπάθεια του αντιγραφέα να φανεί ως ο Ιώσηπος. Ο στίχος 17 “οὗτος δὲν περιεφρόνησεν ἡμᾶς” είναι επίσης άτοπος, γιατί μέσα στο πλήθος εντάσσει και τον ίδιο τον Ιώσηπο. 

Μάλιστα ο Αγουρίδης τονίζει την συνάφεια των παραπάνω με το “τὸν εὐεργέτην τῶν ἀνθρώπων, ὅστις ἐν τοῖς ἐν τοῖς ἔργοις αὐτοῦ δὲν ἦτο ἄνθρωπος.” που θα δούμε πάρα κάτω στην παρεμβολή [(21)]. Να σημειώσω ότι με εκτενή ανάλυση ο Αγουρίδης ανατρέπει τους ισχυρισμούς του Goguel, περί ιουδαϊκής παρεμβολής (σελ. 54 και για όλο το κείμενο σελ. 65).
Τον στίχο 6, αν και ο Seeberg τον θεωρεί ως ιουδαϊκής προέλευσης, ο Αγουρίδης το θεωρεί ως απολογητική για την συκοφαντία ότι ο Ιησούς ήταν μάγος (Κέλσος και Schabbath, Pal Schabbath, Bab Schabbath θα τα δούμε στην δημοσίευση περί πολλών μεσσιών της εποχής). Ο Αγουρίδης απορεί μάλιστα γιατί πολλοί μελετητές θεωρούν τους στίχους 6-11, ως το αρχικό και γνήσιο κείμενο (σελ. 58). Αντίθετα, θεωρεί ότι ο αριθμός 150 μαθητών στον στίχο 15, μπορεί να μην έχει αλλοιωθεί στο κείμενο.
 

Ο στίχος 19 και 26 που στην μία περίπτωση αναφέρει “οἱ ἄρχοντες τῶν Ἰουδαίων” και στην άλλη “Καταληφθέντες ὑπὸ φθόνου οἱ Γραμματεῖς”, επίσης χωλαίνει, αφού ο ίδιος ο Ιώσηπος ήταν Φαρισαίος και συγκαταλεγόταν στην ιδεολογία με τους άρχοντες. Αν αναφέρει για την προβληματική συμπεριφορά ενός άρχοντα είτε Φαρισαίος, είτε Γραμματέας να ήταν, τον αναφέρει με το όνομά του. Η ίδια η φρασεολογία είναι χριστιανική.
Ο στίχος 22 όπως και ο Αγουρίδης τονίζει, ξαναμπαίνει στο παιχνίδι των αντιθετικών επιθέτων: όχι κακοποιός αλλά ευεργέτης, όχι επαναστάτης ή που ορέγεται την βασιλεία και έτσι τον αφήνει ελεύθερο αντί να τον συλλάβει όπως θα ήταν το λογικό.
 

 

Ο χρηματισμός του Πιλάτου θεωρείται απίθανος, δεδομένου ότι στον Ιώσηπο ο Πιλάτος ήταν ιδιαίτερα σκληρός και άτεγκτος ως προς τους Εβραίους, σπάνια υπαναχωρούσε και μόνο σε ακραίες καταστάσεις, από την άλλη σε κάποια απόκρυφα αναφέρονται επίσης σε χρηματισμό του Πιλάτου για να θανατωθεί ο Ιησούς, υπάρχει όμως περίπτωση να έχουν αυτό το κείμενο σαν πηγή όπως και ο ίδιος ο Αγουρίδης τονίζει.
 

 

Το ότι έγινε η πρώτη σύλληψη και ο σφαγιασμός του όχλου και μετά επανήλθε ο θαυματοποιός στο ίδιο σημείο και να έχει πάλι νέους οπαδούς και όχλο, και όλα αυτά σαν να μην συμβαίνει τίποτα, είναι επίσης ένα τραγελαφικό για να θεωρηθεί αληθές. Ο Αγουρίδης εδώ λέει ότι ο χριστιανός παρεμβολέας αισθανόμενος την έλλειψη των βασικών στοιχείων της πρώτης δίκης δηλαδή τις παράστασης των Ιουδαίων, τον Άννα και τον Καϊάφα, εφεύρε την δεύτερη σύλληψη κατόπιν δωροδοκίας του Πιλάτου χωρίς δίκη μάλιστα, χρησιμοποιώντας γενικευμένες εκφράσεις. Ενώ δε στην πρώτη περίπτωση ανησυχούσαν οι Γραμματείς μήπως ο Πιλάτος θεωρήσει όλο αυτό στάση, εδώ παρά που το πλήθος ήταν περισσότερο, οι Διδάσκαλοι του Νόμου ανησυχούν μόνο από φθόνο και για αυτό δωροδοκούν τον Πιλάτο. Ο Αγουρίδης τονίζει ότι οι στίχοι 21 και 28 αναφέρουν στην ουσία, δύο παράλληλες περί του τέλους του θαυματοποιού διηγήσεις (σελ. 64). Δηλαδή, τελικά τονίζεται ο αχταρμάς της χριστιανικής φιλολογίας στο ποιοι ήταν υπεύθυνοι για την σταύρωση του Ιησού, αν ήταν οι Ρωμαίοι ή οι Ιουδαίοι.
 

 

Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι το κείμενο είναι ακριβώς πριν από το συμβάν με το υδραγωγείο που ξεκινά με την φράση “Μετά δὲ ταῦτα ταραχὴν ἑτέραν…”. Στην Αρχαιολογία αντίθετα η γνωστή “Φλάβια Μαρτυρία” για τον Ιησού των Ευαγγελίων είναι αμέσως μετά το συμβάν στο υδραγωγείο, και αρχίζει δε με την ίδια φράση. “ἐὰν ἁρμόζῃ νὰ ὀνομάσῃ τις αὐτὸν ἄνδρα.” αντί του “εἴγε ἄνδρα αὐτὸν λέγειν χρή·” που σημαίνει ότι μάλλον ο αντιγραφέας την γνώριζε και την μιμήθηκε.
Είναι προφανές, ότι όπως και με το αντίστοιχο εδάφιο της Αρχαιολογίας, εδώ υπάρχουν πιθανότητες κάτι να υπήρχε σε σχέση με ταραχή και σίγουρα δεν φαίνεται να είναι όπως και εκεί αυτό που βλέπουμε σαν τελικό κείμενο, γιατί το χέρι του διαστρεβλωτή έχει επέμβει καταλυτικά. Αυτό που υπήρχε σίγουρα ήταν πολύ κακό για τον Χριστιανισμό, γιατί πέρα από το σλαβονικό κείμενο έχει αφαιρεθεί οτιδήποτε υπήρχε εκεί, στο αντίστοιχο ελληνικό κείμενο που έχουμε. Επίσης, όπως είδαμε, ο διαστρεβλωτής αντιγραφέας φαίνεται να έχει γνώση του κειμένου της “Φλάβιας Μαρτυρίας”. 

 

Να θυμηθούμε πάλι, ότι ο Ωριγένης που ήταν πιο κοντά από εμάς στο πρωτότυπο κείμενο, θεωρούσε ότι ο Ιώσηπος δεν πίστευε στον Ιησού ως Μεσσία, κάτι προφανές ως Φαρισαίος που ήταν και που όλο του το κείμενο βοά κατά των περιφερόμενων μεσσιών και αγυρτών που ξεσήκωναν τον κόσμο. Άρα αν υπήρχε κάτι εκεί που θύμιζε τον Ιησού για να αναγκάσει έναν τουλάχιστον αντιγραφέα να το σβήσει και έναν άλλο να το “διορθώσει”, πάλι για έναν λαοπλάνο αγύρτη μιλούσε, ή για κάτι σχετικό που δημιούργησε ταραχή, Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και στην Αρχαιολογία, όπως ήδη αναφέραμε στην προηγούμενη δημοσίευση.
[(13)] Η επόμενη αναφορά αντικαθιστά το 2.219-222 και το συνεχίζει, αναφέρεται δε στους οπαδούς του “θαυματοποιού”. Ας δούμε τι λέει το ελληνικό κείμενο:
“[219] ἀλλ’ ἔφθη πρὶν ὑψῶσαι τὸ ἔργον τελευτήσας ἐν Καισαρείᾳ, βεβασιλευκὼς μὲν ἔτη τρία, πρότερον δὲ τῶν τετραρχιῶν τρισὶν ἑτέροις ἔτεσιν ἀφηγησάμενος.
[220] καταλείπει δὲ τρεῖς μὲν θυγατέρας ἐκ Κύπρου γεγενημένας, Βερνίκην καὶ Μαριάμμην καὶ Δρουσίλλαν, υἱὸν δὲ ἐκ τῆς αὐτῆς Ἀγρίππαν. οὗ παντάπασιν ὄντος νηπίου πάλιν τὰς βασιλείας Κλαύδιος ἐπαρχίαν ποιήσας ἐπίτροπον πέμπει Κούσπιον Φᾶδον, ἔπειτα Τιβέριον Ἀλέξανδρον, οἳ μηδὲν παρακινοῦντες τῶν ἐπιχωρίων ἐθῶν ἐν εἰρήνῃ τὸ ἔθνος διεφύλαξαν.
[221] μετὰ ταῦτα καὶ ὁ βασιλεύων τῆς Χαλκίδος Ἡρώδης τελευτᾷ, καταλιπὼν ἐκ μὲν τῆς ἀδελφιδῆς Βερνίκης δύο παῖδας Βερνικιανόν τε καὶ Ὑρκανόν, ἐκ δὲ τῆς προτέρας Μαριάμμης Ἀριστόβουλον. τεθνήκει δ’ αὐτῷ καὶ ἕτερος ἀδελφὸς Ἀριστόβουλος ἰδιώτης καταλιπὼν Ἰωτάπην θυγατέρα.
[222] οὗτοι μὲν οὖν ἦσαν, ὡς προεῖπον, Ἀριστοβούλου τοῦ Ἡρώδου παῖδες, Ἀριστόβουλος δὲ καὶ Ἀλέξανδρος ἐκ Μαριάμμης Ἡρώδῃ γεγόνεισαν υἱεῖς, οὓς ὁ πατὴρ ἀνεῖλεν: ἡ δὲ Ἀλεξάνδρου γενεὰ τῆς μεγάλης Ἀρμενίας ἐβασίλευσεν.
[223] Μετὰ δὲ τὴν Ἡρώδου τελευτήν.”
 

 

To σλαβονικό κείμενο το αντικαθιστά ως εξής:

“1. Πάλιν ὁ Κλαύδιος ἀπέστειλε τοὺς ἐπιτρόπους αὐτοῦ πρὸς τὰ βασίλεια ἐκεῖνα, τὸν Κούσπιον Φάδον καὶ τὸν Τιβέριον Ἀλέξανδρον, ἀμφότεροι δὲ τὸν λαὸν διετήρησαν ἐν εἰρήνῃ, μὴ συγχωροῦντες οὐδενίαν παρέκκλισιν ἀπὸ τῶν καθαρῶν νόμων.
2. Ὅταν δὲ τις ἀπὸ τοῦ λόγου τοῦ Νόμου ἐξέκλινεν καὶ ἐνεκαλεῖτο ἐνώπιον τῶν Γραμματέων,
3. οὗτοι ἐτιμώρουν καὶ ἐδίωκον αὐτόν, ἤ ἀπέστελλον (αὐτὸν) πρὸς τὸν Καίσαρα.
4. Ἐπειδὴ δὲ κατὰ τὸν χρόνον τῶν δύο τούτων ἐπιτρόπων πολλοὶ βοηθοὶ (ὑπηρέται) τοῦ περὶ οὗ εἶπομεν θαυματοποιοῦ ἀνεφάνησαν καὶ ἐκήρυττον πρὸς τὸν λαὸν περὶ τοῦ Διδασκάλου αὐτῶν, ὅτι ζῇ, ἄν καὶ οὖτος εἶχεν ἀποθάνει, καὶ ὅτι «αὐτὸς θὰ ἀπελευθερώσῃ ὑμᾶς ἐκ τῆς δουλείας», πολλοὶ ἐκ τοῦ πληθους ἤκουον τὸ κήρυγμα αὐτῶν καὶ ἔδιδον προσοχὴν εἰς τὰς ἐντολὰς αὐτῶν – ὄχι διὰ τὴν φήμην αὐτῶν, διότι ἦσαν ἐκ τῶν πτωχῶν, τινὲς μὲν ὑποδηματοποιοί, ἄλλοι δὲ σκανδαλοποιοί (καὶ) ἄλλοι (κοινοί) ἐργάται.
5. Θαυμαστὰ ὅμως σημεῖα ἐτέλουν, ἀληθῶς πᾶν ὅ,τι ἐβούλοντο.
6. Ἀλλ’ ὅτε οἱ εὐγενεῖς οὗτοι ἐπίτροποι εἶδον τὴν ἀποπλάνησιν τοῦ λαοῦ, ἔλαβον ἀπόφαιν μετὰ τῶν Γραμματέων, ὅπως συλλάβωσιν (αὐτούς) [καὶ φονεύσωσιν αὐτούς], διότι τὸ μικρὸν, ὅταν τελειωθῇ εἰς τὸ μεγάλον.
7. Ἀλλ’ ἐφοβοῦντο καὶ ἔτρεμον πρὸ τῶν σημείων, λέγοντες· «οὐχὶ διὰ φαρμάκων τελοῦνται τοιαῦτα θαύματα· ἐὰν ὅμως δὲν προέρχωνται ἐκ τῆς βουλῆς τοῦ Θεοῦ, ταχέως θὰ ἀποκαλυφθῶσι». Καὶ ἔδωκαν εἰς αὐτούς τὴν ἐξουσίαν νὰ πράττωσι κατὰ τὸ θέλημα αὐτῶν.
10. Ἀλλὰ μετὰ ταῦτα προκληθέντες ὑπ’ αὐτῶν ἀπέστειλαν ἐξ αὐτῶν ἄλλους μὲν πρὸς Καίσαρα, ἄλλους δὲ εἰς Ἀντιόχειαν πρὸς κρίσιν, ἄλλους δὲ είς μακρυνὰς νήσους.
11. Ὁ δὲ Κλαύδιος μετέθεσε τοὺς δύο έπιτρόπους ἀποστείλας τὸν Κουμάνον.”
 

 

Όπως τονίζει ο Αγουρίδης, οι στίχοι 1-3 έχουν σοβαρές ιστορικές ανακρίβειες και τονίζουν την συνεργασία των δύο Ρωμαίων επιτρόπων με τους νομοδιδάσκαλους όσο και τους αιρετικούς. Με την επίκληση των “καθαρῶν νόμων”, μιλάει για τον ορθόδοξο Ιουδαϊσμό, ενώ με την παρέκκλιση, για τους οπαδούς του θαυματοποιού που αναφέρει παρακάτω. Ενώ στους στίχους 4-5 ταυτίζει την διδασκαλία των μαθητών του θαυματοποιού με την απελευθέρωση του Ισραήλ από τους Ρωμαίους. Από την άλλη έχει την φράση του στίχου 5 ότι μπορούσαν να κάνουν ότι θέλουν, αλλά δεν φαίνεται και να μην ήθελαν την απελευθέρωση από τους Ρωμαίους, που προφανώς αδυνατούσαν.
 

 

Ο στίχος 6, όλοι θεωρούν ότι είναι ιουδαϊκής προέλευσης, αλλά μετά η λογική σειρά χάνεται και η σύλληψη των μαθητών δεν έχει καμία αιτιολογία. Ενώ αρχικά θαυμάζουν τα έργα τους, μετά άλλους απελαύνουν ή εξορίζουν σε μακρινές νήσους, κάτι που δεν έχει ξαναεμφανιστεί στον Ιώσηπο. Τους ταραξίες αν δεν τους σταύρωναν ή σκότωναν, τους εκτόπιζαν στην Ρώμη ή στον Καίσαρα για να δικαστούν.
Ο Αγουρίδης τονίζει ότι με την διασπορά αυτή προσπαθεί ο χριστιανός αντιγραφέας να δικαιολογήσει πως ο χριστιανισμός απευθύνθηκε “στα έθνη”. Αν και δεν θεωρεί την απέλαση χριστιανικό δάκτυλο, θεωρεί όλη την παραπάνω παρεμβολή ως χριστιανική, την ίδια που έδρασε και στο προηγούμενο περί του θαυματοποιού, που ίσως καλύπτει κατά τον Αγουρίδη πάντα την πρώτη Εκκλησία των Ιεροσολύμων ως ένα καθαρός ιουδαϊκό εθνικοπολιτικό κόμμα αντιρωμαϊκό και αντιφαρισαϊκό που προκάλεσε ανησυχίες.
[(20)] Ὰλλη μία προσθήκη υπάρχει στο 5.194 όπου όλη η φράση έχει αλλάξει ως:
“Ἑν αὐτῷ δὲ ἵσταντο στῆλαι ἴσαι καὶ ἐπ’ αύτῶν τίτλος ἑλληνικοῖς καὶ ῥωμαϊκοῖς και ἑβραϊκοῖς γράμμασι, προσημαίνουσαι (τὸν) νόμον (τῆς) ἁγνεῖας [ἤτοι] οὐδεὶς ἀλλόφυλλος ἐπετρέπετο νὰ εἰσέλθῃ· διότι τοῦτο ἐκαλεῖτο (τὸ) ἱερόν, ἀναβατὸν διὰ δεκατεσσάρων βαθμίδων καὶ ᾠκοδομημένον εἰς τετράγωνον ἐν τῆ ἄνω περιοχῇ. Καὶ ἐπὶ τῶν τίτλων τούτων ἀνηρτήθη τέταρτος τίτλος τοῖς αὐτοῖς γράμμασιν ἀναγγέλων, ὅτι ὁ Ἰησοῦς (ὁ) βασιλεὺς δὲν ἐβασίλευσεν, άλλ’ έσταυρώθη ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων, διότι ἐπροφήτευσε (την) καθαίρεσιν τῆς πόλεως καὶ (τὴν) ἐρήμωσιν τοῦ ναοῦ”.
Όπως τονίζει ο Αγουρίδης ο τέταρτος τίτλος είναι παρεμβολή για τους εξής λόγους:
Θα έπρεπε για να έχει συνάφεια να είναι σε άλλη θέση (στο “οὐδεὶς ἀλλόφυλλος ἐπετρέπετο νὰ εἰσέλθῃ·”).
 

 

Εδώ αναφέρεται το όνομα Ιησούς, ενώ μέχρι στιγμής αναφερόταν στον “θαυματοποιό”. Αν ήταν πραγματικό δεν θα αναφερόταν σκέτη η λέξη Ιησούς αλλά και κάτι άλλο όπως Ιησούς τέκτων εκ Ναζαρέτ, ή Ιησούς υιός Ιωσήφ ή κάτι παρόμοιο.
Στο σλαβονικό κείμενο προσθέτει και τα Εβραϊκά σαν γλώσσα των επιγραφών. Να σημειωθεί ότι μια από τις στήλες αυτές ανακαλύφθηκε το 1871 (M.Crermont-Ganneau) που βρίσκεται πλέον στην Κωνσταντινούπολη, και αναφέρει : “μηδένα ἀλλογενῆ εἰσπορεύεσθαι ἐντός τοῦ περὶ τὸ ἱερὸν τρυφάκτου καὶ περιβόλου. Ὅς δ’ ἄν ληφθῇ ἑαυτῷ αἴτιος ἔσται διὰ τὸ ἐξακολουθεῖν θάνατον”.
Αλλά και για άλλους λόγους που εκθέτει στις σελ. 77-78 και λέει ότι η “επιγραφή” αυτή παρήχθη από την επιγραφή του Ιησού στον σταυρό των Ευαγγελίων και την (ας πούμε) προφητεία του Ιησού περί της καταστροφής της πόλεως και του Ναού.
[(21)] Στο 5.214
“1. Τὸ καταπέτασμα τοῦτο ἦτο ἀκέραιον πρὸ τῆς γενεᾶς ταύτης, ὅτε ὁ λαὸς ἦτο εὐσεβής· τώρα ὅμως ἦτο ἀξιοθρήνητος ἡ θέα αὐτοῦ·
2. διότι ἐξαίφνης ἐσχίσθη ἀπό ἄνωθεν ἕως κάτω, ὅτε διὰ δώρων παρέδωκαν εἰς θάνατον τὸν εὐεργέτην τῶν ἀνθρώπων, ὅστις ἐν τοῖς ἔργοις αὐτοῦ δὲν ἦτο ἄνθρωπος.
3. Πολλὰ δὲ ἄλλα φοβερά σημεῖα θὰ ἠδύνατό τις νὰ διηγηθῇ, ἅτινα τότε συνέβαινον.
4. Διότι τινὲς ἔλεγον, ὅτι οὗτος, ἀφοῦ ἐθανατώθη καὶ ἐτέθι ἐν τῷ μνημείῳ, δὲν εὑρέθη.
5. Ἄλλοι μὲν διακηρύττουν, ὅτι οὗτος, ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, ἄλλοι δὲ ὅτι ἐκλάπη ὑπὸ τῶν φίλων.
6. Ἐγὼ δὲ δὲν γνωρίζω τίνες ὀρθότερον ὁμιλοῦσι.
7. Διότι ὁ νεκρὸς δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀναστηθῇ ἐξ ἑαυτοῦ εἰ μὴ διὰ τῆς προσευχῆς ἄλλου τινὸς δικαίου, ἐκτὸς ἑὰν οὗτος εἶναι ἄγγελος ἤ ἄλλη τις τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἠ αύτός ὁ Θεὸς φανῇ ὡς ἄνθρωπος καὶ ποιήσῃ κατὰ τὸ θέλημα αὐτοῦ καὶ μετὰ τῶν ἀνθρώπων περιπατήσῃ καὶ ἀποθάνῃ καὶ ταφῇ καὶ ἀναστήσῃ ἑαυτὸν κατὰ τὸ θέλημα αὐτοῦ.
8. Ἄλλοι δὲ ἔλεγον, ὅτι δὲν ἦτο δυνατὸν νὰ κλέψωσιν αὐτόν, διότι ἔθεσαν φρουρὰν πέριξ τοῦ τάφου αὐτοῦ τριάκοντα Ρωμαίους καὶ χιλίους Ἰουδαίους.
9. Τοιαῦτα περὶ τοῦ καταπετάσματος τούτου διηγοῦνται. Άλλ’ ὑπάρχουσι καὶ (ἄλλαι ἐκδοχαὶ) ὡς πρὸς τὴν αἰτίαν τοῦ σχίσματος τούτου [τοῦ καταπετάσματος].”.
Και εδώ η παρεμβολή του χριστιανού αντιγραφέα είναι ξεκάθαρη παρά την προσπάθεια του στον στίχο 9 να υποδυθεί πάλι τον Ιώσηπο. Χρησιμοποιεί τον ευαγγελικό όρο “καταπέτασμα” αντί του “πέπλος” που χρησιμοποιεί ο Ιώσηπος, επαναλαμβάνει την δωροδοκία όπως στο [(12)], ενώ η φράση “ὅστις ἐν τοῖς ἔργοις αὐτοῦ δὲν ἦτο ἄνθρωπος” είναι γνωστή και από τις άλλες παρεμβολές.
 

 

Οι στίχοι 4-5, όπως και ο Αγουρίδης λέει (σελ. 79), προϋποθέτουν την ιστορία των Ευαγγελίων, ενώ στους 6-8 ο παρεμβολέας παραθέτει τις διαφορετικές απόψεις για το θέμα αυτό. Ο στίχος 6 είναι αδύνατον να ειπωθεί από τον Ιώσηπο, ως γνωστό Φαρισαίο, αλλά και όπως έλεγε ο Ωριγένης, “ο Ιώσηπος δεν επίστευσεν τον Ιησούν ως τον Μεσσίαν”. Ο στίχος 7 δείχνει τον δοκητικό και πατροπασχιτικό του τόνο “ἠ αύτός ὁ Θεὸς φανῇ…θέλημα αὐτοῦ”. Η προτίμηση του συγγραφέα–παρεβολέα περί αναστάσεως και η χριστιανική του ταυτότητα, τονίζεται στον στίχο 8, με την αναφορά περί του τεράστιου μεγέθους της φρουράς, που αποκλείει οτιδήποτε άλλο από την Ανάσταση.
[(22)] Τέλος, άλλη μια παρεμβολή (μεταφρασθείσα από την μετάφραση του Eisler, Cod. Kyr. Bjelos 64/1303) άξια μνείας, είναι στο 6.313 που αλλάχτηκε ως εξής:
“Καὶ εἴ τις εὖ ἐννοεῖ, τότε εὑρήσει Θεὸν προσημαίνοντα ἀνθρώπῳ καὶ παντὶ τρόπῳ προμηνύοντα γένει ἡμετέρῳ ὅ,τι πρὸς σωτηρίαν, (και) ἡμεῖς δὲ ἀνοία καὶ κακουργίᾳ αὐθαιρέτῳ ἀπολλυόμεθα. Θεὸς γὰρ σημεῖα ὀργῆς ἐμήνυσεν, ὥστε γνῶναι ἀνθρώπους θείαν ὀργήν καὶ παύσασθαι ἀπὸ σφετέρας κακίας καὶ διὰ τοῦτο κάμψαι Θεόν.
Οὔσης (δ’) ἐν Ἰουδαίοις προφητείας ὅτι τετραγώνῳ σχήματι ἐρημωθήσεται (ἡ) πόλις και (τὸ) ἱερὸν [τότε αὐτοὶ ἤρξαντο σταυροὺς ποιεῖν εἰς σταύρωσιν ὅ ἐστίν, ὡς ἔφαμεν τετρασχήματόν τι] καὶ μετὰ τὴν καθαίρεσιν (τῆς) Ἀντωνίας τὸ ἱερόν τετράγωνον ἐποίησαν. Εἰς (τὸν) πόλεμον ἐκίνησε κηρύγματα ἀμφίβολα ἐν ἁγίοις βίβλοις εὑρημένα λέγοντα ὡς κατ’ ἐκείνους καιρούς τις ἐξ ἰουδαϊκῆς γῆς ἔσται ἄρχων δι’ ὅλης (τῆς) οἱκουμένης. Περὶ τούτου διάφοροί εἰσιν ἑρμηνεῖαι· οἱ μὲν ἐνομισαν (τὸν) Ἡρώδην, οἱ δὲ τὸν σταυρωθέντα θαυματοποιόν, οἱ δε Βεσπασιανόν. Ἀλλὰ γὰρ οὐ δυνατὸν ἀνθρώπους (τὴν) κρίσιν διαφυγεῖν οὐδὲ καὶ προορωμένους. Ἰουδαῖοι μὲν τοι (τὰ) σημεῖα προνοοῦντες, ὡς δὲ ἤθελον τρέψαντες πρὸς ἡδονήν, τὰ ἄλλα δὲ ἐβλασφήμουν μέχρι (τὸ) ἀπολέσθαι καὶ ἑαυτούς καὶ τὴν πατρίδα. Ἠλέγχθησαν καὶ ᾐσχύνθησαν καὶ ἐφάνησαν ἄφρονες”
 

 

Ο Eisler θεωρεί αυτά που έβαλε σε αγκύλες χριστιανική παρεμβολή, αλλά τελικά και όλο το κείμενο όπως λέει ο Αγουρίδης είναι χριστιανική παρεμβολή παρόμοια με τις παρεμβολές [(12)], [(13)], [(20)] και [(21)]. (σ.84) αποδίδοντάς του παρεμβολέα, δύο ιδιότητες, την ικανότητα για προσποίηση και την τέλεια αδιαφορία για την συνάφεια: “Ἀναγνώσας οὗτος τὸ κείμενον τοῦ Πολέμου ᾐσθάνθη ἀπέχθειαν καὶ ἱερὰν ἀγανάκτησιν, ὅταν ἔφθασεν ἐκεῖ ὅπου ὁ Ἰώσηπος ἑρμηνεύει τὴν προφητείαν περὶ του ἄρχοντος τῆς οἰκουμένης ὡς ἀναφερομένην εἰς τὸν Βεσπασιανόν….Ἦλθον ἀμέσως εἰς τὸν νοῦν του δύο κατ’ ἐξοχὴν μέρη τοῦ ἔργου, ἤτοι τα τεμ [(2)] (αναφέρεται σε συζήτηση των Ιουδαίων αν ο Ηρώδης ήταν μεσσίας ή όχι) και [(12)], ὅπου λόγος γίνεται καὶ περὶ ἄλλων δύο ὑποψηφίων διὰ τὴν κοσμοκρατορίαν. Ἡ ἱστορική συνάφεια, ἐντὸς τῆς ὁποίας ἐτοποθέτησε τὰ τρία ὀνόματα, ἦτο εἰς αὐτὸν ἐντελῶς ἀδιάφορος· ὅ,τι τὸν ἐνδιέφερε ἦτο ἡ ἀποκατάστασις τῆς ἱστορικῆς ἀληθείας ἐν τῇ οὐσίᾳ της. Τοῦτο καὶ ἔπραξε”.
 

 

Ο Αγουρίδης υποστηρίζει ότι στο σλαβονικό κείμενο έχει επέμβει κατά τι ένας Ιουδαίος αντιγραφέας ιδιόρρυθμος Φαρισαίος, αλλά οι βασικές αλλαγές που είδαμε είναι αποτέλεσμα χριστιανικού παρεμβολέα κατά πάσα πιθανότητα πατροπασχίτη που θέλησε να αλλάξει σημαντικά το τελικό συμπέρασμα του κειμένου. Επίσης σε υποσημείωση στην σελ. 80 αναφέρει θετικά την άποψη του K. Heussi (Kirchengesehichte) και άλλων ιστορικών, ότι τόσο στο σλβυονικό κείμενο του Ιουδαϊκού Πολέμου όπως και στην Αρχαιολογία, εκεί που υπάρχει η Φλάβια Ομολογία, υπήρχε αρχικά άλλο κείμενο, εχθρικό για τον Χριστιανισμό, που εμφάνιζε τον Ιησού ως γόητα, και τους μαθητές του ως ταραχοποιούς και μεταξύ των ετών 150-300 κ.ε. χριστιανοί επεξεργάστηκαν τα κείμενα για να γίνουν συμβατά με την χριστιανική οπτική. Και όπως προσθέτει επιπλέον πρέπει να θεωρήσουμε ότι ή ο Ιώσηπος μίλησε επαρκώς περί του Ιησού (θεωρώντας ότι ήταν ήσσονος σημασίας συμβάντα), ή ότι έγραψε μεν ικανά περί του Ιησού, αλλά η μαρτυρία του εξαλείφθηκε γιατί δεν ανταποκρινόταν στις χριστιανικές απόψεις (σελ. 88).
 

 

Στο τρίτο κεφάλαιο της διδακτορικής του διατριβής ο Αγουρίδης, αντικρούει ξεκάθαρα την θεωρία ότι οι σλαβονικές παρεμβολές είναι οι πρωτότυπες του ίδιου του Ιώσηπου, όπως και τα περί Ιησού στην Αρχαιολογία (σ. 88-9):
“Στην Αρχαιολογία, οι μαρτυρίες διακρίνονται για την περιεκτικότητα και συντομία της φράσεως, και την έλλειψη ειλικρίνειας εις τον παρόντα τόνο του κειμένου. Ο συγγραφέας ήταν λόγιος (σε παραπομπή αναφέρει την μεγάλη πιθανότητα να είναι ο Ευσέβιος) και όπως λέγει και ο Harnack κάθε τίμιο πνεύμα διαπιστώνει ότι τα κείμενα αυτά δεν εκφράζουν το βάθος της σκέψεως του συγγραφέα. Αντίθετα οι σλαβονικές προσθήκες χαρακτηρίζονται από το είδος της απλότητας της ευαγγελικής ιστορίας στα κανονικά και τα απόκρυβα Ευαγγέλια. Η χριστιανική επεξεργασία τους φέρνει και αυτή εντελώς λαϊκό χρώμα. Περιττόν να σημειωθεί ότι ο εθνικοπολιτικός μεσσιανισμός των σλαυονικών τεμαχίων απουσιάζει εκ των μαρτυριών της Αρχαιολογίας”.
 

 

Ο Ιώσηπος ανήκε στην ιουδαϊκή αριστοκρατία της εποχής, δια την οποία η εθνική αποκλειστικότης σήμαινε επαρχιώτικη οπισθοδρομικότητα. Τα έργα του όταν μιλούν περί της μεσσιανικής κινήσεως, νοθεύουν συγχρόνως το νόημά της και την εμφανίζουν κάτω από το ελληνορωμαϊκό πρίσμα, είτε σαν τον μανδύα συγκάλυψης πολιτικών σκοπών λίγων ηγετών, είτε ως εξωφρενική δεισιδαιμονία φαντασιόπληκτων εκκολαπτόμενων μεσσιών. Δεν ήταν λοιπόν δυνατόν να είναι ο συντάκτης των προσθηκών αυτών, που από αρχής ως τέλους διαπνέονται από την εθνικοπολιτική ελπίδα του Ισραήλ (σελ. 90-92).
Με την παρουσίαση των “αναφορών” στο έργο του Ιώσηπου, αρχίζει να φαίνεται ξεκάθαρα πόσο αδύναμος και ανύπαρκτος ιστορικά είναι ο Ιησούς των Ευαγγελίων στα κείμενα του 1^ου αι, που σε συνδυασμό με τις ανακαλύψεις των κειμένων της σέκτας του Κουμράν που έχουν την ίδια διδασκαλία, τις αντιφάσεις 
ή τα λάθη των Ευαγγελίων, αλλά και την διαφορετική γνώμη από τα Ευαγγέλια που εκφράζουν οι πρώτοι χριστιανοί, να καταλάβατε γιατί όλο και περισσότερο, θεωρείται η “ιστορία” του προϊόν μυθικής διεργασίας.
 

 

Το ενδιαφέρον όμως συμπέρασμα όλης αυτής της ιστορίας, είναι η συνεχής απόδειξη, για όποιον ασχολείται με τις απαρχές αυτής της θρησκείας, της ευκολίας και του μεγέθους της παραχάραξης που οι χριστιανοί αντιγραφείς, έκαναν πάρα πολύ εύκολα σε ότι δεν τους ικανοποιούσε, άλλωστε το ίδιο κατηγορούσε ότι έκανε ο ένας τον άλλο μεταξύ τους με τις διάφορες αιρέσεις, για να μοιάζει τελικά το κάθε παλαιότερο κείμενο με το αφήγημά τους, δηλαδή ότι ο σκοπός τους αγιάζει τα μέσα, ή έβαζαν το όνομα ενός γνωστού προφήτη ή μαθητή σας συγγραφέα για να περάσουν τις ιδέες τους.
 

 

Είναι εξωφρενική η κατανόηση του πλήθους των συμβάντων που έγιναν να διορθώσουν ή να διαστρεβλώσουν την Αλήθεια όπως αυτή νομίζουν, ή να καταστρέψουν και να εξαφανίσουν κάθε αντίθετη άποψη που φθάνει στα όρια συνωμοσίας, γιατί την ήξεραν την Αλήθεια υποτίθεται καλύτερα· δηλαδή τελικά να διαδίδουν ψέματα για να πείσουν για την δική τους “αλήθεια” και τώρα να έρχονται και να μας λένε ότι είναι η θρησκεία της Αγάπης και της Αλήθειας.

Βιβλιογραφία:
Αγουρίδη Σάββα Χρ., Το πρόβλημα των προσθηκών της σλαυονικής μεταφράσεως του ιουδαϊκού πολέμου του Ιώσηπου και η εν αυταίς περί του Βαπτιστού και του Ιησού Χριστού μαρτυρία, διδακτορική διατριβή Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 1954.
Ιώσηπος, Ιουδαϊκός Πόλεμος.


=======================================================

Εδώ θα δούμε την εξέλιξη του μεσσιανισμού στους Εβραίους τον 1^ο αιώνα και αρχή του 2^ου αιώνα κ.ε., επίσης θα θίξουμε τα κυριότερα γεγονότα της εποχής του 1^ου αιώνα στην Παλαιστίνη και πως αυτά επηρεάζουν την έρευνά μας για να βρούμε την ιστορικότητα του Ιησού των Ευαγγελίων, λίγο πριν προχωρήσουμε στις πηγές του 2^ου αιώνα.
 

 

Μετά την εποχή των ελληνιστικών βασιλείων και την επιτυχή επανάσταση των Μακκαβαίων, το Ισραήλ δεν έπαψε να είναι σε αναταραχή γιατί οι Μακκαβαίοι ως μη ανήκοντες σε βασιλική γενιά δεν ήταν αρεστοί στους Φαρισαίους. Με εξαίρεση την περίοδο της βασιλείας της Σαλώμης, η χώρα ήταν σε συνεχή αναβρασμό, διχόνοιες και επαναστάσεις, μέχρι την έλευση των Ρωμαίων, που οι διαμάχες τους διευκόλυναν να βάλουν πόδι στην Παλαιστίνη. Εκεί λοιπόν που αχνόφεγγε ένα είδος ελευθερίας για τους Εβραίους, ξαναέπεσαν από τις έριδες στην υποτέλεια. Από αυτή την περίοδο έχουμε και το κτίσιμο της μεσσιανικής ιδέας, που ξεκίνησε από την ελληνιστική εποχή, με την προφητεία για την αναμονή του μεσσία που υποτίθεται ότι έχει η Γραφή τους, που θα έρθει σαν απεσταλμένος του Γιαχβέ για να τους ελευθερώσει και να γίνει βασιλιάς.
 

 

Όχι μόνο το Ισραήλ γέμισε με προφητείες για την έλευσή του, αλλά και με αρκετούς επίδοξους μεσσίες προς επίρρωση των προφητειών αυτών, που έπειθαν τον κόσμο να τους ακολουθήσει για να επαναστατήσουν στους Ρωμαίους. Η κατάσταση στις πόλεις ήταν σχεδόν πάντα έκρυθμη γιατί ο λαός εύκολα παρασυρόταν από τον κάθε έναν που δήλωνε προφήτης, ενώ έξω από τις πόλεις κυριαρχούσαν φίλαρχοι και ληστές, που ενίοτε εισέβαλλαν και στις πόλεις ή έκαναν ανταρτοπόλεμο, πολλοί από αυτούς εμφορούμενοι από την προφητεία αυτή. Στο Παράρτημα στο τέλος του κειμένου μπορείτε να βρείτε τα σχετικά χωρία της Παλαιάς Διαθήκης που υποτίθεται ότι είναι οι σχετικές προφητείες.
Όσο περνούσε ο καιρός και οι προφητείες δεν επιβεβαιώνονταν, τόσο και νέοι μεσσίες εμφανιζόντουσαν στην προσπάθεια να εκπληρωθεί η προφητεία αυτή.  

 

Τί πίστευαν ότι ήταν ο μεσσίας; Μα ένα προφήτης και βασιλιάς μαζί, απεσταλμένος του Ιεχωβά για να τους σώσει. 

 

Αφού η θρησκευτική τους ελευθερία ήταν σύμφυτη με την εθνική, άρα και με την καταστροφή των ειδώλων και των ειδωλολατρών, όπως όλη τους η παράδοση τονίζει. Δεν θα ήταν μόνο θρησκευτικός ηγέτης, αλλά και αυτός που θα τους λύτρωνε από την σκλαβιά, αυτός που θα σταματούσε την διαρροή του εκλεκτού λαού στα νέα ελληνορωμαϊκά ήθη που κατέκλυζαν την Ιουδαία, αυτός που θα έδιωχνε του ειδωλολάτρες και θα τους ελευθέρωνε, κάνοντας το Ισραήλ μεγάλο και κυρίαρχο “των εθνών”. Θα ήταν λοιπόν ένας πραγματικός ηγέτης, ένας νέος βασιλιάς ισάξιος ή και μεγαλύτερος του μυθικού Δαβίδ, για τον λόγο αυτό θα ήταν υποτίθεται από την γενιά του.
 

 

Επίσης, έχει ενδιαφέρον ότι πάρα πολλές στάσεις και μεσσίες έδρασαν στο Όρος των Ελαιών, που για την Ιερουσαλήμ, είναι όπως περίπου ο Υμηττός για την Αθήνα, (αν και η υψομετρική διαφορά είναι μικρή 200 μέτρα, το όρος είναι στα 800 και τα Ιεροσόλυμα στα 600 μέτρα ύψος). Το όρος αυτό έχει στρατηγική σχέση με την πόλη των Ιεροσολύμων και εκεί αν θυμάστε στο Ιώσηπο, είχε γίνει ήδη αναταραχή και μια μικρή στάση, όταν έγινε η προσπάθεια να φτιαχτεί από τον Πιλάτο ένα υδραγωγείο, μάλιστα αμέσως πριν από αυτό το συμβάν στο ένα του έργο, και μετά από αυτό το συμβάν στο άλλο, αναφέρεται κάτι περί Ιησού που αφήνεται στην κρίση σας αν μπορεί τελικά να έχει και σχέση.
 

 

Τα κείμενα του Χριστιανισμού μάς αναφέρουν έναν τέτοιον μεσσία που τονίζουν ότι μόνο αυτός ήταν ο Χριστός, και το όνομά του Ιησούς. Μάλιστα μας αναφέρονται ιστορίες για την παρουσία και δράση του, για την διδασκαλία, τους μαθητές, τα θαύματά του, την σταύρωση και το τέλος του, που δεν ήταν ακριβώς τέλος, αφού μόλις αναστήθηκε μετά από λίγο εξαφανίστηκε, δηλαδή αναλήφθηκε όπως λένε, αλλά και μια υποσχόμενη συνέχεια σε επόμενη “season”, άγνωστο πότε για να υπάρχει η σχετική αγωνία. Είναι περιττό να επαναληφθεί ότι εκτός από τα χριστιανικά κείμενα, δεν αναφέρεται σε κανέναν σύγχρονο ιστορικό κάτι για αυτόν· αν υπήρχε έχει εξαφανιστεί, και ελλείψει τέτοιων κειμένων στην ουσία εδώ, ερευνούμε ποια ήταν η γενικότερη κατάσταση στην περιοχή. Ψάχνοντας λοιπόν στα ιστορικά κείμενα, υπάρχουν ένας σωρός καταγεγραμμένοι υποψήφιοι μεσσίες και θα διαπιστώσουμε ότι αρκετοί από αυτούς ίσως μας θυμίζουν από κάτι αντίστοιχο στα Ευαγγέλια. Ακολουθεί η σύντομη ιστορική ανασκόπηση που αν δεν σας ενδιαφέρει, παρ' όλο που είναι σημαντική γιατί μας βάζει στο κλίμα, μπορείτε να προσπεράσετε και να πάτε κατευθείαν στους μεσσίες.

Σύντομη ιστορική αναδρομή

 
Οι ωφελημένοι από την δράση των Μακκαβαίων και την αντίσταση στους Μακεδόνες-Επίγονους ήταν οι Ασμοναίοι βασιλείς που η δυναστεία τους, αφού κράτησε από το 142 π.κ.ε έως το 63 π.κ.ε. καταλύθηκε από τις εσωτερικές τους διαμάχες με την φιλική συνδρομή της Ρώμης και την κατάληψη της Ιερουσαλήμ από τον Πομπήιο. Από τότε υπήρχε ήδη μια τυπική πλέον αυτονομία της Ιουδαίας, κηδεμονευμένης όμως από τον Ρωμαίο έπαρχο της Συρίας.
 

 

40 π.κ.ε. αναλαμβάνει σαν βασιλιάς ο Ηρώδης ο Μέγας με τις ευλογίες της ρωμαϊκής Συγκλήτου.
Το 4 π.κ.ε. επέρχεται ο θάνατος του Βασιλιά Ηρώδη (αυτού που υποτίθεται θανάτωσε τα βρέφη στα Ευαγγέλια). Το βασίλειό του αναλαμβάνει ο εθνάρχης Αρχέλαος και μετά από μερικές ίντριγκες, το 6 κ.ε. η Ιουδαία μοιράζεται από τον Καίσαρα στους δύο τετράρχες, τον Ηρώδη Αντίπα και Ηρώδη Φιλίππου έως το 39 κ.ε.
 

 

το 6 κ.ε. γίνεται η η απογραφή του Κυρίνιου, για να καταγράψουν οι Ρωμαίοι, τι αφήνει ο Ηρώδης, για να γίνει η σωστή μοιρασιά στους τετράρχες (αυτή ήταν απογραφή περιουσίας και όχι προσώπων, που υποτίθεται ανάγκασε τον Ιωσήφ και την Μαρία, αλλά κανένα άλλο μέλος από πιθανή προγενέστερη οικογένεια του Ιωσήφ, να βρεθούν στην Βηθλεέμ, δηλαδή εκεί που δεν είχαν καμία περιουσία) και από τότε οι Ρωμαίοι έχουν τον πλήρη έλεγχο της Ιουδαίας με κυβερνήτη τον Κωπώνιο.
Μέχρι εδώ ελπίζω να έχετε καταλάβει ότι τα γεγονότα που αναφέρουν ο Λουκάς και ο Ματθαίος περί την Γέννηση του Ιησού, ως τελείως άσχετες με την πραγματικότητα όπως έχω δείξει και εδώ.
Ο τέταρτος Ρωμαίος διοικητής της Ιουδαίας (15-26 κ.ε.) ήταν ο Βαλέριος Γράτος και το 26 αναλαμβάνει ο Τιβέριος Πόντιος Πιλάτος, που φαίνεται να δημιούργησε πολλά προβλήματα με τους υπόδουλους πλέον Εβραίους μέχρι και το 36 κ.ε.
 

 

Το 38 επί Γάϊου Καλιγούλα και σε συνδυασμό με κάποιες ταραχές με Εβραίους στην Αλεξάνδρεια, η ρωμαϊκή διοίκηση γίνεται σκληρότερη, και το μοναδικό προνόμιο που είχαν οι Εβραίοι να μην προσκυνούν τον αυτοκράτορα, αμφισβητήθηκε, οξύνοντας ακόμα περισσότερο τα πνεύματα. Μετά τον θάνατο όμως του Καλιγούλα, ο Ηρώδης Αγρίππας φίλος του νέου αυτοκράτορα (Κλαύδιου), αναλαμβάνει όλο το παλιό βασίλειο του Ηρώδη του Μεγάλου, από το 37 έως το 44 κ.ε. και σχεδόν αμέσως μετά αναλαμβάνει ο Ηρώδης Αγρίππας ο 2^ος, σε μια τελείως φιλορωμαϊκή πορεία (για αυτό και στις Πράξεις τού δίνουν υποτίθεται ένα θεόσταλτο κακό τέλος), ενώ ο Ρωμαίος διοικητής που ανέλαβε τότε ως επίτροπος πλέον (Procurator) ήταν ο Κούσπιος Φάδος.
 

 

Το 46 ανέλαβε ως επίτροπος ο Τιβέριος Ιούλιος Αλέξανδρος και το 48 ο Ουεντίδιος Κουμανός. Οι ταραχές εντείνονται, ενώ το 50 υπάρχει έντονος αναβρασμός σε συνδυασμό με μια διαμάχη Σαμαρειτών και Ιουδαίων. Το 52 αναλαμβάνει ο Μάρκος Αντώνιος Φήλιξ. Η κατάσταση είναι εκρηκτική ενώ ταυτόχρονα εμφανίζεται εκτεταμένη τρομοκρατία με την δράση των σικάριων· μεταμφιεσμένοι μαχαιροβγάλτες κρυμμένοι μέσα στο πλήθος, σκότωναν με άνεση Ρωμαίους δυνάστες ή Εβραίους αποστάτες και εξαφανιζόντουσαν πάλι στο πλήθος με ασφάλεια.
Μετά από αρκετούς επιτρόπους το 64 κ.ε., με το που αναλαμβάνει ο Γέσσιος Φλώρος, ξεσπάει γενική επανάσταση (Πρώτος Ιουδαϊκός Πόλεμος), που λήγει από τον Τίτο το 70 με την κατάληψη της Ιερουσαλήμ και την καταστροφή του Ναού, αλλά οι εχθροπραξίες συνεχίστηκαν μέχρι το 73 με την κατάληψη του οχυρού της Μασάντα (ΝοτιοΔυτικά της Νεκράς Θάλασσας). Λίγο πριν, το 68 έγινε και η κατάληψη του οχυρού–καταυλισμού των Εσσαίων στα ΒΔ της Νεκράς Θάλασσας.
Όλες οι θρησκευτικές σέκτες έχασαν την συνοχή τους με εξαίρεση τους Φαρισαίους που φαίνεται να είχαν την μικρότερη εμπλοκή στην επανάσταση και ίσως για αυτό και να κατηγορήθηκαν μετά ως υποκριτές από τους αντιπάλους τους “χριστιανούς”.  

Φαίνεται όμως ότι τότε αρχίζουν να διαμορφώνονται νέες σέκτες. 

 

Από τότε η Ιουδαία γίνεται επαρχία και ο υπεύθυνος ονομάζεται legatos. Φυσικά οι ταραχές δεν σταμάτησαν, αλλά μετά από μικρή ανάπαυλα επεκτάθηκαν με μια σειρά ταραχών που λέγονται και Δεύτερος Ιουδαϊκός Πόλεμος (115-117) στην Β. Αφρική και την Κύπρο, από Εβραίους της διασποράς ή φυγάδες του πρώτου πολέμου. Να σημειωθεί ότι εκείνη την εποχή οι Εβραίοι που βρισκόντουσαν ήδη διεσπαρμένοι σε ανθηρά κέντρα της αυτοκρατορίας ήταν ήδη πάρα πολλοί.
 

Ο Τρίτος Ιουδαϊκός Πόλεμος (132-135), ήταν η συνέχεια και το τέλος εκείνης της μεσσιανικής ελπίδας των Ιουδαίων. Εδώ φαίνεται να συμμετείχαν όλοι, ακόμα και οι Σαμαρείτες. Οι “χριστιανοί” δεν αναφέρονται πουθενά, αν και έχουν εμφανιστεί ήδη από το 112 κ.ε. σαν ονομασία. Από την χριστιανική γραμματεία θα μάθουμε μόνο, ότι υπήρχαν πολλοί ψευδοπροφήτες και υπάρχουν κάποιες αναφορές τους, ότι στην τελευταία εξέγερση (132-5) δεν συμμετείχαν και το χρησιμοποιούν σαν επιχείρημα στις απολογίες τους.

Γνωστοί επίδοξοι προφήτες - μεσσίες – δάσκαλοι, στην “εποχή” του Ιησού.

 
Εδώ έχουμε μια λίστα με ανθρώπους που ήταν δάσκαλοι-μάγοι, είχαν θαυμαστή δράση ή θεωρήθηκαν μεσσίες από τους Εβραίους και όχι μόνο (ο Τυανεύς δεν έχει σχέση με τον εβραϊκό μεσσιανισμό, αλλά η δράση του έχει πολλά κοινά σημεία, την ίδια περίοδο και που δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητα).

• Γιέισου χα–Νοτζρί (135 π.κ.ε) (από το Ταλμούδ που γράφτηκε τον 2^ο αιώνα).
• Ο Δάσκαλος της Δικαιοσύνης (τέλος του 2^ου αιώνα π.κ.ε.)
• Ο Σίμων της Περαίας (4 π.κ.ε.).
• Ο Αθρόγκης (3 κ.ε.).
• Μπεν Στάδα (Ρωμαϊκή εποχή) (από το Ταλμούδ) εμπλέκεται συχνά και από τον Κέλσο σαν το ίδιο άτομο με τον Γιέισου χα–Νοτζρί.
• Ο Μεσσίας του όρους Γαριζίν. (34-35)
• Ιούδας ο Γαλιλαίος (6 κ.ε.) και οι γιοι του.
• Ιωάννης ο Βαπτιστής. (33 κ.ε.).
• ο θαυματοποιός ή και Ιησούς του Ιώσηπου (26-36 κ.ε.).
• Μαναήμ και Ελεάζαρος γιος του Ιαείρου (64 κ.ε.).
• o Χρήστος ή Χρηστός που οργάνωσε ταραχές των Εβραίων στην Ρώμη (41-54 κ.ε.).
• ο Θευδάς (44 κ.ε.).
• Ο Ελεάζαρος γιος του Δειναίου (59 κ.ε.).
• Βενιαμίν ο Αιγύπτιος (60 κ.ε.).
• Ιησούς υιός Ανανία (+70 κ.ε.).
• Απολλώνιος ο Τυανέας, (τέλος 1^ου αιώνα).
• Μπαρ Κεχομπά. (135 κ.ε.).

Πιθανόν, να μου έχουν ξεφύγει κάποιοι, γιατί οι επαναστάσεις ήταν πάρα πολλές και δεν είναι σίγουρο ότι τους ξέρουμε όλους. Επικεντρώθηκα σε αυτούς που υπάρχουν κάποια στοιχεία και όπως είπαμε η επανάσταση ήταν δεδομένη τόσο για εθνικούς όσο και θρησκευτικούς λόγους και ο οποιοσδήποτε επαναστάτης διεκδικούσε αυτόματα, τόσο τον θρόνο όσο και το χρίσμα του Ιεχωβά δηλαδή την ιδιότητα του κεχρισμένου–χριστού-ναζωραίου-μεσσία. Ακολουθεί η παρουσίασή τους. Με κόκκινο χρώμα είναι στοιχεία που θυμίζουν κάτι από την δράση του Ιησού των Ευαγγελίων.
 

Ο Δάσκαλος της Δικαιοσύνης (αρχή του 1^ου αιώνα π.κ.ε)
 

 

Είναι ο δάσκαλος και ιδρυτής μιας σέκτας των Εσσαίων που η σέκτα αυτή εμφανίστηκε στο τέλος του 2^ου αιώνα π.κ.ε. μέχρι το δεύτερο μισό του 1^ου αιώνα κ.ε. σε απομονωμένο καταφύγιο στις σπηλιές του Κουμράν και με κάποιο παράρτημα στην Δαμασκό. Τα κείμενα τους γραμμένα στα Αραμαϊκά, βγήκαν σχετικά τελευταία (για τα πιο σημαντικά θέματα τουλάχιστον). Ο δάσκαλος αυτός σταυρώθηκε από τους εθνικούς παραμονές μιας μεγάλης γιορτής, αλλά με την προδοσία Εβραίου και πέθανε. Το σημαντικό είναι ότι αναμενόταν με αγωνία από τους οπαδούς του να αναστηθεί και να έρθει ως Μεσσίας για να βοηθήσει την απελευθέρωση από τους Ρωμαίους. Το εντυπωσιακό είναι ότι όλη η θεολογία του, έχει σκανδαλωδώς πολλά κοινά με τον Χριστιανισμό, ειδικά σε καινοφανή κηρύγματα που υποτίθεται πρωτακούονταν από τον Ιησού των Ευαγγελίων. Για το θέμα αυτό έχουμε ασχοληθεί αναλυτικότερα σε ξεχωριστή δημοσίευση “Η προέλευση του Χριστιανισμού”.

 
Ο Σίμων της Περαίας 

 

ήταν δούλος του Βασιλιά Ηρώδη, που μετά τον θάνατό του, έβαλε το στέμμα και ξεκίνησε επανάσταση· έγινε μεγάλη μάχη με τις δυνάμεις του Γράτου και κατά την σφαγή που ακολούθησε, ο Σίμων αποκεφαλίστηκε. Οι οπαδοί του συνέχισαν τις καταστροφές μέχρι οι Ρωμαίοι να καταστείλουν τελείως την στάση αυτή. Αρχ. 17.273.

Ο Αθρόγκης  

 

ήταν ένας χωρικός που μετά τον θάνατο του Ηρώδη διεκδίκησε το στέμμα μαζί με τους τέσσερεις ρωμαλέους αδερφούς του και αρκετούς που τον ακολούθησαν, δημιουργώντας έναν μεγάλο ανταρτοπόλεμο και ληστείες στις αποστολές των Ρωμαίων. Αφού σκοτώθηκαν όλοι οι αδελφοί του παραδόθηκε αργότερα στον Αρχέλαο (4 π.κ.ε. - 6 κ.ε.) (Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, 17.278.

Ο Γιέισου χα–Νοτζρί δηλαδή Ιησούς, και αυτός Ναζαρηνός έζησε το τέλος του 2^ου π.κ.ε. αιώνα

 

  

αναφέρεται στα Μπαράιτας (ερμηνευτικά σχόλια, στο Ταλμούδ) και στα Τοσέφτα (πρόσθεμα, στο Ταλμούδ). Ο πατέρας του ονομαζόταν Πανδέιρα. Κατά την δίωξη των φαρισαίων από τον Γιαννάι (Αλέξανδρος Ιανός, τον είδαμε στα χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας στα οποία ο Ιανός θεωρήθηκε ο προδότης) διέφυγε στην Αίγυπτο. 

 

Ο κόσμος πίστευε πως ο Γιέισου ήταν μάγος και τον θεώρησε ως κάποιον που οδήγησε τους Εβραίους σε λάθος δρόμο. Σαν αποτέλεσμα αυτών των κατηγοριών που διατυπώθηκαν εναντίον του (οι λεπτομέρειες των οποίων δεν είναι γνωστές, αλλά που πιθανώς να εμπλέκουν και μεγάλη προδοσία) ο Γιέισου λιθοβολήθηκε και το σώμα του κρεμάστηκε την παραμονή του Πάσχα. Πριν απ’ όλα αυτά διαπομπεύτηκε γύρω-γύρω για σαράντα μέρες. Ο Γιέισου είχε πέντε μαθητές: Τον Ματτάι (Ματθαίο), τον Νακάι, τον Νέιτζερ, τον Μπουνί και τον Τοδάχ (Θαδδαίο) (Sanhedrin 43a σελ. 85 και Sotah 47a). Ξανατονίζω ότι έζησε έναν αιώνα πριν τον Ιησού των Ευαγγελίων.
 

 

Ο Μπεν Στάδα 

 

που αναφερόταν και ως Μπεν Σοτήρα (Σωτήρας) αναφέρεται επίσης στα Μπαράιτας και στα Τοσέφτα και στην Γκεμαρά. Έζησε στην ρωμαϊκή εποχή και μερικοί πίστευαν ότι είχε φέρει μαγικές επικλήσεις από την Αίγυπτο μέσα σε μια εγκοπή της σάρκας του, και άλλοι νόμισαν ότι ήταν τρελός. Αυτός ήταν απατεώνας γόης και συνελήφθη διά της μεθόδου του συγκεκαλυμμένου μάρτυρα. Λιθοβολήθηκε στην περιοχή της Λοδ (Shabbath Γεμαρά, 104b υποσημείωση 19).

Σύζευξη των δύο παραπάνω μάγων. 

 

Φαίνεται ότι ο Μπεν Στάδα εμπλεκόταν κατ`επανάληψη σαν έννοια με τον Γιέισου που είδαμε μόλις πριν, αν και έζησαν σε άλλη εποχή, ίσως επειδή και οι δύο ήταν μάγοι, είχαν σχέση με την Αίγυπτο και εκτελέστηκαν για τις πράξεις τους. Επίσης φαίνεται ότι το όνομα “Στάδα” ως το αραμαϊκό «στατ δα», που σημαίνει «αυτή πήρε λάθος δρόμο», νομίστηκε ότι αναφερόταν στην μάνα του Γιέισου και ότι αυτή ήταν μοιχαλίς. Συνεπώς, ο κόσμος άρχισε να σκέπτεται ότι ο Μπεν δηλαδή τελικά ο Γιεσού ήταν νόθος γιος του Πανδέιρα (πατέρας του Γιέισου που έζησε πριν ένα αιώνα, αλλά και συχνό όνομα Ρωμαίων στρατιωτών της εποχής του μπεν Στάδα) (Βιβλίο Sanhedrin Γεμαρά, 67a υποσημείωση 12).
 

 

Να σημειωθεί ότι, επίσης, υπήρχε μια άλλη γνωστή ιστορία: Η Τοσέφτα αναφέρει μια φημισμένη περίπτωση μιας γυναίκας με όνομα Μιργιάμ μπατ Μπιλγκάχ που είχε ερωτευτεί έναν Ρωμαίο στρατιώτη. Η ιδέα ότι ο Γιέισου είχε γεννηθεί από κάποια Εβραία γυναίκα που είχε μια ερωτική περιπέτεια με Ρωμαίο στρατιώτη, είχε πιθανώς ως αποτέλεσμα να μπερδέψουν τη μητέρα του Γιέισου με αυτή εδώ την Μιργιάμ. Είναι πράγματι γνωστό από την Γκεμαρά ότι μερικοί που έμπλεξαν τον Γιέισου με τον Μπεν Στάδα, πίστευαν ότι η μάνα του Γιέισου ήταν η «Μιργιάμ η κομμώτρια γυναικών». Όλο αυτό το μπέρδεμα αναφέρεται και αναλύεται από τον Hayyim ben Yehoshua στο “Απορρίπτοντας ιεραποστόλους - Τι λέει το Ταλμούδ για τον Ιησού” και εμφανίζεται και στον Κέλσο, ακριβώς σαν περιπλεγμένη ιστορία που την ταυτίζει στο όνομα του Ιησού των Ευαγγελίων, που αντικατοπτρίζει το πόσο μπερδεμένη ήταν η εικόνα για τους διάφορους μεσσίες, για την προ της διασποράς εποχή.
 

Η πηγή για τους δύο παραπάνω είναι το Ταλμούδ που γράφτηκε από τον 2^ο έως τον 6^ο αιώνα κ.ε., για το οποία υπάρχει μεγάλη ιστορία που αξίζει να διαβάσετε στην μεταφρασμένη ανάλυση του Hayyim ben Yehoshua στο “Απορρίπτοντας ιεραποστόλους - Τι λέει το Ταλμούδ για τον Ιησού ”, γιατί είχε απαγορευτεί τον Μεσαίωνα και έτσι βγήκαν λογοκριμένες εκδόσεις του και γενικά επικρατεί ένα κουβάρι στο τι είναι παλιό και αυθεντικό. Μπορείτε επίσης να δείτε σχετικά την σελίδα της Wikipedia όπως και την σελίδα "το εβραϊκό Ταλμούδ και ο Χριστός"

 

 
Ο Γιεχούδα της Γαλιλαίας (Ιούδας ο Γαλιλαίος ή Γαυλανίτης, 6 κ.ε.),

 
Ο Ιούδας της Γαλιλαίας κήρυξε στην Γαλιλαία και συγκέντρωσε πολλούς οπαδούς με την βοήθεια του Σαδδώκου του Φαρισαίου, αρνήθηκε την συμμετοχή στην γνωστή απογραφή των Ρωμαίων και έκανε επανάσταση προτού συλληφθεί και σταυρωθεί από τους Ρωμαίους (να σημειωθεί ότι η απογραφή του Κυρίνιου που αναφέρεται στον Λουκά 2: 2, και που έγινε το 6 κ.ε., αφορούσε το ξανατονίζω περιουσίες και όχι πρόσωπα) (Ιουδαϊκή Αρχαιολογία 18.2 , Ιουδαϊκός Πόλεμος. 2.118. Να σημειωθεί επίσης ότι είχε δύο γιούς τον Ιάκωβο και τον Σίμωνα επίσης επαναστάτες. 

 

Ο Ιούδας είναι και ο δημιουργός της σχολής των Ζηλωτών  (Ιουδαϊκή Αρχαιολογία. 18,Ι,6). Η ιστορία της ιερατικής αποστολής του Ιησού στη Γαλιλαία μοιάζει πάρα πολύ με την ζωή του Γιεχούδα της Γαλιλαίας. Αυτή η ιστορία και η πίστη ότι ο Ιησούς έζησε στην ανύπαρκτη “Ναζαρέτ” της Γαλιλαίας ενισχύουν η μία την άλλη, άσχετα αν δεν υπάρχει πόλη Ναζαρέτ αλλά το Ναζηραίος Ναζωραίος = χρησμένος =  χριστός, κάποιος αμόρφωτος και άσχετος με την περιοχή, αλλά συντάκτης ή αντιγραφέας των κειμένων, το πήρε σαν καταγωγή από συγκεκριμένο τόπο και δημιούργησε από το τίποτα, ολόκληρη πόλη.
Οι δύο γιοί του Ιούδα, Ιάκωβος και Σίμων σταυρώθηκαν αργότερα, για αντίστοιχη επαναστατική δράση επί Τιβέριου Ιούλιου Αλέξανδρου (Ρωμαίου διοικητή) το 46 κ.ε. (Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, 20.102).

Ο Μεναχέμ ή Μαναήμ (Menahem ben Yehuda) 

 

αναφέρεται επίσης σαν γιος του Ιούδα αλλά ίσως να ήταν εγγονός του. Άλλος ένας επίδοξος μεσσίας που συμμετείχε, ίσως να ήταν και υποκινητής στην επανάσταση του 64-70 ενώ ο Ελεάζαρος γιος του Ιαείρου ξάδερφος του Μαναήμ, φαίνεται να ήταν ο τελευταίος απόγονος του Ιούδα που σκοτώθηκε το 73 κ.ε. στην πολιορκία της Μασάντα. Ήταν και οι δύο βασικοί υποκινητές και διεκδικητές της βασιλείας, στην επανάσταση του 64’.
 

 

Να σημειωθεί ότι ο Μεναήμ που αναφέρεται και στις Πράξεις: 1 Ἦσαν δέ τινες ἐν Ἀντιοχείᾳ κατὰ τὴν οὖσαν ἐκκλησίαν προφῆται καὶ διδάσκαλοι, ὅ τε Βαρνάβας καὶ Συμεὼν ὁ ἐπικαλούμενος Νίγερ, καὶ Λούκιος ὁ Κυρηναῖος, Μαναήν τε Ἡρῴδου τοῦ τετράρχου σύντροφος καὶ Σαῦλος (13:1) ως φίλος του Ηρώδη μαζί με τον Σαύλο τον Βαρνάβα και άλλους να αναφέρονται ως προφήτες και δάσκαλοι. 

 

Σημειώστε ότι η αποστολική διαδοχή περιλαμβάνει πριν τους επισκόπους τους προφήτες και τους δασκάλους, που σημαίνει ότι με αυτή τη δήλωση που διασώζουν οι Πράξεις, ο επαναστάτης Μαναήμ εθεωρείτο παράγον για τους μετέπειτα χριστιανούς. 

 

Ο Μαναήμ λοιπόν μεγάλος επαναστάτης, σκοτώθηκε από τους οπαδούς του Ελεάζαρου για τον τυραννικό του χαρακτήρα. ι.π. 2.442. (Στον Ιώσηπο αναφέρεται ως Μανάημος) ή απλά στην προσπάθεια διεκδίκησης του μελλοντικού στέμματος.

Ιησούς της Αρχαιολογίας ή και ο θαυματοποιός του Όρους των Ελαιών του σλαβονικού κειμένου του Ιώσηπου στην εποχή του Πιλάτου (26-36 κ.ε.). 

 

Δεν ξέρω αν πρέπει να τα μετράμε σαν δύο ξεχωριστά πρόσωπα ή ένα.
 

 

Όπως ήδη είδαμε στις προηγούμενες δύο δημοσιεύσεις (στην Αρχαιολογία και στον Ιουδαϊκό Πόλεμο), ο Ιώσηπος έχει μία αναφορά περί Ιησού που θεωρείται πλαστογραφημένη, στην Ιουδαϊκή Αρχαιολογία και άλλη μια επίσης πλαστογραφημένη στο σλαβονικό αντίτυπο του Ιουδαϊκού Πολέμου, που μιλάει για έναν “θαυματοποιό” στο Όρος των Ελαιών, που έχει αρκετά κοινά στοιχεία με τον ευαγγελικό Ιησού, και επίσης για τον ίδιο τον Ιησού. Και τα δύο αυτά φαίνεται να είχαν κάτι άλλο στις αντίστοιχες θέσεις περί κάποιου θαυματοποιού που θα πρέπει να είχε ίσως αρκετά κοινά με τον Ιησού των Ευαγγελίων και πιθανότατα συμμετοχής σε αντίστοιχη στάση των Εβραίων, εξ’ αιτίας του οποίου δημιουργήθησαν δεινά. Θα δούμε τις δυνατότητες για αυτό στην τελευταία ανάρτηση περί της ιστορικότητας, ο “Ιησούς ως επαναστάτης”.
 

Ιωάννης ο Βαπτιστής (26-36 κ.ε.)

Για τον Ιωάννη αναφέρονται αρκετά, τόσο στα Ευαγγέλια, στον Ιώσηπο καθώς και στον παραχαραγμένο σλαβονικό Ιώσηπο. Δεν ξέρουμε αν είχε επαναστατική δράση, αν και είχε έντονα θρησκευτική αν διαβάσει κανείς όλα τα σχετικά. 

 

 

Το ότι και αυτός θεωρήθηκε αδικημένος από κάποιους Εβραίους και ότι ήταν και αυτός υποψήφιος για Χριστός φαίνεται από τους μαθητές του, που συνέχισαν να τον πιστεύουν ως μεσσία και χριστό και ήταν μια από τις πρώτες καλούμενες “χριστιανικές” αιρέσεις, οι μανδαίοι ή και ημεροβαπτιστές. Μάλιστα την προσπάθεια να τους ενσωματώσουν οι μετέπειτα χριστιανοί, δείχνει και το γνωστό εδάφιο του Λουκά, που παρά τα της θαυματουργής του βάπτισης και όλα αυτά τα ωραία που είπε ο Ιωάννης αναγνωρίζοντας υποτίθεται τον Ιησού ως Χριστό, έρχονται αρκετά μετά οι μαθητές του Ιωάννη και ρωτούν τον Ιησού “είσαι εσύ αυτός που περιμένουμε ή άλλος”; και ακολουθεί το καλόπιασμα στο τέλος: “19 καὶ προσκαλεσάμενος δύο τινὰς τῶν μαθητῶν αὐτοῦ ὁ Ἰωάννης ἔπεμψε πρὸς τὸν Ἰησοῦν λέγων· Σὺ εἶ ὁ ἐρχόμενος ἢ ἕτερον προσδοκῶμεν; ...24 Ἀπελθόντων δὲ τῶν μαθητῶν Ἰωάννου ἤρξατο λέγειν πρὸς τοὺς ὄχλους περὶ Ἰωάννου....28 λέγω γὰρ ὑμῖν, μείζων ἐν γεννητοῖς γυναικῶν προφήτης Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ οὐδείς ἐστιν· ” (Κατά Λουκάν, 7: 19-28.
 

 

Ο μεσσίας του όρους Γαζερείν. (34-35 κ.ε.)
 

Ένας άνθρωπος που με μια ωραία ιστορία, συσπείρωσε τον λαό της Σαμάρειας. Τους έπεισε λοιπόν ότι αν τον ακολουθήσουν, θα τους έδειχνε που ήταν θαμμένα τα ιερά σκεύη που έθαψε εκεί ο Μωυσής. 

 

Να σημειωθεί ότι στο όρος Γαζερείν ή Γαζιρίν, ήταν παλαιότερα ο ανταγωνιστικός ναός των Σαμαρειτών (Απόγονοι του Βόρειου Βασιλείου του Ισραήλ), ανταγωνιστικός ως προς τον μοναδικό ναό του Σολομώντος των Ιουδαίων (Νότιο Βασίλειο του Ιούδα), και ο χώρος αυτός εθεωρείτο, παρά την καταστροφή του ναού, ιερός. Ήταν και εκεί που έγινε υποτίθεται η θυσία του Ισαάκ από τον Αβραάμ. Οι οπαδοί του λοιπόν μαζεύτηκαν οπλισμένοι, και πολύς κόσμος πείσθηκε και τους ακολούθησε στο ιερό βουνό. Το όλο εγχείρημα το πρόλαβε ο Πιλάτος και το έπνιξε στο αίμα, αλλά λόγω της βιαιότητας που έδειξαν οι Ρωμαίοι, φαίνεται να ήταν και η αιτία της αντικατάστασής του Πιλάτου και η τελευταία πράξη του στην Ιουδαία. (Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, 18.85-89).
 

Ο Χρήστος ή Χρηστός 

 

που οργάνωσε ταραχές των Εβραίων στην Ρώμη την εποχή του Κλαύδιου (41-54 κ.ε.)
 

Αναφέρεται από τον Σουητώνιο:(ο Κλαύδιος)... «Judaeos impulsore Chresto assidue tumultuantis Roma expulit», δηλαδή «(ο Κλαύδιος)...εξέβαλε τους Ιουδαίους από τη Ρώμη, διότι υποκινούμενοι από (κάποιον) “Χρηστο” έκαναν ταραχές».
Είναι μια από τις δήθεν αποδείξεις περί της ιστορικότητας του Ιησού που χρησιμοποιούν οι απολογητές, χωρίς κανένα έρεισμα, επειδή σήμερα η λέξη Χρηστός έχει γίνει σχεδόν όνομα, ενώ τότε ήταν τίτλος για μεν τους Ρωμαίους ως “χρήσιμος” δηλαδή δούλος και αντίστοιχο παρατσούκλι σαν όνομα, για δε τους Εβραίους ως “χρισμένος” αλλά όχι με “η” αλλά με “ι” δηλαδή χριστός, δηλαδή μεσσίας, σαν όλους τους άλλους που είδαμε. Άλλωστε εδώ ο Σουητώνιος αναφέρεται ξεκάθαρα σε δράση στην Ρώμη, σε Ιουδαίους που έκαναν ταραχές, όχι χριστιανούς, αλλά και σε κάτι μάλιστα που συμφωνεί και με τις Πράξεις: “ 2 καὶ εὑρών τινα Ἰουδαῖον ὀνόματι Ἀκύλαν, Ποντικὸν τῷ γένει, προσφάτως ἐληλυθότα ἀπὸ τῆς Ἰταλίας, καὶ Πρίσκιλλαν γυναῖκα αὐτοῦ, διὰ τὸ διατεταχέναι Κλαύδιον χωρίζεσθαι πάντας τοὺς Ἰουδαίους ἀπὸ τῆς Ρώμης, προσῆλθεν αὐτοῖς, ” (Πράξεις, 18:2).
 

Αλλά για να τελειώνει αυτή η ιστορία, η λέξη Χριστός όπως την ξέρουμε σήμερα, παίρνει αυτή την έννοια στο τέλος του 2^ου έως τον 4^ο αιώνα και με τα γνωστά Ευαγγέλια. Όλοι οι Ιουδαίοι περίμεναν μανιωδώς έναν Χριστό και εμφανίστηκαν πολλοί και όλοι αυτοί είχαν οπαδούς. Το ότι κάποιος Εβραίος το θρήσκευμα, πίστευε σε κάποιο Χριστό τον 1^ο αιώνα δεν λέει τίποτα το μη εβραϊκό στην πραγματικότητα. Αντίθετα εδώ φαίνεται να είναι άλλος ένας μεσσίας επαναστάτης με δράση όμως στην Ρώμη.

ο Θευδάς (44 κ.ε.),
 

 

Έπεισε μεγάλο μέρος του λαού να τον ακολουθήσει στον Ιορδάνη, ότι ήταν ο Χριστός και ότι με μια εντολή του το ποτάμι θα χώριζε και θα περνούσαν με ασφάλεια σε μια νέα Έξοδο. Οι Ρωμαίοι ιππείς (procurator Κούσπιος Φάδος) τους απέκοψαν, συνέλαβαν πολλούς και αποκεφάλισαν τον Θευδά. (Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, 20.97 και πραξ 5:36). Η πεποίθηση ότι ο Αγρίππας σκότωσε μερικούς μαθητές του Ιησού κατά το έτος 44 Κ. Ε. φαίνεται να βασίζεται την μοίρα των μαθητών του Θευδά. (Ο Απόστολος Ιωάννης προφανώς βασίζεται σε έναν ιστορικό μαθητή τού ψευδό-μεσσία Θευδά ο οποίος σταυρώθηκε από τους Ρωμαίους το +44 Κ. Ε. και του οποίου οι μαθητές όλοι φονεύθηκαν). Μάλιστα οι Πράξεις λένε ότι ο Ιούδας ο Γαλιλαίος που όπως είδαμε σκοτώθηκε το 6 κ.ε. εξεγέρθηκε μετά τον Θευδά του 44 κ.ε. Για να καταλάβετε τι εικόνα είχαν την εποχή που τις γράψανε, για το παρελθόν προ των στάσεων και της καταστροφής και τι αξία έχουν οι ιστορικές πληροφορίες που αναφέρουν.

Ο Ελεάζαρος γιος του Δειναίου

 
Ήταν κλασική περίπτωση ζηλωτή επαναστάτη που ξεκίνησε με δολοφονίες αλλοφύλων (κατοίκους της Φιλαδέλφειας) καταδιώχθηκε, διέφυγε στα βουνά και από εκεί έκανε λεηλασίες στους Σαμαρείτες. Τον συνέλαβε ο Μάρκος Αντώνιος Φήλιξ που τον έστειλε σιδηροδέσμιο στην Ρώμη να δικαστεί.
 

 

Ο Βενιαμίν ο Αιγύπτιος ή ο Αιγύπτιος (+60 κ.ε.).
 

Μερικοί των ταυτίζουν με τον Μπεν Στάδα γιατί και αυτός είχε επανέλθει από την Αίγυπτο. Ισχυριζόμενος ότι ήταν προφήτης, κάλεσε τους Ιουδαίους να τον ακολουθήσουν στο όρος των Ελαιών, όπου όπως δήλωνε με μια διαταγή του θα γκρέμιζε τα τείχη της Ιερουσαλήμ και θα μπουν στην πόλη. Σκοτώθηκαν 400 και συνελήφθησαν 200, αλλά ο Αιγύπτιος εξαφανίστηκε (Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, 20.167 Πραξ 21:38. 

 

Πιθανώς να ήταν και σύγχρονος του Μπεν Στάδα. Μερικοί νεότεροι συγγραφείς έφτασαν στο σημείο να προτείνουν ότι ήταν το ίδιο πρόσωπο. Θα μπορούσε ίσως από την δράση του και την μη ξαναεμφάνιση του να θεωρήθηκε σαν πρότυπο στα Ευαγγέλια, αν και στις Πράξεις υπάρχει ένα εδάφιο (21:38) που θέλει να μας το αποκλείσει.

 

 
Ιησούς υιός Ανανία (+63-70 κ.ε.)

Ένας άξεστος χωριάτης που “προφήτευε” φωνάζοντας συνέχεια “αίαὶ Ἱεροσολύμοις” και που τριγυρνούσε την πόλη, φωνάζοντας για επτά χρόνια μέχρι και την πτώση της Ιερουσαλήμ όπου και σκοτώθηκε. Συνελήφθη με το που άρχισε την δράση του, εδάρη ανηλεώς τόσο από τους Εβραίους όσο και τον διοικητή Αλβίνο και αφού δεν του βρήκαν κάτι μεμπτό, αφέθηκε ελεύθερος να συνεχίζει τις κραυγές και την προφητεία του (Ιουδαϊκός Πόλεμος, 6.300-9)
 

 

Υπάρχουν επίσης αρκετές αναφορές στον Ιώσηπο για πολλούς άλλους αγύρτες και προφήτες που ξεγελούσαν τα πλήθη (Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, 20.160), για ένταση της δράσης των ζηλωτών, που προϊόντος του χρόνου αναμείχθηκαν με τους ληστές, αλλά και πολλές επαναστάσεις και πράξεις οργής, σε κλιμάκωση σταδιακά από τον θάνατο του Ηρώδη του Μεγάλου μέχρι και το 66 κ.ε., κάτι που τελικά δεν σταμάτησε από ότι ξέρουμε μέχρι και την διασπορά του 136 κ.ε.. 

 

Οι Ιουδαίοι αν και κατάφεραν με τον Ηρώδη να αποκτήσουν πολλά προνόμια και ιδιαιτερότητες, όπως να μην έχουν στις πόλεις τους αγάλματα και τρόπαια (εικόνες) του αυτοκράτορα, έχοντας ένα μόνιμο είδος αλαζονείας, αφού νομίζονταν ο αγαπημένος λαός του θεού τους, άρχισαν με την πύκνωση της δράσης των ζηλωτών, των προφητειών και του μεσσιανικού κηρύγματος, να δημιουργούν όλο και περισσότερα προβλήματα στην ρωμαϊκή διοίκηση, με αποτέλεσμα την διάλυση τελικά του κράτους των Εβραίων, αλλά στο τέλος και την διασπορά τους στην ρωμαϊκή οικουμένη.
 

 

Απολλώνιος ο Τυανεύς, (3 - 97 κ.ε.) Μια ιστορική προσωπικότητα αλλά με σχεδόν μυθική ζωή, ενός νεοπυθαγόρειου δασκάλου που φέρετε να έκανε και αυτός θαύματα παρόμοια με του Ιησού, σε βαθμό πολλοί να τους μπερδεύουν τους πρώτους αιώνες. Για την ζωή του διαβάστε εδώ  Για τα θεωρούμενα θαύματά του διαβάστε το εκτενές βιβλίο του Φλάβιου Φιλόστρατου Βίος Απολλώνιου Τυαννέως εδώ.  (αρχές του 3^ου αιώνα) που είναι και αυτός που έγραψε την βιογραφία του στηριγμένος σε δύο προγενέστερες βιογραφίες, χαμένες πλέον (του Μοιραγένη και του αυτοκρατορικού γραμματέα Μάξιμου) και στο σημειωματάριο του Δάμιδος που ήταν μαθητής του Απολλώνιου. (*) Πολλοί θεωρούν ότι τα περί θαυμάτων μπήκαν αργότερα για να αποδείξουν οι εθνικοί ότι είχαν και αυτοί θαυμαστούς δασκάλους. Υπάρχουν επίσης επιστολές του ίδιου Απολλώνιου αν και δεν θεωρούνται όλες αυθεντικές. 

 

Τον Απολλώνιο μνημονεύει και ο Ιουστίνος στο έργο του AΠOΚΡIΣEIΣ ΠΡOΣ ΤOΥΣ OΡΘO∆OΞOΥΣ ΠEΡI ΤIΝΩΝ AΝAΓΚAIΩΝ ΖHΤHΜAΤΩΝ, αν και υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες για την αυθεντικότητά του και ότι είναι μεταγενέστερη, δεν παύει όμως να είναι ένα χριστιανικό κείμενο που μας λέει κάτι για την φήμη του Απολλώνιου, την εποχή ακόμα που αυτή γράφτηκε.
 

 

Τελευταίος μεσσίας για την εποχή και “γιος του άστρου” ο Μπαρ Κεχομπά (135 κ.ε.). Είναι αυτός ο τελευταίος που έπεισε τους Εβραίους ότι είναι ο Χριστός και τους οδήγησε στην έσχατη επανάσταση. Ο ίδιος σκοτώθηκε σε αυτή και αυτή ήταν και η τελευταία πράξη των Εβραίων για να αποκτήσουν την ελευθερία τους. Οι Ρωμαίοι καταλαβαίνοντας ότι αυτή η ιστορία δεν είχε τέλος, τους διέσπειραν σε όλη την αυτοκρατορία και άφησαν κενή την Παλαιστίνη από Εβραίους.
Να επαναλάβω πάλι, ότι στον Ιώσηπο εμφανίζονται γύρω στα 20 διαφορετικά άτομα με το όνομα Ιησούς. Εδώ ήδη έχουμε δει τρεις, δύο μεσσίες και χριστοί και ένας γόης-προφήτης, αν και ο αυτός που είναι και ναζαρηνός, δεν προέρχεται από τον Ιώσηπο αλλά από το Ταλμούδ.
 

 

Συμπεράσματα
 

 

Φαίνεται ότι μετά την ήττα του 70 κάποια σέκτα από αυτούς τους “χριστιανούς” που είναι πολύ πιθανόν να προήλθε από τους Εσσαίους, διαχώρισε τη θέση της και έβγαλε προς τα έξω το κρυφό μέχρι τότε μήνυμά της και τότε ήταν που άρχισε και ο επηρεασμός και οι διαφορετικές εκδοχές. Θυμηθείτε ότι το καλοκαίρι του 64 επί Νέρωνα, καίγεται η Ρώμη, ίσως και νωρίτερα τον Μάρτιο και η επανάσταση στην Ιουδαία υπάρχουν υποψίες να έχουν άμεση σχέση. 

 

Θυμηθείτε επίσης ότι τόσο οι Εβραίοι όσο και οι “χριστιανοί” (όρος χριστιανοί φυσικά δεν υπήρχε τότε, η εμπλοκή τους ομολογήθηκε αργότερα από τους ίδιους), φαίνεται να ενεπλάκησαν στην δημιουργία της ή έστω τιμωρήθηκαν για αυτή και υπήρξαν γενικά αρκετές διώξεις Εβραίων στην Ρώμη που προφανώς είχε σχέση και με την κατάσταση στην Ιουδαία. Είδαμε ότι στάση στην Ρώμη έγινε και επί Κλαύδιου. Μέχρι το 135 κ.ε. οι διάφοροι “χριστιανοί” ήταν μία λίγο διακριτή αίρεση του Ιουδαϊσμού και οι ίδιοι αισθανόντουσαν και ήσαν βασικά Εβραίοι και για αυτό ελάχιστα γράφτηκαν στην ιστοριογραφία όπως το 112 κ.ε. έχουμε την πρώτη αναφορά για μια τέτοια ομάδα από αυτούς στις επιστολές του Πλίνιου που θα δούμε στην επόμενη δημοσίευση.
 

 

Σήμερα που έχουμε καλύτερη εικόνα για το πως στήθηκε η ιστορία της Παλαιάς Διαθήκης, ξέρουμε ότι ο Ιεχωβάς ήταν ένα πολιτικό και εθνικό δημιούργημα, αλλά τί συμπέρασμα βγήκε τελικά για τους ίδιους τους Εβραίους, τότε που δεν ήξεραν, μετά από όλα αυτά που τον θεωρούσαν μοναδικό και αληθινό αλλά τελικά δεν τους βοήθησε; Σήμερα, ορθολογικά θα έλεγε κάποιος, ότι θα αναρωτιόντουσαν ίσως για την αλήθεια της θρησκείας τους και θα πήγαιναν σε άλλες ή θα έρεπαν προς την αθεΐα. 

 

Αυτό όμως δεν γίνεται εύκολα σε ανθρώπους που έχουν πάντα την ανάγκη προστάτη και έχουν μάθει από τα γεννοφάσκια τους να πιστεύουν σε θεούς και προφήτες. Ένα κλασικό αντίστοιχο παράδειγμα είναι οι δεκάδες προβλέψεις των ιεχωβάδων για την 2^α Παρουσία από το 1914 και μετά, που αν και ήταν όλες αποτυχημένες, αν και οι ιεχωβάδες ήταν απόλυτα σίγουροι για την ορθότητά τους, παρά την αστοχία τους, δεν φαίνεται να τους επηρεάζει αρνητικά και την μεταθέτουν συνέχεια στο μέλλον σαν να μην τρέχει τίποτα. Αυτό είναι αποτέλεσμα ενός ενδιαφέροντος φαινόμενου που στην Ψυχολογία λέγεται “γνωστική ασυμφωνία”, που ερμηνεύει σε μεγάλο βαθμό το παράλογο της ανθρώπινης σκέψης. 

 

 Σύμφωνα με αυτήν αν τα στοιχεία έρχονται σε αντίθεση με τις πεποιθήσεις μας που είναι τόσο έντονες μέσα μας και αδυνατούμε να τις αποβάλουμε, τότε δημιουργούμε νέες πεποιθήσεις, δηλαδή τις διαμορφώνουμε ώστε να γίνουν με κάποιο τρόπο συμβατές με τα νέα στοιχεία, αλλά να μην αναιρεθούν στην ουσία τους. Διαβάστε μια ενδιαφέρουσα ανάλυση για το πως αυτό δουλεύει σε όλες τις αποτυχημένες προφητείες και συνεχίζει ακόμα.
 

 

Ακολουθώντας λοιπόν την λογική της γνωστικής ασυμφωνίας ας δούμε πως αντέδρασαν οι Ιουδαίοι. Στις συναγωγές τους σε όλο τον κόσμο άρχισαν να αναρωτιούνται τι φταίει και ο Ιεχωβάς δεν τους έστειλε τελικά τον μεσσία και φυσικά οι μόνες κάστες που φαίνεται να είχαν επιζήσει ήταν οι ορθόδοξοι Εβραίοι, δηλαδή οι Φαρισαίοι, και κάποιες από τις σέκτες “χριστιανών” που μόλις άρχισαν να διαδίδουν το μήνυμά τους, σαν αντιπολίτευση στην κρατούσα άποψη και από την στιγμή που δεν συμμετείχαν στην τελική επανάσταση πήραν τα πάνω τους. Οι απαντήσεις που συμφωνούν με την γνωστική ασυμφωνία, ήταν δύο ειδών. Οι μεν προφανώς είπαν ότι δεν έστειλε ο Γιαχβέ τον μεσσία του λόγω των αμαρτιών τους και τους δίνει μια άλλη ευκαιρία να μετανοήσουν μέσα από την νέα καταστροφή που υπέστησαν ελπίζοντας στο μέλλον. Οι δε ότι ήρθε μεν (ο κάθε ένας τον δικό του χαμένο προφήτη) αλλά οι περισσότεροι δεν τον άκουσαν, δεν τον ακολούθησαν και για αυτό καταστράφηκαν.
 

 

Από το 135 κ.ε. και μετά που ο Εβραϊσμός έπαθε πανωλεθρία και διαλύθηκε στην Ιουδαία, στις διασπαρμένες πλέον συναγωγές της αυτοκρατορίας, άρχισε το οριστικό σχίσμα και η σταδιακή ομογενοποίηση των “χριστιανών” ή το σωστότερο η επικράτηση μιας από όλες εκείνες τις σέκτες έναντι των άλλων. Εκεί το μετέπειτα γνωστό σήμερα σαν χριστιανικό μήνυμα εμπλουτισμένο από τους γνωστικούς, ξεχωρίζει από τους άλλους που τους αναφέρει σαν αιρετικούς, διαχωρίζεται από την ιουδαϊκή παράδοση, ανοίγει τελείως και βγαίνει προς τα έξω, εκεί και η σωτηρία από τον Γιαχβέ θα γίνει ξεκάθαρα “μετά θάνατον” και για όλους, αφού με τα στοιχεία του γνωστικισμού και του νεοπλατωνισμού που εισδύουν, θα ελκύσει και εθνικούς. 

 

Εκεί φαίνεται να επενδύεται και με την αντίστοιχη ιστορική δράση με τα κατορθώματα, ποίου όμως μεσσία από όλους; Δεν έχει σημασία, μπορεί κανενός, μπορεί και όλων, μπορεί και κάποιου για τον οποίο δεν έχουμε κανένα πραγματικό στοιχείο μέχρι στιγμής, για αυτό και αρκετοί από αυτούς τους μεσσίες κάτι μας θυμίζουν και τα ιστορικά συμβάντα που αναφέρονται στην Καινή είναι λανθασμένα και μπερδεμένα.  

 

Αυτό φαίνεται και από την μεγάλη ποικιλομορφία της νέας σέκτας αμέσως με την εμφάνισή της. Άλλοι θεωρούν τον Βαπτιστή χριστό, άλλοι μιλάνε για έναν χριστό που δεν αναφέρουν το όνομά του, άλλοι μιλάνε για πνευματικό χριστό, άλλοι θεωρούν τον χριστό ως μεσσία όχι όμως θεό, άλλοι λιγότεροι στην αρχή, τον δέχονται σαν θεό, άλλοι είναι κολλημένοι στα πάτρια των Ιουδαίων και λέγονται ιουδαιοχριστιανοί ή περιτετμημένοι και άλλοι όχι. 

 

Ταυτόχρονα με την δημιουργία λοιπόν έχουμε πολλές αιρέσεις γιατί όλοι αυτοί δημιουργήθηκαν από διαφορετικά ρεύματα και διαφορετικούς μεσσίες· ένα από όλα αυτά, τελικά θα επικρατήσει και θα οικειοποιηθεί όλο αυτό το ρεύμα.
Είναι φυσικό ότι η πολεμική της νέας σέκτας λόγω του μικρού της τότε μεγέθους, να επικεντρωθεί ιδιαίτερα στους άλλους ανταγωνιστές τους που είχαν την πρωτοκαθεδρία, τους φαρισαίους. Έτσι το νέο μήνυμα είναι ότι ήρθε ο μεσσίας αλλά οι φαρισαίοι δεν τον κατάλαβαν και τον αγνόησαν ή ακόμα χειρότερα τον σκότωσαν και όλο το μήνυμα να στρέφεται ειδικά στην υποκρισία τους γιατί ήταν κολλημένοι με την “τυπικαδούρα” του Σαββάτου και άλλα σχετικά. Από την μεριά των φαρισαίων προφανώς θα υπήρχε αντίλογος, ότι έχουν θεοποιήσει διαφόρους ψευτομεσσίες και ότι απλά ο Γιαχβέ τους δοκιμάζει ή κάτι άλλο σχετικό. 

 

 

Τότε πρέπει να διαμορφώνεται σταδιακά και ο χριστιανικός μύθος σαν μια “ειρηνική” και παγκόσμια θρησκεία, όπως περίπου θα τον δούμε να εμφανίζεται 50-70 χρόνια αργότερα, στα γνωστά μας Ευαγγέλια, που φαίνεται να εμφανίζονται στο τέλος του 2^ου αι. και φυσικά έντονα εξωστρεφής που κάνει απροκάλυπτο προσηλυτισμό δημιουργώντας έναν νέο μεσσιανισμό, αυτόν που αναφέρονται στα Ευαγγέλια ότι ο Ιησούς θα ξανάρθει σύντομα, για τον λόγο αυτό και πολλοί πεθαίνουν με χαρά προσβάλλοντας αρχαίους ναούς και αγάλματα θεωρώντας ότι ήγγικεν η ώρα. Η πρώτη ολοκληρωμένη μορφή των Ευαγγελίων (άρα και του χριστιανισμού) που έχουμε, είναι στις αρχές του 4^ου αι. και αυτά αποδεδειγμένα στην εξέλιξή τους έχουν υποστεί νοθεία.  

 

Ακόμα και τώρα όμως υπάρχουν ενδιαφέροντα ίχνη μέσα στα Ευαγγέλια που θα δούμε σε επόμενη δημοσίευση, που δείχνουν κάποια εξαφανισμένη επαναστατική δράση.

Ένα, επίσης, συμπέρασμα από όλα αυτά είναι ότι όλοι, ή έστω οι περισσότεροι από αυτούς τους αναφερόμενους μεσσίες, πίστευαν ο κάθε ένας πραγματικά, ότι ήταν ο Χριστός και ότι θα τον σώσει ο Ιεχωβάς στην μάχη. Αυτό δεν είναι αστείο αν σκεφθείτε ότι οι περισσότεροι από αυτούς τους κακόμοιρους, το υποστήριξαν με την ζωή τους που την έδωσαν σε αυτή την απέλπιδα πίστη. Το ότι λοιπόν κάποιος λέει κάπου, όπως στα γνωστά μας Ευαγγέλια, ότι “αυτός μόνο είναι ο Μεσσίας”, και “όλοι οι άλλοι που εμφανίστηκαν ή θα βγουν το μέλλον είναι ψευδοπροφήτες”, δεν λέει τίποτα διαφορετικό από τους υπόλοιπους του σωρού. Τίποτα νέο για την εποχή και την κατάσταση που επικρατούσε.

 

Το σημαντικότερο όμως συμπέρασμα, είναι ότι η ορολογία “χριστιανοί” τον πρώτο αιώνα και ίσως ακόμα και αρχές του 2^ου αιώνα δεν ξέρουμε ακριβώς σε τι αναφέρεται, δηλαδή σε ποιόν πραγματικά χριστό ή μεσσία από όλους. 

 

Είναι κατανοητό ότι η κατοπινή και η σύγχρονη Εκκλησία θέλει να οικειοποιηθεί την οποιαδήποτε “χριστιανική” δράση της εποχής σαν αυθεντική δική της και στο όνομα του Ιησού των Ευαγγελίων, αλλά η ιστορία μας δείχνει κάτι άλλο.

 

Στοιχεία και πληροφορίες πήρα από:
Ιησούς Χριστός ως ιστορικό πρόσωπο - Η μεγαλύτερη απάτη της ανθρωπότητας;
Η σταύρωση του Ιησού - Ένα προβληματικό, αλλά και συνάμα...βολικό σενάριο
Οι υπάρχουσες πρώιμες πηγές και ο μη πραγματικός Ιησούς Χριστός
Απορρίπτοντας ιεραποστόλους (Refuting missionaries - Hayyim ben Yehoshua) - Τι λέει το Ταλμούδ για τον Ιησού
Οι γρίφοι της «ανάστασης» του Ιησού - Δοκιμασία της λογικής και της νοημοσύνης μας
Η προέλευση του Χριστιανισμού
Ιώσηπος, Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, Κάκτος, Αθήνα 1997.
Ιώσηπος, Ιουδαϊκός Πόλεμος, Κάκτος, Αθήνα 1997.
AΠOΚΡIΣEIΣ ΠΡOΣ ΤOΥΣ OΡΘO∆OΞOΥΣ ΠEΡI ΤIΝΩΝ AΝAΓΚAIΩΝ ΖHΤHΜAΤΩΝ
Απολλώνιος ο Τυανεύς
Αποτυχημένες Προφητείες και Γνωστική Ασυμφωνία

---

Παράρτημα

 

Πως ξεκίνησε ο μεσσιανισμός

 

Παρακάτω επισυνάπτω τα χωρία της Παλαιάς Διαθήκης που ήταν αυτά που βεβαίωσαν έναν ολόκληρο λαό, ότι ήταν προφητείες για την έλευση ενός μεσσία, με αποτέλεσμα να διαλυθεί. Δυστυχώς αυτές δούλεψαν όχι μόνον για τους Εβραίους αλλά και για τις άλλες δύο μονοθεϊστικές θρησκείες που δημιουργήθηκαν από αυτή. Τα χωρία αυτά είναι στην βάση των στοιχείων αυτής της σελίδας.

“26 καὶ ἐπιστήσω τοὺς κριτάς σου ὡς τὸ πρότερον καὶ τοὺς συμβούλους σου ὡς τὸ ἀπ᾿ ἀρχῆς· καὶ μετὰ ταῦτα κληθήσῃ πόλις δικαιοσύνης, μητρόπολις πιστὴ Σιών”. Ησ. 1:26.
“2 Ὃτι ἔσται ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις ἐμφανὲς τὸ ὄρος Κυρίου καὶ ὁ οἶκος τοῦ Θεοῦ ἐπ᾿ ἄκρων τῶν ὀρέων καὶ ὑψωθήσεται ὑπεράνω τῶν βουνῶν·... 4 καὶ κρινεῖ ἀναμέσον τῶν ἐθνῶν καὶ ἐλέγξει λαὸν πολύν, καὶ συγκόψουσι τὰς μαχαίρας αὐτῶν εἰς ἄροτρα καὶ τὰς ζιβύνας αὐτῶν εἰς δρέπανα, καὶ οὐ λήψεται ἔθνος ἐπ᾿ ἔθνος μάχαιραν, καὶ οὐ μὴ μάθωσιν ἔτι πολεμεῖν” (Ησαΐας, 2: 1-4).
“11 οἱ γὰρ ὀφθαλμοὶ Κυρίου ὑψηλοί, ὁ δὲ ἄνθρωπος ταπεινός· καὶ ταπεινωθήσεται τὸ ὕψος τῶν ἀνθρώπων, καὶ ὑψωθήσεται Κύριος μόνος ἐν τῇ ἡμέρα ἐκείνῃ. 12 ἡμέρα γὰρ Κυρίου σαβαὼθ ἐπὶ πάντα ὑβριστὴν καὶ ὑπερήφανον καὶ ἐπὶ πάντα ὑψηλὸν καὶ μετέωρον, καὶ ταπεινωθήσονται, 13 καὶ ἐπὶ πᾶσαν κέδρον τοῦ Λιβάνου τῶν ὑψηλῶν καὶ μετεώρων καὶ ἐπὶ πᾶν δένδρον βαλάνου Βασὰν 14 καὶ ἐπὶ πᾶν ὑψηλὸν ὄρος καὶ ἐπὶ πάντα βουνὸν ὑψηλὸν 15 καὶ ἐπὶ πάντα πύργον ὑψηλὸν καὶ ἐπὶ πᾶν τεῖχος ὑψηλὸν 16 καὶ ἐπὶ πᾶν πλοῖον θαλάσσης καὶ ἐπὶ πᾶσαν θέαν πλοίων κάλλους. 17 καὶ ταπεινωθήσεται πᾶς ἄνθρωπος, καὶ πεσεῖται ὕψος ἀνθρώπων, καὶ ὑψωθήσεται Κύριος μόνος ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ” (Ησαΐας, 2: 11-17).
“1 ΚΑΙ ἐξελεύσεται ράβδος ἐκ τῆς ρίζης Ἰεσσαί, καὶ ἄνθος ἐκ τῆς ρίζης ἀναβήσεται....16 καὶ ἔσται δίοδος τῷ καταλειφθέντι μου λαῷ ἐν Αἰγύπτῳ, καὶ ἔσται τῷ Ἰσραὴλ ὡς ἡ ἡμέρα ὅτε ἐξῆλθεν ἐκ γῆς Αἰγύπτου” (Ησαΐας, κεφ. 11.
“1. ΚΑΙ εἶπε Δαυίδ... 8 καὶ ἐγένετό μοι λόγος Κυρίου λέγων· αἷμα εἰς πλῆθος ἐξέχεας καὶ πολέμους μεγάλους ἐποίησας· οὐκ οἰκοδομήσεις οἶκον τῷ ὀνόματί μου, ὅτι αἵματα πολλὰ ἐξέχεας ἐπὶ τὴν γῆν ἐναντίον μου. 9 ἰδοὺ υἱὸς τίκτεταί σοι, οὗτος ἔσται ἀνὴρ ἀναπαύσεως, καὶ ἀναπαύσω αὐτὸν ἀπὸ πάντων τῶν ἐχθρῶν αὐτοῦ κυκλόθεν, ὅτι Σαλωμὼν ὄνομα αὐτῷ, καὶ εἰρήνην καὶ ἡσυχίαν δώσω ἐπὶ Ἰσραὴλ ἐν ταῖς ἡμέραις αὐτοῦ. 10 οὗτος οἰκοδομήσει οἶκον τῷ ὀνόματί μου, καὶ οὗτος ἔσται μοι εἰς υἱὸν κἀγὼ αὐτῷ εἰς πατέρα, καὶ ἀνορθώσω θρόνον βασιλείας αὐτοῦ ἐν Ἰσραὴλ ἕως αἰῶνος” (Α’ Παραλειπομένων, 22: 8-10).

“18 καὶ ἀναστήσω τὸν θρόνον τῆς βασιλείας σου, ὡς διεθέμην Δαυὶδ τῷ πατρί σου λέγων· οὐκ ἐξαρθήσεταί σοι ἡγούμενος ἀνὴρ ἐν Ἰσραήλ” (Β’ Παραλειπομένων 7: 18).

“8 κατέπιεν ὁ θάνατος ἰσχύσας, καὶ πάλιν ἀφεῖλε Κύριος ὁ Θεὸς πᾶν δάκρυον ἀπὸ παντὸς προσώπου· τὸ ὄνειδος τοῦ λαοῦ ἀφεῖλεν ἀπὸ πάσης τῆς γῆς” (Ησαΐας, 25: 8).

“19 ἀναστήσονται οἱ νεκροί, καὶ ἐγερθήσονται οἱ ἐν τοῖς μνημείοις, καὶ εὐφρανθήσονται οἱ ἐν τῇ γῇ· ἡ γὰρ δρόσος ἡ παρὰ σοῦ ἴαμα αὐτοῖς ἐστιν, ἡ δὲ γῆ τῶν ἀσεβῶν πεσεῖται” (Ησαΐας, 26: 19).

“11 καὶ λελυτρωμένοις; ὑπὸ γὰρ Κυρίου ἀποστραφήσονται καὶ ἥξουσιν εἰς Σιὼν μετ᾿ εὐφροσύνης καὶ ἀγαλλιάματος αἰωνίου· ἐπὶ κεφαλῆς γὰρ αὐτῶν ἀγαλλίασις καὶ αἴνεσις; καὶ εὐφροσύνη καταλήψεται αὐτούς, ἀπέδρα ὀδύνη καὶ λύπη καὶ στεναγμός” (Ησαΐας, 51: 11).

“7 ὡς ὥρα ἐπὶ τῶν ὀρέων, ὡς πόδες εὐαγγελιζομένου ἀκοὴν εἰρήνης, ὡς εὐαγγελιζόμενος ἀγαθά, ὅτι ἀκουστὴν ποιήσω τὴν σωτηρίαν σου λέγων Σιών·” (Ησαΐας, 52: 7).

“13 Ἰδοὺ συνήσει ὁ παῖς μου καὶ ὑψωθήσεται καὶ δοξασθήσεται καὶ μετεωρισθήσεται σφόδρα. 14 ὃν τρόπον ἐκστήσονται ἐπὶ σὲ πολλοὶ ~ οὕτως ἀδοξήσει ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων τὸ εἶδός σου καὶ ἡ δόξα σου ἀπὸ υἱῶν ἀνθρώπων ~ 15 οὕτω θαυμάσονται ἔθνη πολλὰ ἐπ᾿ αὐτῷ, καὶ συνέξουσι βασιλεῖς τὸ στόμα αὐτῶν· ὅτι οἷς οὐκ ἀνηγγέλη περὶ αὐτοῦ, ὄψονται, καὶ οἳ οὐκ ἀκηκόασι, συνήσουσι.
ΝΓ’
1 ΚΥΡΙΕ, τίς ἐπίστευσε τῇ ἀκοῇ ἡμῶν; καὶ ὁ βραχίων Κυρίου τίνι ἀπεκαλύφθη; 2 ἀνηγγείλαμεν ὡς παιδίον ἐναντίον αὐτοῦ, ὡς ρίζα ἐν γῇ διψώσῃ. οὐκ ἔστιν εἶδος αὐτῷ οὐδὲ δόξα· καὶ εἴδομεν αὐτόν, καὶ οὐκ εἶχεν εἶδος οὐδὲ κάλλος· 3 ἀλλὰ τὸ εἶδος αὐτοῦ ἄτιμον καὶ ἐκλεῖπον παρὰ πάντας τοὺς υἱοὺς τῶν ἀνθρώπων· ἄνθρωπος ἐν πληγῇ ὢν καὶ εἰδὼς φέρειν μαλακίαν, ὅτι ἀπέστραπται τὸ πρόσωπον αὐτοῦ, ἠτιμάσθη καὶ οὐκ ἐλογίσθη. 4 οὗτος τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει καὶ περὶ ἡμῶν ὀδυνᾶται, καὶ ἡμεῖς ἐλογισάμεθα αὐτὸν εἶναι ἐν πόνῳ καὶ ἐν πληγῇ ὑπὸ Θεοῦ καὶ ἐν κακώσει. 5 αὐτὸς δὲ ἐτραυματίσθη διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν καὶ μεμαλάκισται διὰ τὰς ἀνομίας ἡμῶν· παιδεία εἰρήνης ἡμῶν ἐπ᾿ αὐτόν. τῷ μώλωπι αὐτοῦ ἡμεῖς ἰάθημεν” (Ησαΐας, 52: 13-53: 5).

“23 τάδε λέγει Κύριος παντοκράτωρ· ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, ἐὰν ἐπιλάβωνται δέκα ἄνδρες ἐκ πασῶν τῶν γλωσσῶν τῶν ἐθνῶν καὶ ἐπιλάβωνται τοῦ κρασπέδου ἀνδρὸς Ἰουδαίου λέγοντες· πορευσόμεθα μετὰ σοῦ, διότι ἀκηκόαμεν ὅτι ὁ Θεὸς μεθ᾿ ὑμῶν ἐστι” (Ζαχαρίας, 8: 23).

“55 καὶ ἡ ἀδελφή σου Σόδομα καὶ αἱ θυγατέρες αὐτῆς ἀποκατασταθήσονται καθὼς ἦσαν ἀπ᾿ ἀρχῆς, καὶ Σαμάρεια καὶ αἱ θυγατέρες αὐτῆς ἀποκατασταθήσονται καθὼς ἦσαν ἀπ᾿ ἀρχῆς, καὶ σὺ καὶ αἱ θυγατέρες σου ἀποκατασταθήσεσθε καθὼς ἀπ᾿ ἀρχῆς ἦτε” (Ιεζεκιήλ, 23: 55).

“9 καὶ ἐξελεύσονται οἱ κατοικοῦντες τὰς πόλεις Ἰσραὴλ καὶ καύσουσιν ἐν τοῖς ὅπλοις, πέλταις καὶ κοντοῖς καὶ τόξοις καὶ τοξεύμασι καὶ ράβδοις χειρῶν καὶ λόγχαις· καὶ καύσουσιν ἐν αὐτοῖς πῦρ ἑπτὰ ἔτη. 10 καὶ οὐ μὴ λάβωσι ξύλα ἐκ τοῦ πεδίου οὐδὲ μὴ κόψωσιν ἐκ τῶν δρυμῶν, ἀλλ’ ἢ τὰ ὅπλα κατακαύσουσι πυρί· καὶ προνομεύσουσι τοὺς προνομεύσαντας αὐτοὺς καὶ σκυλεύσουσι τοὺς σκυλεύσαντας αὐτούς, λέγει Κύριος. 11 καὶ ἔσται ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ δώσω τῷ Γὼγ τόπον ὀνομαστόν, μνημεῖον ἐν Ἰσραήλ, τὸ πολυάνδριον τῶν ἐπελθόντων πρὸς τῇ θαλάσσῃ, καὶ περιοικοδομήσουσι τὸ περιστόμιον τῆς φάραγγος. 12 καὶ κατορύξουσιν ἐκεῖ τὸν Γὼγ καὶ πᾶν τὸ πλῆθος αὐτοῦ, καὶ κληθήσεται Τὸ γαὶ τὸ πολυάνδριον τοῦ Γώγ. 13 καὶ κατορύξουσιν αὐτοὺς οἶκος Ἰσραήλ, ἵνα καθαρισθῇ ἡ γῆ, ἐν ἑπταμήνῳ· καὶ κατορύξουσιν αὐτοὺς πᾶς ὁ λαὸς τῆς γῆς, καὶ ἔσται αὐτοῖς ὀνομαστὸν ᾗ ἡμέρᾳ ἐδοξάσθη, λέγει Κύριος” (Ιεζεκιήλ, 39: 9-13).

“33 συνεψήθη χαρμοσύνη καὶ εὐφροσύνη ἐκ τῆς Μωαβίτιδος καὶ οἶνος ἦν ἐπὶ ληνοῖς σου· πρωΐ οὐκ ἐπάτησαν οὐδὲ δείλης, οὐκ ἐποίησαν αἰδάδ” (Ιερεμίας, 31: 33).
(εδώ υποτίθεται με Ερμηνεία φυσικά, ότι μιλάει για την σοφία και αποκάλυψη της Πεντατεύχου που θα δοθεί σε όλο το Ισραήλ, πως βγαίνει αυτό δεν γνωρίζω)

“4 κατατρύφησον τοῦ Κυρίου, καὶ δώσει σοι τὰ αἰτήματα τῆς καρδίας σου” (Ψαλμοί, 37 (36): 4)

“13 ἰδοὺ ἡμέραι ἔρχονται, λέγει Κύριος, καὶ καταλήψεται ὁ ἀμητὸς τὸν τρυγητόν, καὶ περκάσει ἡ σταφυλὴ ἐν τῷ σπόρῳ, καὶ ἀποσταλάξει τὰ ὄρη γλυκασμόν, καὶ πάντες οἱ βουνοὶ σύμφυτοι ἔσονται”· (Αμώς 9: 13).

Φιλίστωρ

http://www.pare-dose.net 

 

 

 

theologos vasiliadis